MARCIN ZIMNY o koncesjach na wytwarzanie energii - Przepisy ustawy akcyzowej nie opodatkowują podmiotów posiadających koncesję na wytwarzanie energii i zużywających ją na własne potrzeby. Ministerstwo Finansów nakazuje płacić akcyzę takim podmiotom. To niezgodne z prawem.
ROZMOWA
EWA MATYSZEWSKA:
Jak jest opodatkowana akcyzą energia elektryczna sprzedawana podmiotom posiadającym jedynie koncesję na wytwarzanie energii i zużywającym ją na własne potrzeby?
MARCIN ZIMNY*:
W art. 9 ustawy o podatku akcyzowym został zawarty zamknięty katalog czynności dotyczących energii elektrycznej, które są opodatkowane akcyzą. Opodatkowaniu podlega m.in. sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu, a także zużycie nabytej energii przez podmiot posiadający koncesję na przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią. Nabywca końcowy to podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót tą energią w rozumieniu przepisów prawa energetycznego. Sprzedaż energii elektrycznej podmiotowi posiadającemu m.in. koncesję na wytwarzanie nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie jest on nabywcą końcowym. Jednocześnie zużycie nabytej energii elektrycznej przez podmiot posiadający jedynie koncesję na wytwarzanie również nie zostało objęte zakresem art. 9 ustawy o podatku akcyzowym. Ustawodawca przewidział opodatkowanie zużycia nabytej energii elektrycznej na własne potrzeby tylko przez podmioty posiadające koncesję na przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, ale już nie na jej wytwarzanie.
Ale minister finansów dostrzegł ten problem.
To prawda, bo wydał interpretację ogólną 31 marca 2009 r. (nr AE 6/033/13/IRZ/09/1772), w której stwierdził, że podmiot posiadający koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, który dokupuje energię i zużywa ją na własne potrzeby, staje się nabywcą końcowym, ponieważ niesprawiedliwym i mogącym podważyć zasadę równości wobec prawa byłoby uprzywilejowanie podmiotów, które jedynie z uwagi na sam fakt posiadania koncesji na wytwarzanie energii mogłyby nabywać energię po cenie niezawierającej akcyzy.
A co na to sądy?
Podobny pogląd wyraziły również składy orzekające wojewódzkich sądów administracyjnych w Bydgoszczy, Lublinie i Rzeszowie.
Czy prezentowana interpretacja jest prawidłowa?
Nie. Przyjęta przez ministra finansów interpretacja ma charakter prawotwórczy, gdyż rozszerza zakres przedmiotowy opodatkowania akcyzą w stosunku do regulacji ustawowej, co jest niegodne z konstytucją. Konstytucja w art. 217 precyzuje, że nakładanie m.in. podatków następuje w drodze ustawy, a nie w drodze interpretacji. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 22 czerwca 2006 roku (sygn. akt I FSK 664/05) podkreślił, że fundamentalną zasadą prawa podatkowego jest to, że zakres przedmiotu opodatkowania musi być precyzyjnie określony w ustawie podatkowej, a interpretacja jej przepisów nie może być rozszerzająca. Interpretacji dokonanej przez ministra finansów i niektóre składy orzekające WSA nie usprawiedliwia to, że opodatkowanie energii elektrycznej zużywanej przez podmioty posiadające koncesje na wytwarzanie jest zgodne z Dyrektywą Rady 2003/96/WE. Państwa członkowskie nie mogą powoływać się na przepisy dyrektyw nieprawidłowo zaimplementowanych do krajowych regulacji w celu nałożenia dodatkowych ciężarów na podatników nieprzewidzianych przez przepisy krajowe.
Czy zapadły inne orzeczenia w tym zakresie?
Tak. Na szczęście dla podatników zapadły również korzystne dla nich wyroki w tej sprawie. Na przykład WSA w Warszawie orzekł, że w przypadku podmiotu posiadającego jedynie koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej nabycie jej oraz zużycie na własne potrzeby nie podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym (wyrok z 8 kwietnia 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 2101/09). Takie stanowisko zaprezentował również WSA w Poznaniu w wyroku z 29 kwietnia 2010 r. (sygn. akt III SA/Po 38/10) oraz w Łodzi z 19 lutego 2010 r. (sygn. akt I SA/Ld 1193/09).
Czy omawiane przepisy zostaną zmienione?
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, która ma wejść w życie 1 września 2010 r., przewiduje już opodatkowanie akcyzą zużycia energii elektrycznej nabytej przez podmioty posiadające koncesje na wytwarzanie.
*Marcin Zimny
ekspert z CMS Cameron McKenna
