Podatnik, który zrealizuje opcje na akcje, a następnie odsprzeda uzyskane w ten sposób walory, nie zaliczy opodatkowanego już przychodu z ich nabycia do kosztów sprzedaży – orzekł NSA.
Sędzia Krzysztof Winiarski wyjaśnił, że co do zasady opodatkowuje się dochód rozumiany jako realne przysporzenie. – Nie zawsze jednak tak jest, bo pojęcie dochodu może być modyfikowane przez ustawodawcę – powiedział sędzia, powołując się na inne wyroki oraz uchwały NSA.
Sprawa dotyczyła podatnika, który w ramach programu motywacyjnego otrzymał opcje na akcje i zastrzeżone certyfikaty akcji (RSU). Opcje dawały mu prawo do zakupu akcji spółki po ustalonej z góry cenie, a RSU prawo do ich nieodpłatnego otrzymania.
Realizacja obu instrumentów nastąpiła po upływie ustalonego z góry okresu. Wówczas podatnik zamienił opcje i RSU na akcje, osiągając tym samym przychód do opodatkowania.
Spór z fiskusem nie dotyczył jednak wysokości przychodu osiągniętego poprzez realizację tych instrumentów (zamiany na akcje). Chodziło o to, czy ten, już raz opodatkowany przychód, będzie mógł być kosztem przy dalszej odsprzedaży akcji.
Podatnik uważał, że przy zbyciu akcji będzie mógł odliczyć opodatkowany już przychód z realizacji instrumentów pochodnych. Powoływał się na art. 22 ust. 1d ustawy o PIT. Z przepisu tego wynika, że kosztem z odpłatnego zbycia nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych świadczeń jest wartość przychodu określonego w momencie ich nabycia. – W przeciwnym razie doszłoby do podwójnego opodatkowania tego samego przychodu: raz przy realizacji instrumentów pochodnych, a drugi raz przy sprzedaży uzyskanych dzięki nim akcji – tłumaczył podatnik.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uważał inaczej. Stwierdził, że opodatkowany już przychód z nabycia akcji nie może być kosztem przy ich sprzedaży. Wyjaśnił, że nie pozwala na to art. 30b ustawy o PIT, który reguluje opodatkowanie dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (np. akcji).
Przypomniał, że realizacja instrumentów pochodnych i sprzedaż papierów wartościowych to dwie odrębne kategorie przychodów, dla których inaczej ustala się podstawy opodatkowania.
Tak samo orzekły WSA w Krakowie i Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia NSA Krzysztof Winiarski zwrócił uwagę, że przepis regulujący sposób ustalania dochodu z odpłatnego zbycia akcji (art. 30 b ustawy o PIT) jest przepisem szczególnym w stosunku do tego, na który powoływał się podatnik (art. 22 ust. 1d ustawy o PIT). Przypomniał też, że art. 30b wskazuje w ust. 2, co może być kosztem przy sprzedaży papierów wartościowych.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 13 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 668/14.
