Opodatkowuję najem prywatny mieszkania według skali – pisze pani Monika. – Zastanawiam się jednak nad zmianą na ryczałt (8,5 proc.). Koleżanka twierdzi, że w takim przypadku kwoty czynszu nie podlegają opodatkowaniu, ale przecież przy ryczałcie nie można odliczać kosztów. Jak to wygląda w praktyce – pyta czytelniczka.
Faktycznie, płacąc ryczałt od przychodu co do zasady nie odlicza się kosztów. Nie oznacza to jednak, że zawsze od czynszu trzeba zapłacić daninę. Opodatkowaniu podlegają kwoty otrzymane od najemcy. Do przychodu nie zalicza się więc ponoszonych przez niego opłat związanych z wynajmowanym mieszkaniem, gdy z umowy wynika, że jest on zobowiązany do ich ponoszenia. Chodzi o czynsz, abonament za istniejące w lokalu media oraz inne opłaty ustalane ryczałtowo, jak również opłaty za rozmowy z telefonu stacjonarnego, wodę, energię elektryczną oraz gaz, które nie są ustalane w sposób ryczałtowy.
Stosując ryczałt (w wysokości 8,5 proc.), uzyskany przychód z najmu można pomniejszyć o zapłacone składki na własne ubezpieczenie społeczne, darowizny, wydatki rehabilitacyjne (zgodnie z przepisami o uldze rehabilitacyjnej), z kolei podatek – o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. Oczywiście jest to możliwe, pod warunkiem że tych samych wydatków podatnik nie odliczył już od innych dochodów lub podatku rozliczanych według innych zasad.
Nie można natomiast od przychodu odliczyć nakładów na remont mieszkania, jego urządzenie (np. meble, sprzęt RTV i AGD), wydatków na ubezpieczenie, zapłaconego podatku od nieruchomości, odpisów amortyzacyjnych, a także odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup lokalu.
Mało czasu na zmianę
Jeżeli pani Monika zamierza zmienić formę opodatkowania, powinna się pospieszyć, ma bowiem czas do 20 stycznia. Do tego dnia musi złożyć stosowne oświadczenie do naczelnika urzędu skarbowego, w którym płaci podatek dochodowy. W kolejnych latach – jeśli nadal będzie chciała stosować tę formę rozliczeń – nie będzie już takiej konieczności. Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym – jeżeli podatnik, który stosuje ryczałt, nie wybierze innego sposobu opodatkowania do 20. dnia stycznia roku następnego, nadal będzie musiał go stosować.
Trzeba też pamiętać, że jeżeli mieszkanie należy do wspólnego majątku małżonków, to podobnie jak przy rozliczaniu przychodów według skali każdy z nich powinien rozliczać te dochody (przychody) odrębnie, proporcjonalnie do prawa udziału w zysku. Oczywiście możliwe jest wykazywanie całości wpływów z takiego najmu tylko przez męża lub żonę bez względu na sposób opodatkowania. Małżonkowie muszą jednak złożyć oświadczenie (w formie pisemnej) naczelnikowi urzędu skarbowego, wskazując, które z nich będzie dokonywało rozliczeń (do 20 stycznia w przypadku zmiany formy opodatkowania). Dokument podpisują obydwoje. Oświadczenia nie trzeba już składać co roku. Od początku 2015 r. wystarczy, że o takim zamiarze poinformują naczelnika urzędu skarbowego tylko raz. Kolejne oświadczenie będzie wymagane dopiero w razie rezygnacji z rozliczania podatku przez jednego z małżonków.
Zasady rozliczeń
Przy ryczałcie podatek wpłaca się co miesiąc do urzędu skarbowego do 20. dnia następnego miesiąca następującego, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania PIT-28, czyli do końca stycznia. Jeśli oprócz przychodów z najmu podatnik ma też inne dochody, np. ze stosunku pracy, to musi złożyć odrębne zeznanie, w którym je wykaże.
Warto pamiętać, że przychód z tytułu najmu powstaje, gdy podatnik faktycznie otrzyma pieniądze lub będą mu pozostawione do dyspozycji. Oznacza to, że jeżeli najemca opóźniał się z zapłatą, do czasu uregulowania należności nie powstaje przychód.
Ale uwaga! Jeżeli podatnik naliczy od zaległości odsetki – nie może ich opodatkować 8,5-proc. stawką. Musi rozliczyć je według skali podatkowej. Tak stwierdził dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 11 czerwca 2015 r., nr IBPBII/2/4511-328/15/MW. Wyjaśnił, że nie można opodatkować odsetek z tytułu nieterminowej zapłaty tak jak czynszu, ponieważ mają one charakter uboczny.
Przychód z tytułu odsetek należy zakwalifikować do innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Podlega on opodatkowaniu według skali podatkowej i należy go wykazać w formularzu PIT-36 – stwierdził dyrektor IS.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1a, art. 9 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 ze zm.). Art. 11 ust. 1, art. 22 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).