Spółka prowadzi działalność gospodarczą polegającą na handlu hurtowym materiałami budowlanymi. Ponadto wykonuje usługi budowlane, zlecając je podwykonawcom. Pod koniec grudnia ubiegłego roku otrzymaliśmy od kontrahenta fakturę za dużą dostawę towarów w wysokości 35 200 zł netto. Jednak towary te zostały dostarczone dopiero 10 stycznia 2015 r. Natomiast do 10 marca 2015 r. nie otrzymaliśmy faktury potwierdzającej wykonanie w grudniu 2014 r. usługi budowlanej przez naszego podwykonawcę w kwocie 15 000 zł netto. Jak należy ująć te zdarzenia w księgach i wykazać w bilansie?
ikona lupy />
Dziennik Gazeta Prawna
ikona lupy />
Dziennik Gazeta Prawna
Koniec roku niesie za sobą obowiązek właściwego rozliczenia kosztów występujących na przełomie dwóch lat podatkowych. Prawidłowe rozliczenie kosztów jest niezbędne w celu ustalenia wyniku finansowego i sporządzenia sprawozdania finansowego jednostki. Istotnego znaczenia nabierają również różnice dotyczące momentu poniesienia kosztu dla celów bilansowych i podatkowych. Różnice te wpływają na ostateczny kształt sprawozdania finansowego.
Aby prawidłowo ująć w księgach rachunkowych koszty dotyczące danego roku, trzeba właściwie wyodrębnić dostawy w drodze oraz dostawy i usługi niefakturowane na koniec roku obrotowego. Do ewidencji rozliczania zakupu rzeczowych składników aktywów obrotowych (materiałów, towarów) oraz usług służy konto 30 „Rozliczenie zakupu”. Ewidencja na tym koncie umożliwia skonfrontowanie danych wynikających z dokumentów zakupu wystawionych przez kontrahentów z danymi wynikającymi z dokumentów potwierdzających przyjęcie dostaw lub odbiór wykonanych usług – w celu ustalenia ewentualnych rozbieżności ilościowych czy wartościowych. Stosowanie konta 30 „Rozliczenie zakupu” pozwala na wyodrębnienie wartości:
● dostaw w drodze (zafakturowanych, które jeszcze nie dotarły do jednostki) oraz
● dostaw niefakturowanych (odebranych, w stosunku do których jednostka nie otrzymała dokumentów zakupu).
Przepisy ustawy o rachunkowości nie formułują obowiązku stosowania konta 30 „Rozliczenie zakupu”. Decyzję w tym zakresie podejmuje kierownik jednostki, ustalając przyjęte przez jednostkę zasady rachunkowości. W skład dokumentacji tych zasad wchodzi m.in. zakładowy plan kont, który określa wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej. Wynika to wprost z ustawy o rachunkowości.
Koszt wykonanej usługi budowlanej w sytuacji opisanej w pytaniu zostanie ujęty w księgach rachunkowych 2014 r. na podstawie dowodu PK „Polecenie księgowania”, zapisem: strona Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” lub konto zespołu 5 oraz strona Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”. [schemat]
Saldo Ma konta 30 „Rozliczenie zakupu” przedstawiające stan dostaw niefakturowanych zostanie wykazane w pasywach bilansu w wierszu B.III.1 lit. a lub B.III.2 lit. d „Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług”.
Na przełomie roku jednostki często mają do czynienia z dostawami niefakturowanymi czy dostawami w drodze, tzn. materiały zakupione przez jednostkę fizycznie nie zostały dostarczone do dnia bilansowego. Księgowe ujecie tego zdarzenia w 2014 r. będzie następujące: zapis po stronie Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu” oraz po stronie Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”. Ponieważ dostawa nastąpiła dopiero w styczniu 2015 r., na dzień bilansowy konto „Rozliczenie zakupu” będzie wykazywało saldo Wn, oznaczające stan dostaw w drodze.
Saldo Wn konta 30 „Rozliczenie zakupu” odzwierciedlające stan dostaw materiałów lub towarów i usług w drodze jak również pozostałe zapasy towarów podlega wykazaniu w aktywach bilansu w wierszu B.I.1 „Materiały” lub B.I.4 „Towary”.
W księgach rachunkowych w styczniu 2015 r. spółka rozliczy otrzymaną dostawę. Ewidencja księgowa tego zdarzenia może przebiegać zapisem:
– Wn konto 33 „Towary” lub inne w zależności od przeznaczenia towarów,
– Wn konto 22-1 „Rozrachunki z tytułu VAT – VAT naliczony”,
– Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.
Schemat w 2014 r.
Objaśnienie do schematu
1. PK księgowanie usługi niezafakturowanej kwota 15 000 zł: strona Wn konto 40 „Koszty według rodzaju” oraz strona Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.
Schemat w 2015 r.
Objaśnienie do schematu
1. FV za usługę wykonaną w grudniu 2014 r.:
a) kwota brutto 18 450 zł: strona Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” (w analityce: imienne konto kontrahenta);
b) kwota netto 15 000 zł: strona Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”;
c) kwota VAT 3450 zł: strona Wn konto 22-1 „VAT naliczony”.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).