Subskrybuj nas na Youtube
Odstąpienie od żądania zwrotu bonifikaty na zakup mieszkania nie jest przychodem dla właściciela lokalu – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła urzędu miasta, który sprzedał mieszkania komunalne ich dotychczasowym najemcom. Sprzedaż przebiegła zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2147).
Jednocześnie miasto, na podstawie uchwały rady miasta, udzieliło nabywcom bonifikat od ustalonej ceny. W zamian najemcy zobowiązali się m.in. nie zbywać mieszkania przez pięć lat innym osobom niż najbliższa rodzina.
Jeden z nabywców nie dotrzymał jednak tego warunku i podarował mieszkanie pasierbicy, która zgodnie z art. 4 pkt 13 ustawy o gospodarce nieruchomościami nie jest zaliczana do grona najbliższej rodziny. Miasto miało więc podstawy do żądania zwrotu udzielonej bonifikaty. Właścicielka mieszkania zwróciła się jednak do prezydenta miasta o odstąpienie od żądania zwrotu, na co później zgodziła się w uchwale rada miasta.
Spór dotyczył tego, czy odstąpienie od żądania zwrotu udzielonej bonifikaty jest dla nabywcy mieszkania przychodem podlegającym opodatkowaniu i czy w takim razie urząd musi wystawić informację PIT-8C.
Miasto uważało, że w takim przypadku przychód nie powstaje, bo zwolnienie nabywcy nieruchomości z obowiązku zwrotu bonifikaty nie przysparza mu żadnej korzyści. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał jednak inaczej.
Z jego stanowiskiem nie zgodził się natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. Wskazał, że miasto, które zamierza sprzedać nieruchomość z bonifikatą, nie wykonuje na rzecz kupującego żadnego świadczenia, a nabywca żadnego świadczenia nie otrzymuje. Ustalenie ceny odbiegającej od rynkowej jest jedynie wyrażeniem woli przez właściciela nieruchomości, że sprzeda ją za określoną cenę. Zwolnienie nabywcy nieruchomości z obowiązku zwrotu bonifikaty nie powoduje więc, że otrzymał on jakiekolwiek świadczenie. Nabywca zostaje bowiem zwolniony z obowiązku zwrotu korzyści, którą już uzyskał – tłumaczył WSA.
Dodał, że w razie wątpliwości co do obowiązku podatkowego, zawsze należy kierować się zasadą rozstrzygania ich na korzyść podatnika (in dubio pro tributario).
Ze stanowiskiem WSA zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Wojciech Stachurski wyjaśnił, że oba zdarzenia: udzielenie bonifikaty i odstąpienie od jej zwrotu należy rozpatrywać łącznie. – Udzielenie bonifikaty na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami lub uchwały rady miejskiej podjętej na podstawie tej samej ustawy, nie powoduje powstania przychodu u nabywcy – tłumaczył sędzia Stachurski.
Dodał, że nie można też różnicować sytuacji podmiotu, który uzyskał bonifikatę od sytuacji tego, kto ją również otrzymał, ale następnie nie dopełnił warunków, przy czym organ odstąpił od żądania jej zwrotu.
– W rezultacie ta ostatnia sytuacja również prowadzi do stanu, w którym podmiot posiada bonifikatę – wyjaśnił Wojciech Stachurski.
NSA uznał zatem, że odstąpienie od zwrotu bonifikaty, podobnie jak jej uzyskanie, jest zdarzeniem neutralnym podatkowo.
Udzielenie bonifikaty i odstąpienie od jej zwrotu należy rozpatrywać łącznie
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 20 kwietnia 2017 r., sygn. akt II FSK 731/15.
