W styczniu 2016 r. zamierzam założyć firmę. Ponieważ to pierwsze moje doświadczenie w biznesie, chciałbym od razu wystąpić do ministra finansów o wydanie interpretacji w zakresie rozliczania przeze mnie VAT. Również mój kontrahent ma wątpliwości co do rozliczania naszych przyszłych transakcji. Czy on też musi składać oddzielny wniosek o interpretację w tej samej sprawie?
Cykl: zmiany w ordynacji podatkowej (cz. 1)
Z początkiem 2016 r. zostaną znowelizowane przepisy o wydawaniu interpretacji indywidualnych. Najważniejsze zmiany to powołanie dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej jako organu właściwego w sprawach dotyczących wydawania interpretacji indywidualnych oraz umożliwienie składania grupowych wniosków o wydanie interpretacji.
Nowy organ
Do końca 2015 r. interpretacje indywidualne wydaje minister finansów (w praktyce przez działających w jego imieniu wyznaczonych dyrektorów izb skarbowych) na podstawie art. 14b i nast. ordynacji podatkowej. Z początkiem 2016 r. to się zmieni, gdyż zostanie powołany nowy organ w postaci dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej. Będzie on organem podatkowym właściwym w sprawach dotyczących wydawania interpretacji indywidualnych (zob. art. 13 par. 2a ordynacji). Minister finansów pozostanie organem właściwym w sprawach dotyczących wydawania interpretacji ogólnych (zob. art. 13 par. 2 pkt 4 ordynacji) oraz w sprawach dotyczących zmian interpretacji indywidualnych (zob. art. 13 par. 2 pkt 4a ordynacji).
Grupa może więcej
Obecnie o wydanie interpretacji indywidualnej nie mogą wystąpić ze wspólnym wnioskiem dwa podmioty lub więcej. W konsekwencji często się zdarza, że podatnicy znajdujący się w podobnej sytuacji otrzymują różne interpretacje dotyczące tej samej kwestii. Aby to wyeliminować, od 2016 r. dwa lub więcej podmiotów zainteresowanych uczestniczących w tym samym zaistniałym stanie faktycznym lub tym samym zdarzeniu przyszłym będzie mogło wystąpić z wnioskami o wydanie interpretacji . Będą to tzw. wnioski wspólne.
Zasady obowiązujące przy składaniu wniosków wspólnych będzie określać art. 14r ordynacji podatkowej. Wynikać będzie z niego m.in. to, że interpretacja indywidualna w takich przypadkach jest doręczana tylko jednemu z zainteresowanych (pozostałym będzie doręczany odpis interpretacji lub postanowienia), a opłata za wydanie interpretacji będzie stanowić iloczyn opłaty standardowej i liczby zainteresowanych składających wniosek wspólny.
Zamawiający też uzyskają prawo
Obecnie podmioty zamawiające w rozumieniu ustawy – Prawo zamówień publicznych nie mogą wnioskować o wydanie interpretacji indywidualnej. Z początkiem 2016 r. to się zmieni, gdyż zostanie dodany art. 14s ordynacji umożliwiający takim podmiotom wnioskowanie o wydanie interpretacji indywidualnej. Zapewni to stosowanie reguł konkurencji i jednolitego traktowania podmiotów ubiegających się o zamówienia publiczne, które ze względu na istniejące wątpliwości co do wysokości VAT w składanych ofertach często określają różne stawki VAT.
Pozostałe zmiany
Od 2016 r. wejdzie w życie wiele zmian mających na celu podniesienie efektywności wydawania interpretacji indywidualnych. Dotyczy to w szczególności zmian polegających na:
1) określeniu możliwości upoważnienia dyrektora BKIP do dokonywania w imieniu ministra finansów dodatkowych czynności, np. zmieniania wydanych interpretacji indywidualnych na etapie rozpatrywania wezwania do usunięcia naruszenia prawa czy stwierdzania wygaśnięcia interpretacji indywidualnych (zob. art. 14b par. 6a ordynacji podatkowej),
2) dodaniu przepisu stanowiącego, że zmiana interpretacji indywidualnej następuje tylko do opisanego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, na podstawie którego została wydana zmieniona interpretacja (zob. art. 14e par. 2 ordynacji); usunie to wątpliwości co do możliwości uzupełniania stanu faktycznego na etapie zmiany interpretacji indywidualnej (efektem dodania wskazanego przepisu będzie wyłączenie takiej możliwości),
3) upoważnieniu ministra finansów do uchylania (w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie) wydanych interpretacji indywidualnych i umarzania postępowań w sprawie ich wydania, jeżeli w dniu ich wydania istniały przesłanki do odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej (zob. art. 14e par. 1 pkt 2 ordynacji),
4) upoważnieniu ministra finansów do stwierdzania wygaśnięcia (w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie) interpretacji indywidualnej; możliwość taka ma istnieć w przypadku wydanych interpretacji indywidualnych niezgodnych z opublikowaną później (zob. art. 14e par. 1 pkt 3 ordynacji).
Ponadto 1 stycznia 2016 r. zostanie dodany art. 14b par. 2 ordynacji podatkowej. Związane jest to z tym, że obecnie nie jest jasne, czy przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną mogą być przepisy adresowane do organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowych, tj. przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz prawa i obowiązki organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej (np. przepisy o pełnomocnictwach dotyczące czynności sprawdzających, przesłanek ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych, umorzenia, raty odroczenia). Dzięki dodaniu wspomnianego artykułu stanie się jasne, że przepisy takie nie mogą być przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną.
Od stycznia zostanie też dodany art. 14b par. 5a ordynacji, który będzie określać sposób postępowania, gdy występuje zbieżność wniosku o interpretację indywidualną z treścią aktualnej interpretacji ogólnej wydanej w takim samym stanie prawnym. Wówczas będzie wydawane postanowienie o stwierdzeniu, że do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku znajduje zastosowanie interpretacja ogólna, z jednoczesnym stwierdzeniem bezprzedmiotowości wniosku (na postanowienie to ma przysługiwać zażalenie). Postanowienie takie będzie mogło zostać zmienione przez ministra finansów, jeżeli dojdzie do zmiany wskazanej w nim interpretacji ogólnej (zob. art. 14e par. 1 pkt 5 ordynacji podatkowej).
Kolejną zmianą będzie umożliwienie podpisywania interpretacji podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Obecnie – jak stanowi art. 14c par. 4 ordynacji – interpretacja indywidualna wydana w formie dokumentu elektronicznego jest opatrzona bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Od 1 stycznia 2016 r. będzie mogła być także opatrzona podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP (zob. art. 14c par. 4 ordynacji).
1 stycznia 2016 r. zostanie również dodany również art. 14d par. 2 określający, kiedy interpretację indywidualną uważa się za wydaną z zachowaniem terminu, jeżeli jest ona doręczana za pomocą środków elektronicznych. Będzie tak, jeżeli przed upływem tego terminu zostanie przesłane zawiadomienie, o którym mowa w art. 152a par. 1 ordynacji, a więc zawiadomienie o możliwości odebrania pisma w formie dokumentu elektronicznego.
W ramach nowelizacji brzmienia art. 14e zostanie również doprecyzowane, że zmianę interpretacji indywidualnej (jak też postanowienia dotyczące interpretacji indywidualnych) doręcza się podmiotowi, któremu w danej sprawie została wydana interpretacja (względnie postanowienie), albo jego następcy prawnemu (zob. art. 14e par. 4 o.p.).
Ponadto zostanie dodany art. 14f par. 2b, który będzie regulować zasady zwrotu opłaty za wniosek o interpretację indywidualną. Opłata taka będzie podlegać zwrotowi wyłącznie w przypadku:
a) wycofania wniosku – w całości,
b) wycofania części wniosku w odniesieniu do przedstawionego w nim odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego – w odpowiedniej części;
c) uiszczenia jej w kwocie wyższej od należnej – w odpowiedniej części.
W związku z wprowadzeniem procedury wygaśnięcia interpretacji indywidualnej w przypadku jej niezgodności z interpretacją ogólną zostaną dokonane zmiany w przepisach określających zakres ochrony interpretacji indywidualnych. W przypadku takich interpretacji zasada nieszkodzenia będzie mieć zastosowanie do momentu stwierdzenia wygaśnięcia interpretacji (zob. art. 14k par. 1 i 3 oraz art. 14m par. 1 i 2 ordynacji).
Kolejna zmiana związana jest z tym, że w obecnym stanie prawnym w bazie interpretacji (publikowanej na stronie http://sip.mf.gov.pl/sip/) nie ma informacji o zmianie, uchyleniu oraz stwierdzeniu wygaśnięcia interpretacji indywidualnej. 1 stycznia 2016 r. to się zmieni, tj. od tego dnia w bazie interpretacji będą zamieszczane informacje o zmianie, uchyleniu oraz stwierdzeniu wygaśnięcia interpretacji indywidualnej (zob. art. 14i par. 4), jak również informacje o nieprawidłowych interpretacjach indywidualnych, które z powodu śmierci, likwidacji lub rozwiązania wnioskodawcy, dla którego interpretacja indywidualna została wydana, nie mogą zostać zmienione, uchylone lub nie można stwierdzić ich wygaśnięcia (zob. art. 14i par. 5).
Z początkiem 2016 r. zostanie również dodany art. 14n par. 1 pkt 1a ordynacji, który usunie wątpliwości interpretacyjne w zakresie uprawnienia podmiotów planujących utworzyć podatkową grupę kapitałową do wnioskowania o interpretację w zakresie przyszłych rozliczeń grupy. W takich przypadkach ochroną wynikającą z interpretacji indywidualnej będzie objęta również podatkowa grupa kapitałowa, która zastosowała się do interpretacji indywidualnej wydanej przed powstaniem grupy na wniosek spółki planującej utworzenie tej grupy.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.). Ustawa z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.).