Elektroniczny wykaz czynnych podatników VAT funkcjonuje już ponad dwa tygodnie. Nie wszystko zadziałało jednak jak należy. Przedsiębiorcy zwracają uwagę przede wszystkim na to, że na białej liście brak jest wielu numerów rachunków, na które trafiają ich płatności.
To budzi uzasadniony niepokój, bo od początku 2020 r. wpłaty wynikające z transakcji o wartości powyżej 15 tys. zł (a więc także mniejsze płatności abonamentowe), które trafią na rachunek niewidniejący w wykazie, nie będą kosztem uzyskania przychodu w PIT lub CIT. Resort finansów jest świadomy problemów i zapewnia, że zostaną one rozwiązane do końca br. Ciągle nie wiadomo jednak, czy na białej liście znajdziemy np. rachunki zagranicznych firm zarejestrowanych w Polsce. Trwają też negocjacje z sektorem bankowym, które pozwolą rozwiązać kłopoty z innymi rachunkami (cesyjnymi, powierniczymi, depozytowymi itp.). Zniknąć ma też problem z subrachunkami wirtualnymi, a wtedy wpłaty przedsiębiorców za telefony komórkowe czy media na pewno będą kosztem podatkowym.
Zgodnie z obowiązującą od początku września br. nowelizacją ustawy o VAT (Dz.U. z 2019 r. poz. 1018) w elektronicznym wykazie czynnych podatników znajdziemy m.in. numery kont bankowych lub rachunków prowadzonych w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej. Czy jednak chodzi o wszystkie rachunki? Odpowiedź jest prosta – nie. Nowelizacja mówi jedynie o wskazanych w zgłoszeniu aktualizacyjnym lub rejestracyjnym:
  • rachunkach rozliczeniowych w rozumieniu art. 49 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2187 ze zm.);
  • imiennych rachunkach w SKOK otwartych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Tymczasem art. 49 prawa bankowego wyróżnia następujące rodzaje rachunków bankowych:
a) rachunki rozliczeniowe, w tym bieżące i pomocnicze, oraz prowadzone dla nich na zasadach określonych w rozdziale 3a rachunki VAT (związane z mechanizmem split payment);
b) rachunki lokat terminowych;
c) rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, w tym rachunki rodzinne, oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych;
d) rachunki powiernicze.
Numery rachunków umieszczane na białej liście potwierdzane są za pomocą systemu teleinformatycznego izby rozliczeniowej (STIR), a ten dotyczy jedynie przedsiębiorców. W praktyce więc numery rachunków prywatnych nie znajdą się na białej liście VAT. Aby ułatwić przedsiębiorcom korzystanie z niej, dziś w formie tabelarycznej przedstawiamy, jakich numerów rachunków na niej nie znajdziemy, oraz wyjaśniamy, z jakich powodów. Dodatkowo wskazujemy, czy resort finansów planuje zmiany w tym zakresie.