Subskrybuj nas na Youtube
Urząd nie może wykreślić przedsiębiorcy z rejestru czynnych podatników VAT bez zawiadomienia go o tym. Co innego, gdyby podmiot ten nie istniał – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła mężczyzny, który był czynnym podatnikiem VAT i handlował zbożem. W trakcie czynności sprawdzających wyszło na jaw, że podatnik złożył zgłoszenie rejestracyjne, nie podając m.in. rachunku bankowego do rozliczeń z kontrahentami. Nie był również zarejestrowany jako przedsiębiorca i nie wykazał żadnego majątku poza mieszkaniem w bloku wielorodzinnym. Dodatkowo adres ten pokrywał się z adresem siedziby firmy, gdzie podatnik miał rzekomo składować sprzedawane przez siebie zboże w ilościach, na które warunki mieszkaniowe – w ocenie organu – nie mogły być wystarczające.
Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności, naczelnik Urzędu Skarbowego w Kraśniku uznał, że należy jak najszybciej pozbawić mężczyznę statusu zarejestrowanego podatnika VAT czynnego z uwagi na bezpieczeństwo prawne innych podatników. Stwierdził, że nie było podstaw do rejestracji już w dacie, kiedy mężczyzna występował do organu ze zgłoszeniem rejestracyjnym. Wykreślił go więc z rejestru na podstawie art. 96 ust. 9 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że naczelnik urzędu skarbowego wykreśla podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania go o tym fakcie. Taki tryb ma zastosowanie w sytuacji, gdy podatnik nie istnieje lub nie ma możliwości nawiązania z nim kontaktu (lub jego pełnomocnikiem) mimo podjętych i udokumentowanych prób.
Mężczyzna przekonywał, że wykreślenie w trybie art. 96 ust. 9 dotyczy wyłącznie podmiotów nieistniejących lub nieczynnych. W jego przypadku tak nie było – argumentował i twierdził, że rozstrzygnięcie powinno zapaść w formie decyzji. Miałby wówczas prawo się od niej odwołać. Na potwierdzenie przywołał wyroki o sygn. akt: I FSK 371/10 oraz I SA/Kr 37/13.
WSA w Lublinie uznał jednak, że naczelnik słusznie wykreślił podatnika, działając w trybie art. 96 ust. 9. Uznał, że była to czynność materialno-techniczna, a w związku z tym nie było potrzeby wydawania decyzji lub postanowienia. Tłumaczył, że o wykreśleniu na podstawie art. 96 ust. 9 ustawy o VAT naczelnik rozstrzyga poza postępowaniem podatkowym, wyłącznie po sprawdzeniu, czy dany podmiot, osoba, jest podatnikiem VAT czynnym w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, a więc przede wszystkim, czy prowadzi działalność gospodarczą, generującą obrót. Ważne jest przy tym, że art. 96 ust. 9 ustawy o VAT mówi nie o podmiocie nieistniejącym, ale o podatniku nieistniejącym, a to istotna różnica – stwierdził WSA.
NSA uchylił jednak ten wyrok i skierował sprawę do ponownego rozpoznania. Sędzia Marek Kołaczek wyjaśnił, że tryb przewidziany w art. 96 ust. 9 może być stosowany wyjątkowo, gdy nie ma możliwości nawiązania z podatnikiem jakiegokolwiek kontaktu i istnieje obiektywna przesłanka, że podmiot nie istnieje. W tym wypadku tak nie było, bo podatnik odpowiadał na pisma organów (chociażby wniósł skargę do sądu) i reprezentował go pełnomocnik – podkreślił sędzia.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 8 czerwca 2016 r., sygn. akt I FSK 293/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
