Obniżenie wkładu w spółce komandytowej jest bez PIT

Częściowe zmniejszenie wkładu w spółce komandytowej nie jest tym samym, co wystąpienie wspólnika z tej spółki, dlatego nie ma tu zastosowania art. 14 ust. 3 pkt 11 ustawy o PIT – orzekł NSA.

Chodziło o podatnika będącego komandytariuszem w spółce komandytowej. Spółka działa od lat, w tym czasie w 2014 r. został podwyższony jej kapitał, wskutek wniesienia do niej nieruchomości.

Problem powstał, gdy wspólnicy postanowili zmienić umowę spółki i obniżyć wkład do poziomu wyjściowego, czyli obniżyć go o wartość wniesionego aportu. Zwrot miał być pieniężny, poprzez przelew na rachunek bankowy.

Wspólnik (ten, którego dotyczy wyrok NSA) uważał, że wypłacony mu ekwiwalent pieniężny z tytułu zwrotu części wkładu będzie nieopodatkowany. Argumentował, że dostanie jedynie równowartość nieruchomości, którą wniósł do spółki w 2014 r. Dodał, że nadal będzie jej wspólnikiem, a wysokość wkładów pozostałych wspólników nie będzie zmieniana. Spółka nie zostanie też zlikwidowana.

Dyrektor KIS zwraca uwagę na zmianę przepisów

Nie zgodził się z nim dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 24 listopada 2021 r. (sygn. 0114-KDIP3-1.4011.855.2021.1.MK1) przypomniał, że od 2021 r. spółki komandytowe stały się podatnikiem CIT. Przestały być zatem spółkami transparentnymi podatkowo, co oznacza, że prowadzona przez nie działalność nie może być traktowana jak działalność prowadzona przez wspólnika. Wspólnicy uzyskują z tytułu uczestnictwa w tych spółkach przychody z udziału w zyskach osoby prawnej (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT), a nie z działalności gospodarczej.

Pod pojęciem „przychodu z udziału w zyskach osoby prawnej" należy rozumieć wszelkie przychody, które wynikają z posiadania udziałów (akcji) w spółkach – wyjaśnił dyrektor KIS. Podkreślił, że wyliczenie zamieszczone w art. 24 ust. 5 ustawy o PIT jest tylko przykładowe. Są to zatem przychody będące rezultatem nie tylko wypłat ze spółki, ale też operacji dotyczących jej kapitałów.

Dyrektor KIS wskazał tu na art. 24 ust. 5 pkt 1a ustawy o PIT, gdzie mowa o dochodzie ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce, o której mowa w art. 5a pkt 28 lit. c-e (pod literą c jest wymieniona właśnie spółka komandytowa).

Jak wystąpienie ze spółki

Za istotne uznał również to, że w tej sprawie aport został wniesiony w 2014 r., a więc zanim spółka stała się podatnikiem CIT. Wtedy co prawda skutki zmniejszenia udziału kapitałowego w spółce komandytowej nie były uregulowane w ustawie o PIT, ale – według fiskusa – można je było przyrównać do skutków wystąpienia wspólnika ze spółki, o których mowa w art. 14 ust. 3 pkt 11 i art. 24 ust. 3c tej ustawy.

Uznał więc, że zwrot wkładu wniesionego w 2014 r., a dokonany po uzyskaniu przez spółkę statusu podatnika CIT, oznacza dla wspólnika przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.

WSA i NSA: Analogia jest niedopuszczalna

Interpretację tę uchylił WSA w Szczecinie (sygn. akt I SA/Sz 24/22). Nie zgodził się z fiskusem, że do zdarzeń mających miejsce obecnie lub w przyszłości należy stosować poprzedni stan prawny. Zasadą jest, że dla oceny badanej sprawy nie jest decydujący poprzedni stan prawny, tylko stan obecnie obowiązujący. A z aktualnych przepisów nie wynika, by obniżenie wkładu należało traktować na równi z wystąpieniem wspólnika ze spółki, o którym mowa w art. 14 ust. 3 pkt 11 i art. 24 ust. 3c ustawy o PIT – stwierdził WSA.

Zwrócił uwagę na to, co wynikało wprost z wniosku o interpretację – że podatnik pozostanie wspólnikiem spółki, a wysokość wkładów pozostałych wspólników nie będzie zmieniona. Nie zakładano też likwidacji spółki, więc nie doszłoby ani do wystąpienia z niej wspólnika, ani do umorzenia jego wkładu.

Stanowisko WSA podzielił Naczelny Sąd Administracyjny. - Opisana przez podatnika sytuacja obniżenia wysokości wkładu w spółce komandytowej nie jest tożsama z wystąpieniem wspólnika ze spółki osobowej, o którym mowa w art. 14 ust. 3 pkt 11 i art. 24 ust. 3c ustawy o PIT – uzasadnił wyrok sędzia Krzysztof Kandut.

Podkreślił, że zastosowanie przez organ podatkowy tych przepisów w drodze analogii jest niedopuszczalne na gruncie prawa podatkowego.