Znalazłem atrakcyjną ofertę zakupu nieruchomości obciążonej hipoteką przymusową. Czy po jej zakupie będę mógł zapłacić kwotę zabezpieczonego hipoteką podatku i wykreślić hipotekę?
Zobowiązania podatkowe wygasają najczęściej wskutek zapłaty (zob. art. 59 par. 1 pkt 1 ordynacji podatkowej). Na gruncie tego przepisu w stanie prawnym obowiązującym do końca 2015 r. była sporna kwestia, czy i w jakim zakresie do wygaśnięcia zobowiązań dochodziło wskutek dokonania zapłaty przez osobę trzecią na rzecz podatnika. Przyjmowano najczęściej, że w takich przypadkach do wygaśnięcia zobowiązań podatkowych nie dochodzi (zob. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 czerwca 2003 r., sygn. akt SA/Bd 1138/03 czy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 27 czerwca 2008 r., sygn. akt I SA/Rz 605/07).
Uniemożliwiało to m.in. nowym właścicielom nieruchomości obciążonych hipotekami przymusowymi zapłacenie kwot podatku, które te hipoteki zabezpieczały, i uzyskanie w ten sposób od organów podatkowych dokumentów pozwalających na wykreślenie hipoteki przymusowej.
Z początkiem 2016 r. sytuacja w tym zakresie uległa zmianie. Jak bowiem wynika z dodanego art. 62b par. 1 pkt 2 ordynacji podatkowej, zapłata podatku może nastąpić również przez aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego. W przypadkach takich – o ile zapłacona kwota podatku jest zabezpieczona hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym – nie obowiązują ograniczenia kwotowe.
Sprzedaż nieruchomości: Umowa przedwstępna sposobem na niższy podatek
Sprzedaż nieruchomości: Umowa przedwstępna sposobem na niższy podatek

Zobacz również
Zatem dzięki zmianie przepisów dokonanej 1 stycznia 2016 r. nabywca nieruchomości zabezpieczonej hipoteką przymusowo może zapłacić kwotę podatku, który zabezpiecza ta hipoteka (także jeżeli kwota przekracza 1000 zł; ograniczenie do 1000 zł obowiązuje zaś, jeśli kwotę podatku chciałby zapłacić przyszły nabywca nieruchomości zabezpieczonej hipoteką przymusową), a w konsekwencji uzyskać od organu podatkowego zaświadczenie, o którym mowa w art. 306h par. 5 ordynacji podatkowej (o wysokości zapłaconej należności zabezpieczonej hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym). Na podstawie tego zaświadczenia będzie on mógł wykreślić hipotekę przymusową.
Z omawianym uprawnieniem jest związana zmiana dokonana z początkiem 2016 r., tj. dodanie art. 306h par. 4 ordynacji podatkowej. Na podstawie tego przepisu organy podatkowe wydają – na żądanie właściciela przedmiotu hipoteki lub zastawu – zaświadczenia o wysokości zobowiązania podatkowego, zaległości podatkowych, kosztów upomnienia, kosztów egzekucyjnych zabezpieczonych hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym oraz objętego wnioskiem o wpis hipoteki, jeżeli hipoteka nie jest wpisana. Dzięki możliwości otrzymania takiego zaświadczenia właściciele przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego mogą uzyskać pewność co do kwoty, którą muszą zapłacić, aby uzyskać zaświadczenie, które pozwoli im wykreślić tę hipotekę lub zastaw.
Na zakończenie należy wskazać, że nie tylko właściciele przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego uzyskali z początkiem 2016 r. możliwość dokonywania zapłaty podatku za podatników. Możliwość taką uzyskały również inne podmioty (np. małżonek podatnika), z zastrzeżeniem, że w przypadku niektórych z nich zapłata podatku jest możliwa tylko wtedy, jeżeli jego kwota nie przekracza 1000 zł.
Podstawa prawna
Art. 62b oraz art. 306h par. 4 i 5 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.).