W sierpniu 2010 r. spółka wpłaciła na rzecz firmy X zaliczkę na poczet umowy o wykonanie usług. Jej otrzymanie potwierdzono fakturą, a podatek naliczony uwzględniono w VAT-7 za sierpień 2010 r.
Obecnie negocjowane jest porozumienie w sprawie zwrotu części wpłaconej zaliczki. Firma X z uwagi na przedawnienie zobowiązania w VAT nie wystawi faktury korygującej, tylko na podstawie noty zwróci część zaliczki w wysokości odpowiadającej kwocie netto wykazanej na fakturze dokumentującej otrzymanie w 2010 r. zaliczki. Czy otrzymanie po okresie przedawnienia zobowiązania w VAT przez spółkę części wpłaconej w 2010 r. zaliczki – odpowiadającej kwocie netto – bez udokumentowania jej fakturą korygującą nie spowoduje obowiązku korekty?
Fakturę korygującą podatnik jest obowiązany wystawić m.in. w przypadku dokonania zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty dokonanej z tytułu zaliczek, przedpłat, zadatków lub rat, podlegających VAT (zob. art. 106j ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT). Ustawa o VAT nie określa żadnego terminu określającego, do kiedy podatnik może wystawić z tego tytułu fakturę korygującą. W orzecznictwie przyjmuje się jednak, iż po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego podatnikowi nie przysługuje prawo do wystawienia faktury korygującej (zob. wyrok NSA z 2 października 2012 r., sygn. akt I FSK 1897/11; interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 14 marca 2014 r., nr IPPP2/443-1395/13-2/RR; interpretacja indywidualna dyrektora IS w Katowicach z 26 czerwca 2012 r., nr IBPP1/443-361/12/LSz).
Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 par. 1 ordynacji podatkowej). Zakładam, że u spółki i jej kontrahenta bieg terminu przedawnienia za okres rozliczenia faktury pierwotnej dokumentującej przedmiotową zaliczkę nie uległ przerwaniu ani zawieszeniu (zob. art. 70 par. 2–8 i art. 70a ordynacji podatkowej), a zatem uległ on już przedawnieniu.
W tej sprawie otrzymanie części zaliczki (odpowiadającej kwocie netto) nie spowoduje obowiązku korekty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym spółka otrzyma zwrot części zaliczki. Wprawdzie art. 86 ust. 19b ustawy o VAT nakłada na nabywcę towaru lub usługi obowiązek zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniach za okres, w którym dowiedział się o warunkach, na jakich została zawarta transakcja. Jednak biorąc pod uwagę fakt, że sprzedawca nie może obniżyć podatku należnego w odniesieniu do okresu, za który zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu, to spółka nie będzie zobowiązana do zmniejszenia podatku naliczonego. W sytuacji, gdy przedawnienie podatku należnego z tytułu części zwróconej zaliczki uniemożliwia kontrahentowi jego korektę i wystawienie faktury korygującej, to spółka uzyskując jej zwrot, nie będzie zobowiązana do obniżenia podatku naliczonego. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy (zob. interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 grudnia 2017 r., nr 0115-KDIT1-2.4012.791.2017.1.AD).
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.).
Art. 70 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.).