Nadpłacony przez gminy podatek wskutek centralizacji rozliczeń VAT podlega oprocentowaniu niezależnie od tego, czy chodziło o jednostkę, czy zakład budżetowy – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Spory samorządów z fiskusem o VAT od inwestycji przekazanych jednostkom i zakładom budżetowym ciągną się od lat. Przeciął je wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r. (sygn. C-276/14). TSUE orzekł, że gminna jednostka budżetowa nie jest podatnikiem VAT. Niespełna miesiąc po tym wyroku NSA podjął uchwałę, z której wynikało, że ta sama zasada dotyczy zakładów budżetowych (uchwała z 26 października 2015 r., sygn. akt I FPS 4/15). Rozstrzygnięcia te umożliwiły gminom odzyskanie podatku od zrealizowanych inwestycji. Warunkiem była centralizacja rozliczeń.
Problem w tym, że zdaniem fiskusa oprocentowane są wyłącznie nadpłaty powstałe w wyniku centralizacji rozliczeń z jednostkami budżetowymi, ale już nie – gdy stroną były zakłady budżetowe.
Wstęp na charytatywne konferencje może być z VAT
Wstęp na charytatywne konferencje może być z VAT

Zobacz również
Sprawa rozstrzygana przed NSA dotyczyła gminy, która w 2010 r. poniosła wydatki na budowę infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i przekazała ją do zakładu gospodarki komunalnej. Po wyroku TSUE i uchwale NSA gmina scentralizowała swoje rozliczenia i zażądała zwrotu VAT, którego wcześniej nie mogła odliczyć. Uważała, że zwrot powinien być oprocentowany.
Argumentowała, że nadpłata powstała na skutek wyroku unijnego trybunału, a to oznacza, że procenty przysługują jej za cały okres, w którym fiskus dysponował jej pieniędzmi (art. 74 ordynacji podatkowej).
Naczelnik urzędu skarbowego nie zamierzał jednak wypłacać oprocentowania. Tłumaczył, że nadpłata nie była efektem wyroku TSUE, lecz uchwały NSA. – Unijny trybunał zajmował się podmiotowością jednostek, a nie zakładów budżetowych, na temat których wypowiedział się dopiero NSA – tłumaczył fiskus.
Z fiskusem zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie. Gmina nie dawała jednak za wygraną. Tłumaczyła, że wyrok TSUE miał na jej sprawę bezpośrednie przełożenie. – Do czasu jego wydania organy i sądy jednolicie uznawały, że gminom nie przysługuje prawo do odliczenia wydatków na majątek służący do czynności opodatkowanych VAT jednostkom i zakładom budżetowym. To wyrok trybunału przełamał tę wykładnię – podkreślała.
Te argumenty przekonały NSA. Sędzia Marek Kołaczek wyjaśnił, że sednem sprawy jest zrozumienie, czym jest „nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej”. Podkreślił, że NSA wielokrotnie wskazywał, że sformułowanie to dotyczy również sytuacji, gdy orzeczenie trybunału prowadzi do wyeliminowania niezgodnej z prawem UE wykładni prawa krajowego (np. wyroki NSA z 18 grudnia 2014 r., sygn. akt I FSK 1203/14, I FSK 1204/14).

orzecznictwo

Wyrok NSA z 7 maja 2019 r., sygn. akt I FSK 259/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia