Subskrybuj nas na Youtube
Nowa wykładnia fiskusa pogarsza sytuację lekarzy, którzy wybierają się na całkowicie darmowy wyjazd. Kto będzie w stanie połączyć go ze zleceniem (np. przygotuje na zlecenie sponsora podsumowanie konferencji lub wygłosi wykład), zapłaci podatek na dotychczasowych zasadach.
Chodzi o sytuację, w której firma farmaceutyczna lub inna firma zajmująca się technologiami medycznymi wysyła przedstawicieli zawodu medycznego (np. lekarzy) na wydarzenie o charakterze naukowym (konferencję, sympozjum, seminarium, zjazd itp.). Takie wydarzenia mogą się odbywać na terytorium Polski albo za granicą. Zwykle finansowanie lekarza obejmuje koszty wyjazdów (tj. biletów lotniczych, kolejowych; transferów do portu lotniczego lub na dworzec, itp.) oraz pobytu (hotelu, wyżywienia, opłat rejestracyjnych).
Powstaje pytanie: czy takie finansowanie jest przychodem z tytułu nieodpłatnego świadczenia? A jeśli tak, to czy może on być zwolniony z PIT?
Pytania te trzeba rozpatrywać w co najmniej dwóch wariantach:
● wyjazdu darmowego (sponsorowanego, gdy lekarz nie ma żadnych zobowiązań wobec sponsora) oraz
● wyjazdu zadaniowego (gdy lekarz wybierający się na wydarzenie naukowe ma za zadanie na przykład przygotować i wygłosić wykład z dziedziny medycyny, którą się zajmuje, lub przygotować merytoryczne podsumowanie wydarzenia naukowego).
Przysługiwało zwolnienie
Od dawna sądy administracyjne i organy administracji skarbowej zgodnie twierdziły, że w obu sytuacjach lekarz uzyskiwał przychód związany z finansowaniem kosztów wyjazdu lub pobytu (np. wyroki WSA w Warszawie z 17 sierpnia 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 1929/16, lub NSA z 24 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 910/14).
Jednocześnie zarówno sądy administracyjne jak i organy uznawały, że przychód ten jest na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT zwolniony z podatku w całości (np. koszty biletów lotniczych czy zakwaterowania) albo w części (np. koszty wyżywienia albo transferu z portu lotniczego do hotelu i z powrotem). Przykładem interpretacje z 30 czerwca 2017 r. (nr 0113-KDIPT3. 4011.93.2017.1.JR) lub z 11 lipca 2014 r. (nr IPPB2/415-467/14-2/MK1).
Przypomnę, że art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b zwalnia od podatku dochodowego diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem – do wysokości określonej w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167).
Istniały spory, czy opłaty rejestracyjne za udział w wydarzeniach także podlegają zwolnieniu z PIT, ale NSA rozstrzygnął tę kwestię negatywnie dla sponsorowanych (np. wyroki NSA: z 19 grudnia 2017 r., sygn. akt II FSK 3422/15, z 21 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 910/14).
Większość wymienionych interpretacji i wyroków została wydana w postępowaniach dotyczących sponsorujących firm, które pytały o zakres przychodów koniecznych do ujawnienia w informacjach PIT-8C. Na podstawie takiej informacji lekarz powinien rozpoznać przychód w deklaracji swoim rocznym zeznaniu i zapłacić podatek dochodowy.
Zmiana wykładni
Nie bacząc na ugruntowaną praktykę i orzecznictwo, na przełomie roku dyrektor KIS zaostrzył swoje stanowisko i uznał, że zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT nie znajdzie zastosowania, chyba że lekarz wykonuje zadanie wyznaczone przez podmiot sponsorujący wyjazd. Innymi słowy:
● lekarz korzystający z całkowicie darmowego wyjazdu będzie płacił PIT od wartości wszystkich świadczeń;
● lekarz, który bierze udział w wyjeździe zadaniowym (np. w ramach umowy zlecenia ma przygotować podsumowanie z wydarzenia), będzie korzystał ze zwolnienia z PIT do wysokości limitów określonych w przepisach odrębnych (a więc m.in. nie zapłaci PIT od kosztów biletów lotniczych czy zakwaterowania).
W szczególności chodzi tu o przynajmniej trzy interpretacje indywidualne: z 22 grudnia 2017 r. (nr 0114-KDIP3-3.4011.392.2017.2.MS1), z 9 stycznia 2018 r. (nr 0114KDIP3-2.4011.296.2017.2.KW1) oraz z 12 stycznia 2018 r. (nr 0114-KDIP3-3.4011.473. 2017.2.IM).
Skutki głównie dla lekarza
Nowe interpretacje nie pogarszają drastycznie sytua- cji firm sponsorujących. Po pierwsze, część firm posiada „stare” interpretacje, które je chronią na dotychczasowych, korzystnych zasadach (dopóki nie zostaną one zmienione z urzędu). Po drugie, sponsorujące firmy tak czy inaczej były zobowiązane wysyłać do lekarza informacje PIT-8C o wysokości przychodu osiągniętego w związku z wyjazdami (np. gdy finansowane były koszty wyżywienia przekraczające limity określone w przepisach).
Nowa wykładnia może wręcz uprościć przygotowanie informacji PIT-8C – w sytuacji wyjazdu całkowicie darmowego sponsor umieści w informacji PIT-8C wszystkie koszty wyjazdu, które można przyporządkować do danego lekarza (bez konieczności monitorowania limitów zwolnień).
Tak naprawdę nowa wykładnia pogarsza sytuację lekarzy (o ile interpretacje po zaskarżeniu zostaną utrzymane przez sądy administracyjne, w co wątpię). Będą oni bowiem musieli zapłacić więcej podatku dochodowego w sytuacji, gdy wybierają się na całkowicie darmowy wyjazd.
Lekarz, który będzie w stanie połączyć wyjazd ze zleceniem (np. przygotuje na zlecenie sponsora podsumowanie konferencji lub wygłosi wykład), zapłaci podatek na dotychczasowych zasadach.