Akcyzę za sprowadzony z zagranicy samochód typu pick-up, VAN czy SUV należy uiścić, jeśli jest przystosowany do przewozu osób. Trzeba to zrobić najpóźniej w dniu rejestracji.
Grupa posłów zarzuciła ministrowi finansów, że po wyroku NSA z 10 maja 2012 r. (I GSK 370/12) celnicy rozpoczęli masowe kontrole takich samochodów. Część z nich była wcześniej zaklasyfikowana w pozycji 8704 Nomenklatury Scalonej (CN) jako samochody ciężarowe przeznaczone do przewozu towarów, w związku z tym nie podlegała opodatkowaniu akcyzą. Obecnie celnicy zmieniają klasyfikację na kod 8703 nadawany samochodom przeznaczonym do przewozu osób. Za takie pojazdy płaci się akcyzę, więc organy zobowiązują właścicieli aut do jej uiszczenia wraz z odsetkami. Stawka podatku od pojazdów o pojemności silnika powyżej 2 litrów wynosi 18,6 proc. ich wartości.
Jacek Kapica, wiceminister finansów, szef Służby Celnej, wyjaśnił w odpowiedzi na interpelację poselską nr 13074, że opodatkowany akcyzą jest każdy pojazd, który ma cechy pozwalające zaklasyfikować go do pozycji CN 8703. Tym kodem objęte są wszystkie auta, które mogą być używane – bez zmiany konstrukcji wnętrza – do przewozu osób.
Wiceminister podkreślił, że aby zdecydować, czy samochód, który waży ponad 5 ton, powinien być opodatkowany akcyzą, należy przyjrzeć się jego indywidualnym cechom. O przeznaczeniu do przewozu osób świadczy to, że pojazd ma siedzenia z wyposażeniem bezpieczeństwa (np. pasami) dla każdej z osób. Fotele nie muszą być wmontowane na stałe, wystarczy, że w samochodzie będą m.in. punkty kotwiczące niezbędne do zainstalowania siedzeń w jego tylnej części. Akcyzę trzeba będzie też zapłacić, gdy auto ma okna albo drzwi z oknami wzdłuż bocznych paneli. Dla oceny ma też znaczenie, czy wnętrze samochodu jest wykończone w sposób kojarzący się z przestrzenią dla pasażerów, a więc czy znajdują się w nim: dywaniki, wentylacja, oświetlenie, a nawet popielniczki.
W praktyce oznacza to, że ten sam model samochodu może być zaklasyfikowany zarówno do pozycji 8703 i opodatkowany akcyzą, jak i do pozycji 8704 i zwolniony z podatku.
Jacek Kapica zaznaczył, że organy podatkowe mogą przez 5 lat podejmować działania mające na celu zapewnienie prawidłowego stosowania przepisów. Jednocześnie zauważył, że uzyskane świadectwa homologacji, które określają rodzaj pojazdu jako ciężarowy, czy analogiczne zapisy w zagranicznych dowodach rejestracyjnych, a nawet rejestracja w krajowym systemie komunikacyjnym nie przesądzają o klasyfikacji taryfowej pojazdu.

Niezbędne formalności

Osoba, która nabyła samochód osobowy za granicą i przywiozła go do Polski, jest zobowiązana do złożenia w urzędzie celnym uproszczonej deklaracji AKC-U oraz do obliczenia i zapłacenia podatku akcyzowego nie później niż w dniu rejestracji samochodu. Jeżeli pojazd został kupiony w kraju nienależącym do UE, do deklaracji AKC-U trzeba dołączyć dokument odprawy celnej. Następnie należy złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia potwierdzającego zapłatę akcyzy. Organy celne sporządzą go najpóźniej w ciągu 7 dni od złożenia wniosku.
W przypadku kupna za granicą samochodu do przewozu towarów należy złożyć w urzędzie celnym wniosek o wydanie zaświadczenia o braku obowiązku zapłaty akcyzy. We wniosku podatnik opisuje swój samochód i sam klasyfikuje go do kodu CN 8704. Zaświadczenie to jest niezbędne do celów związanych z rejestracją pojazdu zwolnionego z akcyzy.
ikona lupy />
Najważniejsze jest przeznaczenie samochodu
Marta Walewska, prawnik z kancelarii Olszewski, Tokarski i Wspólnicy
Ze stanowiskiem wiceministra finansów trudno się zgodzić. Zgodnie z zapisami not wyjaśniających do danych pozycji z Nomenklatury Scalonej, aby samochód mógł zostać zakwalifikowany do kodu CN, niezbędne jest przede wszystkim ustalenie jego przeznaczenia. Drugorzędną kwestią jest analiza wyposażenia pojazdu oraz jego cech zewnętrznych. Niezasadne jest zatem zmienianie klasyfikacji samochodu do danego kodu CN, jedynie mając na względzie cechy jego wyposażenia czy wyglądu zewnętrznego. Urzędy celne w pierwszej kolejności powinny brać pod uwagę przeznaczenie pojazdu, gdyż to ono determinuje jego przynależność do danego kodu CN. Wyposażenie, np. fakt posiadania skórzanej tapicerki, może tylko spełniać funkcję pomocniczą przy kwalifikacji samochodu do kodu Nomenklatury Scalonej.