Subskrybuj nas na Youtube
Podatnik nie może zaliczać do kosztów podatkowych czynszu płaconego za najem lokalu wspólnikom spółki, którą z nimi tworzy – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła stołecznej kancelarii notarialnej, która działała w formie spółki cywilnej. Prowadziły ją dwa małżeństwa, które pod koniec 2011 r. wykupiły lokal kancelarii, a następnie wynajęły go jednej ze swoich wspólniczek. Kobieta płaciła więc czynsz za najem reszcie swoich wspólników.
Uważała, że będzie mogła zaliczyć go do kosztów uzyskania przychodu. Przekonywała, że na gruncie ustawy o PIT nie ma znaczenia, iż właścicielami najętego lokalu są jej wspólnicy. Twierdziła bowiem, że zawarła z właścicielami lokalu umowę najmu jako osoba fizyczna, będąc w tym przypadku odrębnym uczestnikiem obrotu gospodarczego.
Nie zgodził się z tym dyrektor izby skarbowej. Przypomniał, że spółka cywilna nie ma osobowości prawnej ani odrębnego majątku. Jej dochód jest więc opodatkowany odrębnie u każdego ze wspólników, zależnie od jego udziału w zyskach. W sytuacji zatem, gdy kobieta płaci czynsz wspólnikom spółki, którą z nimi współtworzy, to tak naprawdę świadczy usługę samej sobie – stwierdził dyrektor izby.
WSA w Warszawie podzielił to stanowisko. Orzekł, że czynsz najmu płacony na rzecz wspólników nie może być kosztem uzyskania przychodów spółki, a tym samym jej wspólników. W przeciwnym razie prowadziłoby to do nadużyć, bo pozwalałoby zawierać umowy cywilnoprawne z samym sobą, aby obniżyć podstawę opodatkowania. Sąd przypomniał, że zawarcie takiej umowy jest też niedopuszczalne w świetle prawa cywilnego, bo ten sam podmiot nie może występować po obu stronach umowy.
Wspólniczka przegrała również przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Sędzia Jerzy Brolik wyjaśnił, że choć wyrok sądu I instancji jest prawidłowy, to sprawę należało rozpatrywać przede wszystkim przez pryzmat regulacji podatkowych, a nie prawa cywilnego.
Sędzia przypomniał, że zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT każdy ze wspólników spółki cywilnej partycypuje w przychodach uzyskanych z działalności prowadzonej w ramach tej spółki w relacji do swojego w niej udziału. Tę samą zasadę stosuje się do kosztów uzyskania przychodów (art. 8 ust. 2 ustawy).
– To oznacza, że każdy ze wspólników spółki cywilnej prowadzi własne samoobliczenie podatku, w którym uwzględnia przychód i poniesiony koszt jego uzyskania, wynikający z tego, co otrzymała spółka – wyjaśnił sędzia Brolik.
Stwierdził, że gdyby przyjąć argumentację podatnika, to doszłoby do sytuacji, w której kosztem uzyskania przychodu byłby wydatek równoważny przychodowi.
– Stanowiłoby to ewidentne zaprzeczenie istoty rozliczenia na podstawie ustawy o PIT, bo byłoby to w istocie podatkowe świadczenie na rzecz samego siebie – powiedział sędzia Brolik.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 2 grudnia 2016 r., sygn. akt II FSK 2627-29/16.
