Subskrybuj nas na Youtube
ORZECZENIE | Noclegi opłacone przez pracodawcę nie są przychodem pracownika. Podobnie przejazdy w godzinach pracy. Inaczej jest, gdy firma zwraca koszty wyżywienia i dojazdu do miejsca pracy – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła spółki wykonującej prace wiertnicze i poszukiwawcze. Firma ma bazę w Łowiczu, ale prace wykonuje na terenie całego kraju (są to tzw. lokalizacje projektowe). Pracownicy zjeżdżają więc do bazy, z której następnie są dowożeni do miejsca pracy. Mogą też sami do niego dojechać. Spółka zaznaczyła, że nie są to podróże służbowe.
Firma pokrywa wydatki na wszystkie dojazdy i przejazdy, zapewnia pracownikom noclegi i wyżywienie albo wypłaca ryczałty na jedzenie i nocleg.
Spółka uważała, że wszystkie te świadczenia nie są przychodem i w związku z tym nie musi pobierać z tego tytułu zaliczek na PIT. Fiskus był natomiast zdania, że przychodem nie jest jedynie zwrot kosztów dojazdu z bazy na lokalizacje projektowe i z powrotem.
WSA w Warszawie zgodził się ze spółką. Wskazał, że zważywszy na zapisy umowy o pracę i powierzenie obowiązków poza miejscem zamieszkania żadne z wymienionych świadczeń nie jest przychodem pracowników.
Kiedy przychód
NSA tylko częściowo się z tym zgodził. Punkt po punkcie wyjaśnił, jak należy traktować poszczególne świadczenia. Przede wszystkim jednak nawiązał do wyroku Trybunału Konstytucyjnego (z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13). Wynikało z niego, że pracownik uzyskuje przychód z nieodpłatnych świadczeń, jeśli:
● świadczenie jest spełnione za zgodą pracownika i w jego interesie, a nie w interesie pracodawcy,
● świadczenie przyniosło zatrudnionemu korzyść w postaci zwiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, a korzyść ta jest wymierna,
● zostało przypisane indywidualnemu pracownikowi.
Dojazd, nocleg, wyżywienie
Sędzia NSA Andrzej Jagiełło wyjaśnił, że najprostszą kwestią jest rozstrzygnięcie dotyczące noclegów, ponieważ mamy bogate orzecznictwo w tym zakresie. Wynika z niego, że zapewnienie noclegu pracownikowi nie jest jego przychodem, ponieważ świadczenie to leży w interesie pracodawcy (np. wyroki z 23 lutego 2017 r., sygn. akt II FSK 233/15, z 15 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 635/14, oraz z 23 lipca 2015 r., sygn. akt II FSK 1689/13).
NSA zgodził się z tą oceną.
Jeśli chodzi o zwrot kosztów wyżywienia, to NSA orzekł, że pracownik uzyskuje przysporzenie majątkowe, gdy dostaje od pracodawcy albo gotowe posiłki (catering), albo ryczałt na jedzenie. Jednak w sytuacji gdy pracodawca zamówił catering i nie wie, kto z niego skorzystał, nie można mówić o zindywidualizowanym świadczeniu. W efekcie w takim przypadku zatrudniony nie ma przychodu.
Jeszcze inaczej wygląda kwestia finansowania przez firmę kosztów dojazdów i przejazdów pracowników. NSA orzekł, że koszty wszelkich przejazdów w trakcie wykonywania obowiązków służbowych są ponoszone w interesie spółki, a więc nie są przychodem pracowników. Jest nim natomiast zwrot wydatków za dojazdy do bazy w Łowiczu oraz powrót z bazy do domu, a także zwrot kosztów przejazdów bezpośrednio z domu do miejsca pracy (lokalizacji projektowej) i z powrotem. – Stawienie się w pracy leży również w interesie pracownika, a zwrot kosztów z tym związanych jest korzyścią dla niego – wyjaśnił sędzia Jagiełło.
Dodajmy, że od 2015 r. dowóz pracowników do pracy autobusem, choć jest przychodem, jest zwolniony z PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 14a ustawy o PIT. Zwolnieniem tym nie jest natomiast objęty dowóz samochodem ani koleją.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 17 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1132/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
