Pełnomocnik nie może w odrębnym postępowaniu skutecznie domagać się od izby skarbowej stwierdzenia niedopuszczalności odwołania, które osobiście złożył jego klient – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Podatnik odwołał się od decyzji dyrektora urzędu kontroli skarbowej w sprawie wymiaru VAT do dyrektora izby skarbowej. Następnie jego pełnomocnik zażądał, aby organ podatkowy stwierdził niedopuszczalność tego odwołania. Uzasadniał, że jeśli jemu nie doręczono decyzji dyrektora UKS (otrzymał ją tylko klient), to w ogóle nie weszła ona do obrotu prawnego.
Dyrektor izby odmówił stwierdzenia niedopuszczalności odwołania. Stwierdził, że pełnomocnik nie ma racji, bo jego klient, który jest stroną, wniósł odwołanie osobiście i zrobił to w terminie. W związku z tym izba skarbowa miała obowiązek zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) takie odwołanie rozpatrzeć, i tak też zrobiła.
Sprawa trafiła do sądu. Podatnik i jego pełnomocnik uważali, że decyzja dyrektora UKS jako niewłaściwie doręczona nie weszła do obrotu prawnego, czyli nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Ponadto dyrektor izby, aby odmówić stwierdzenia niedopuszczalności wniesienia odwołania, powinien – ich zdaniem – wszcząć odrębne postępowanie.
Sąd wojewódzki skargę oddalił. Według niego wniosek o stwierdzenie niedopuszczalności odwołania nie mógł wywołać zamierzonych przez pełnomocnika skutków. Tym bardziej – co podkreślił sąd – że w aktach sprawy brak jest dokumentu pełnomocnictwa, z którego treści wynikałoby, że podatnik upoważnił kogokolwiek do reprezentowania go w postępowaniu przed dyrektorem UKS. Jedynym śladem obecności pełnomocnika w okresie, kiedy to postępowanie się toczyło, był jego udział w przesłuchaniu przeprowadzonym w areszcie śledczym. Była to jednak odrębna czynność procesowa. WSA zaznaczył, że organ podatkowy nie mógł brać pod uwagę tego pełnomocnictwa, ponieważ zostało ono ustanowione na potrzeby innej sprawy.
Potwierdził to NSA. Powołał się przy tym na art. 165a par. 1 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z nim organ podatkowy może odmówić wszczęcia postępowania w sytuacji, gdy np. odwołanie wniosła niewłaściwa osoba. Kwestia dopuszczalności odwołania może być jednak rozpatrywana tylko w trakcie postępowania odwoławczego. Jeśli dyrektor izby skarbowej je wszczął i uznał, że brak jest przeszkód do rozpoznania odwołania, to wniosek pełnomocnika o stwierdzenie niedopuszczalności był nieskuteczny. Wyrok jest prawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 12 grudnia 2012 r. (sygn. I FSK 1738/11).