Podatnik VAT czynny prowadzi niewielkie biuro podróży. 1 kwietnia 2016 r. nabył we własnym imieniu i na własny rachunek od dużej firmy turystycznej (podatnika VAT czynnego) dwa miejsca na dwutygodniowe wczasy na Maderze (1–15 czerwca). Zapłaty dokonał 4 kwietnia. Nabyta usługa ma charakter kompleksowej usługi turystycznej obejmującej przelot samolotem na Maderę i z powrotem, zakwaterowanie i wyżywienie w hotelu, ubezpieczenie, dodatkowe atrakcje. Koszt zakupu jednego miejsca to 7000 zł. Zakup usługi udokumentowano fakturą, którą przedsiębiorca otrzymał 8 kwietnia, na łączną kwotę 14 000 zł (faktura nie zawierała stawki i kwoty VAT, lecz adnotację „procedura marży dla biur podróży”). Nabyte miejsca na wczasy przedsiębiorca sprzedał we własnym imieniu i na własny rachunek 29 kwietnia osobie indywidualnej w cenie 8230 zł za miejsce, łącznie otrzymał 16 460 zł (pobierając z góry zapłatę). Sprzedaż udokumentował paragonem fiskalnym.

Jak powinien rozliczyć VAT i PIT od zakupu i sprzedaży tych miejsc wycieczkowych? Przedsiębiorca rozlicza PIT na zasadach podatku liniowego, prowadząc księgi rachunkowe. Zaliczki na PIT i VAT płaci za okresy miesięczne. Ponadto nie wybierał metody rozpoznawania daty przychodu chwilą ujęcia zaliczki na kasie fiskalnej.

ODPOWIEDŹ
Przedsiębiorca musi rozliczyć VAT od odsprzedaży miejsc na wczasy na Maderę według szczególnych zasad.
Biura turystyczne mogą rozliczać stratę
Biura turystyczne mogą rozliczać stratę

Zobacz również
Podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku (art. 119 ust. 1 in pricipio ustawy o VAT).
Marża
Przez marżę rozumie się różnicę między kwotą, którą ma zapłacić nabywca usługi, a faktycznymi kosztami poniesionymi przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Z kolei przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie.
W omawianym przypadku marża od jednego miejsca wczasowego wyniesie 1230 zł (8230 zł – 7000 zł). Łączna marża to 2460 zł (2 x 1230 zł).
Dla świadczonych usług turystyki właściwa będzie stawka VAT wynosząca 23 proc. (usługa w całości będzie wykonana na terytorium UE).
Wyliczając „rachunkiem w stu”, należny VAT od obu miejsc na wycieczkę wyniesie 460 zł /(2460 zł x 23 : 123). Podstawa opodatkowania tych usług wyniesie zatem 2000 zł (2460 zł – 460 zł).
Biuro nie ma prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od nabytych miejsc na wycieczkę od swego kontrahenta (dużego biura podróży). Otrzymana faktura nie wykazywała jednak kwoty VAT. Wskazuje to, w połączeniu z faktem, że faktura ta zawiera wyrazy „procedura marży dla biur podróży”, iż kontrahent również stosował procedurę marży do opodatkowania tej wycieczki.
Obowiązek podatkowy
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi. Jeżeli jednak przed jej wykonaniem otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Organy podatkowe przyjmują, że ustawodawca nie przewidział dla usług turystyki szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego. W przypadku otrzymania zaliczki obowiązek podatkowy powstaje zatem z chwilą jej otrzymania, a nie po wykonaniu usługi (por. interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 lipca 2015 r., nr IPPP2/4512-431/15-3/DG).
Ponieważ przed wykonaniem usługi biuro pobrało w momencie sprzedaży całość zapłaty, to obowiązek podatkowy powstał w stosunku do sprzedaży tych miejsc na wycieczkę w dacie otrzymania zapłaty, tj. 29 kwietnia, a nie w dacie wykonania usługi, tj. 15 czerwca.
Dokumentacja
Ponieważ nabywcą wczasów była osoba indywidualna (tj. osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) biuro nie musi wystawić faktury na rzecz tej osoby, o ile nie zgłosi ona takiego żądania (na zgłoszenie takiego żądania nabywca ma czas do końca 3. miesiąca, licząc od końca miesiąca, w którym wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty, tj. w analizowanym przypadku do końca lipca 2016 r.). Sprzedaż została zaewidencjonowana na kasie fiskalnej. Zatem w razie wystawienia faktury przedsiębiorca powinien dołączyć paragon fiskalny odebrany nabywcy do egzemplarza faktury pozostającego w jego biurze. W przypadku spełnienia tego wymogu wystawienie faktury nie skutkuje koniecznością powtórnej zapłaty VAT od tej usługi.
PIT
Z tytułu sprzedaży przedmiotowych miejsc wycieczkowych biuro uzyskało przychód z pozarolniczej działalności, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.
ikona lupy />
Marcin Szymankiewicz doradca podatkowy / Dziennik Gazeta Prawna
Za przychód z pozarolniczej działalności uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o VAT należny.
W przypadku biura podróży przychód stanowi należna zapłata za sprzedaż przedmiotowych miejsc wczasowych (tj. 16 460 zł) pomniejszona o kwotę VAT należnego (tj. 460 zł), tj. kwota 16 000 zł.
Za datę powstania przychodu (z pozarolniczej działalności gospodarczej) zgodnie z zasadą zawartą w art. 14 ust. 1c ustawy o PIT, uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
1) wystawienia faktury albo
2) uregulowania należności.
Przychód z tytułu sprzedaży przedmiotowych usług turystyki powstał zatem 15 czerwca, kiedy usługa turystyczna została wykonana (zakończył się pobyt na wczasach). Okoliczność pobrania z góry zapłaty (29 kwietnia) nie zmienia daty powstania przychodu, gdyż jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego przedsiębiorca nie wybierał metody rozpoznawania daty przychodu chwilą ujęcia zaliczki na kasie fiskalnej zgodnie z art. 14 ust. 1j ustawy o PIT, a zatem otrzymana z góry zapłata (zaliczka) nie stanowi przychodu stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT.
Biuro podróży powinno zatem uwzględnić przychód w wysokości 16 000 zł, obliczając zaliczkę za czerwiec 2016 r.
Podstawę opodatkowania PIT stanowi jednak nie przychód, ale dochód, tj. różnica między przychodem a kosztami uzyskania przychodów.
Koszty
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT).
W przypadku biura podróży kosztem uzyskania przychodu będą wydatki poniesione na zakup przedmiotowych miejsc od kontrahenta na wycieczkę od kontrahenta – dużego biura podróży w łącznej wysokości 14 000 zł.
Biuro prowadzi księgi rachunkowe, powinno zatem dokonać podziału kosztów na koszty bezpośrednio i pośrednio związane z przychodem. Wydatek na nabycie miejsc wczasowych na Maderze w celu ich sprzedaży niewątpliwie stanowi koszt bezpośredni, powinien zatem zostać potrącony w dacie odpowiadającego im przychodu, tj. w czerwcu 2016 r.
U podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym zostały osiągnięte odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 5a i 5b ustawy o PIT.
Dochodem z tytułu sprzedaży przedmiotowych usług turystycznych (podstawą opodatkowania) będzie kwota 2000 zł (16 000 zł – 14 000 zł).
Przedsiębiorca prowadzący biuro podróży wybrał jednolity 19-proc. podatek liniowy, zatem PIT od obrotu miejscami wczasowymi na Maderę wyniesie 380 zł (2000 zł x 19 proc.).
! Podatnikom korzystającym z procedury marży nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwoty VAT naliczonego od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty.
Zasady szczególne
Szczególne zasady opodatkowania usług turystyki określone w art. 119 ust. 1 ustawy o VAT stosuje się bez względu na to, kto nabywa usługę turystyki, w przypadku gdy podatnik:
● działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek;
● przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty.
W rozpatrywanym przypadku oba te warunki są spełnione. Oznacza to, że opodatkowanie w formie marży jest obligatoryjne.
Podatnicy stosujący VAT-marża są zobowiązani prowadzić ewidencję z uwzględnieniem kwot wydatkowanych na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty oraz posiadać dokumenty, z których wynikają te kwoty.
Ponieważ biuro podatnika sprzedaje gotowe wycieczki, to nie wykonuje we własnym zakresie żadnych świadczeń dla bezpośredniej korzyści turysty, tzw. usług własnych. Oznacza to, że cała podstawa opodatkowania sprzedanych wczasów na Maderę opodatkowana jest w formie marży.
SCHEMAT
Schemat rozliczenia podatku*
Jaki podatek należy zapłacić:
VAT (do zapłaty): 460zł
VAT należny: 460 zł (w poz. 19 podstawę opodatkowania w wysokości 4000 zł, a w poz. 20 podatek należy w wysokości 460 zł)
VAT naliczony: brak
PIT (do zapłaty): 380 zł (2000 zł x 19 proc.)
Przychody : 16 000 zł
Koszty uzyskania przychodów (KUP): 14 000 zł
Dochód (podstawa opodatkowania): 2000 zł
Jaka powinna być podstawa opodatkowania:
VAT – podstawa opodatkowania: 2000 zł
PIT – dochód: 2000 zł
Jaka jest stawka podatku:
VAT – 23 proc.
PIT – 19 proc.
Ile wynosi podatek:
VAT (podatek należny): 460 zł (2000 zł x 23 proc.)
PIT: 380 zł (2000 zł x 19 proc.)
Czy można skorzystać ze zwolnienia:
VAT – nie (czynności są opodatkowane podstawową stawką VAT, choć w procedurze marży)
W jakiej deklaracji wykazać podatek:
VAT – deklaracja VAT-7 za kwiecień 2016 r.
PIT – nie ma obowiązku składać deklaracji zaliczkowej, przedsiębiorca powinien jednak uwzględnić przedmiotowe przychody (16 000 zł) i koszty podatkowe (14 000 zł) przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy (za czerwiec 2016 r.) podlegający wpłacie do urzędu skarbowego, a po zakończeniu roku podatkowego uwzględnić go w zeznaniu rocznym PIT-36L
Termin złożenia deklaracji:
VAT-7K: 25 maja 2016 r.
PIT-36L: do 2 maja 2017 r. (30 kwietnia 2017 r. to niedziela, a 1 maja – święto)
* w schemacie rozliczenia pominięte zostały inne zdarzenia/czynności
Co zawiera faktura
W przypadku świadczenia usług turystyki, dla których podstawę opodatkowania stanowi kwota marży, faktura powinna zawierać wyłącznie:
● datę wystawienia;
● kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
● imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
● numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku;
● numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi;
● datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
● nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
● miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
● kwotę należności ogółem;
● w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1 ustawy o VAT – wyrazy „metoda kasowa”;
● w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT – wyraz „samofakturowanie”.
Faktura ta powinna także zawierać wyrazy „procedura marży dla biur podróży”.
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).