Kiedy można skorzystać z ulgi B+R w branży budowlanej

Dynamiczna sytuacja rynkowa, zmiany w przepisach, wzrost kosztów materiałów budowlanych i rosnące oczekiwania dotyczące zrównoważonego rozwoju sprawiają, że przedsiębiorcy z sektora budowlanego muszą nieustannie dostosowywać się do nowych warunków. Wdrażanie nowoczesnych rozwiązań czy eksperymentowanie z dotychczasowymi produktami umożliwia nie tylko nadążenie za rynkiem i wymogami, lecz także zastosowanie preferencji podatkowej.

Co warto robić w branży budowlanej

Jaka działalność w budownictwie może być uznana za badawczo-rozwojową? Przede wszystkim powinna być ona twórcza, czyli musi polegać na opracowywaniu nowych produktów, technologii, procesów i usług, a także na udoskonalaniu już istniejących. Ponadto należy działać w sposób systematyczny, tj. uporządkowany, według pewnego planu.

W praktyce coraz więcej firm budowlanych wdraża nowe technologie – od rozwiązań w zakresie projektowania po wykorzystanie nowych materiałów, które poprawiają jakość budowanych obiektów, jednocześnie zmniejszając koszty ich eksploatacji. Właśnie takie działania dają przedsiębiorcom potencjał do skorzystania z ulgi B+R. Przedstawimy niektóre ich przykłady.

► Nowoczesne materiały i technologie

Jednym z głównych obszarów, w którym sektor budowlany ma potencjał do skorzystania z ulgi B+R, jest opracowywanie nowych materiałów budowlanych. Mogą to być np. innowacyjne mieszanki betonowe, które charakteryzują się większą odpornością na zmienne warunki atmosferyczne, lepszą izolacyjnością czy mniejszą energochłonnością.

Kolejny przykład to opracowanie technologii umożliwiających zastosowanie inteligentnych materiałów budowlanych, które reagują na zmiany temperatury czy wilgotności. Z kolei w interpretacji indywidualnej z 4 grudnia 2020 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.543.2020.2.MJ) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że działania polegające m.in. na stworzeniu betonowego kamienia elewacyjnego o właściwościach samoczyszczących stanowią działalność B+R.

► Automatyzacja procesów

Innowacyjne materiały budowlane to jednak tylko część obrazu. W kontekście technologii budowlanych branża ta staje się coraz bardziej zaawansowana, np. dzięki zastosowaniu robotów w procesach montażowych, druku 3D czy też zautomatyzowanych systemów monitorowania jakości budowy.

Aby automatyzację procesu budowlanego uznać za badawczo-rozwojową, nie wystarczy jednak sam zakup technologii – należy działać twórczo. Przykładem może być wykorzystanie zakupionej technologii w procesie prefabrykacji, przez dostosowanie maszyny do produkcji elementów o specyficznych kształtach czy właściwościach, których nie można byłoby uzyskać przy użyciu standardowych rozwiązań.

► Zrównoważone budownictwo i energooszczędność

Sektor budowlany zmienia się także w odpowiedzi na globalne wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi. Coraz większe znaczenie mają rozwiązania zmniejszające zużycie energii przez budynki oraz minimalizujące negatywny wpływ inwestycji budowlanych na środowisko.

W kontekście ulgi badawczo-rozwojowej warto zwrócić uwagę na działania takie jak opracowywanie technologii energooszczędnych (np. panele fotowoltaiczne, systemy odzysku ciepła) czy też wprowadzanie do swojej oferty rozwiązań, które redukują zużycie wody czy materiałów.

Dokładna analiza to podstawa

Ulga może być zastosowana, jeżeli podatnik stosuje nowatorskie rozwiązania, które nie są powszechne w branży. Kluczowe jest jednak zidentyfikowanie tych procesów, które mogą zostać zakwalifikowane jako prace rozwojowe.

Uwaga! Chociaż ustawowa definicja B+R jest szeroka, konieczne jest wystąpienie elementu nowości i twórczości – co najmniej na poziomie danego przedsiębiorstwa, niekoniecznie globalnym. Tym samym, jeżeli prace budowlane opierają na znanych, standardowych rozwiązaniach czy też normach budowlanych – trudno tutaj mówić o możliwości zastosowania ulgi. Jeżeli jednak dane przedsiębiorstwo idzie krok dalej i eksperymentuje z technologiami, materiałami czy metodami budowlanymi, to otwiera się droga, by korzystniej rozliczyć się z fiskusem.

Jakie koszty mogą być odliczane w ramach ulgi B+R

Sięgając po ulgę B+R, podatnicy mogą odliczać wydatki ponoszone na realne prace rozwojowe, m.in. wynagrodzenia osób zaangażowanych w badania i rozwój – inżynierów, technologów, specjalistów od materiałów czy informatyków pracujących nad nowymi rozwiązaniami – pod warunkiem że są pracownikami.

Uwaga! Wynagrodzenie pracownika zostanie uznane za koszt kwalifikowany do ulgi podatkowej tylko w takim zakresie, w jakim był on zaangażowany w prace rozwojowe. Jeżeli w miesiącu pracownik przeznaczył na prace rozwojowe np. 30 proc. czasu pracy, to jego wynagrodzenie zostanie uznane za koszt kwalifikowany w wysokości 30 proc. za ten miesiąc.

Do kosztów kwalifikowanych zalicza się także materiały i surowce zużyte w testach (np. przy sprawdzaniu nowych mieszanek czy komponentów), a ponadto wydatki na korzystanie z laboratoriów oraz zakup aparatury wykorzystywanej w takich pracach.

W kontekście branży budowlanej, gdzie materiały są kluczowym elementem procesu, to właśnie wydatki związane z ich zakupem mogą stanowić znaczną część kosztów kwalifikowanych ulgi B+R. W ślad za podejściem fiskusa (interpretacja z 2 marca 2021 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4011.801.2020.2.MM), przykładami takich kosztów mogą być wydatki na:

• ładowarkę teleskopową,
• systemowe szalunki stropowe,
• systemowe wielkoformatowe szalunki ścienne,
• systemowe rusztowania wysokościowe,
• samochody typu TIR (z przyczepami niskopodwoziowymi, naczepami typu plandeka, przyczepami do transportu kruszyw i materiałów luźnych).

Należy pamiętać o dokumentacji

Niezbędnym elementem do bezpiecznego skorzystania z ulgi B+R jest dokumentacja. Przede wszystkim chodzi tu o wiarygodne wyodrębnienie kosztów kwalifikowanych w systemach księgowych i prowadzenie ewidencji czasu pracy osób zaangażowanych w działalność B+R.

Ważne: W przypadku branży budowlanej kluczowe będą faktury dokumentujące zakup materiałów i surowców oraz właściwe przypisanie zużycia materiałów do konkretnych projektów.

O ile zakup maszyny na potrzeby działalności B+R nie sprawia trudności w określeniu wysokości kosztów kwalifikowanych, o tyle np. określenie wartości zużytej energii elektrycznej wykorzystanej w ramach projektu B+R może wymagać dodatkowych działań.

Skuteczne skorzystanie z ulgi badawczo-rozwojowej niewątpliwie wymaga od podatników pewnego przygotowania organizacyjnego. Niemniej, dzięki uldze przedsiębiorstwa budowlane mają realną szansę łączyć rozwój z oszczędnością. Warto zatem dokładnie ocenić swój potencjał. ©℗