rozwiń ›

Ministerstwo Finansów wraca do pomysłów sprzed roku, o których pisaliśmy szerzej w artykule „Będą zmiany w CIT i PIT. Wiemy kto zyska, kto straci” (DGP 160/2024). Wtedy plany fiskusa nie zostały sfinalizowane, teraz MF podejmuje kolejną próbę.

Na razie znamy tylko założenia, MF pracuje nad projektem. Rząd ma go przyjąć już w III kwartale 2025 r., potem skieruje go do Sejmu.

IP Box 2025 – ulga podatkowa głównie dla programistów

Ulga IP Box to tak naprawdę 5-proc. stawka podatku od dochodów osiągniętych w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej z „kwalifikowanych praw własności intelektualnej” (art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT i art. 24d ust. 1 ustawy o CIT). Chodzi np. o dochody z: patentów, praw z rejestracji wzoru przemysłowego oraz autorskich praw do programu komputerowego.

Celem jej wprowadzenia było „zwiększenie atrakcyjności prowadzenia w Polsce działalności badawczo-rozwojowej przez polskie i zagraniczne przedsiębiorstwa”. Cel ten nie został jednak do końca osiągnięty, bo ulga IP Box stała się ulubioną preferencją programistów prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Dzięki niej mogą oni płacić 5-proc. PIT od pokaźnej części swoich, wcale niemałych, dochodów.

Zmiany w IP Box. Koniec dotychczasowych preferencji

Ministerstwo Finansów ma tego świadomość. Planowaną zmianę tłumaczy wykorzystywaniem ulgi IP Box „w celu zmniejszenia wysokości zobowiązania podatkowego w sposób sprzeczny z celem niniejszej regulacji”.

Chcąc temu zapobiec, resort proponuje wprowadzenie warunku zatrudniania co najmniej trzech osób, które na dodatek nie będą powiązane z podatnikiem.

Ryczałt zamiast IP Box? Co wybiorą programiści

Przy poprzedniej próbie wprowadzenia tej zmiany eksperci przewidywali, że jej skutkiem będzie większa skłonność programistów do wyboru ryczałtu od przychodu ewidencjonowanego. W zależności od źródła uzyskiwanych przychodów będą oni płacić ryczałt według stawki 8,5 proc. lub 12 proc. Kwestia stawki jest jednak sporna, w praktyce fiskus najczęściej odmawia informatykom prawa do 8,5-proc. ryczałtu.

Danina solidarnościowa a IP Box – nowe zasady podatku

Dochody objęte ulgą IP Box mają też zostać objęte 4-proc. daniną solidarnościową. To zła informacja dla najbogatszych podatników, ponieważ daninę płaci się od nadwyżki dochodów ponad 1 mln zł (po odpowiednich pomniejszeniach).

Obecnie w podstawie tej uwzględnia się dochody wymienione w art. 30h ust. 2 ustawy o PIT, czyli:

- opodatkowane według skali podatkowej (na zasadach określonych w art. 27 ust. 1, 9 i 9a ustawy o PIT),

- z zysków kapitałowych (art. 30b ustawy),

- z działalności gospodarczej opodatkowanej liniowym PIT (art. 30c),

- z zagranicznej spółki kontrolowanej (art. 30f).

Jeżeli do tej podstawy będą wliczane również dochody objęte ulgą IP Box, to daninę solidarnościową zapłaci więcej najbogatszych podatników.

IP Box i danina solidarnościowa – możliwość odliczenia strat

Podstawę opodatkowania daniną solidarnościową będzie można pomniejszyć o straty z lat ubiegłych - będzie to wynikało wprost z ustawy o PIT. Fiskus w tej sprawie i tak poniósł porażkę, ponieważ wielokrotnie przegrał w sądach administracyjnych, w tym przed Naczelnym Sądem Administracyjny, w wyrokach np. z 19 lipca 2022 r. (sygn. akt II FSK 452/22), 7 grudnia 2022 r. (II FSK 1172/22).

Ostatecznie dał za wygraną, czego dowodem była zmiana interpretacji indywidualnej przez dyrektora KIS. W zmienionej - z 23 lutego 2024 r. (sygn. DOP3.8220.4.2024.HTCE) potwierdził, że stratę z lat ubiegłych można uwzględniać przy ustalaniu podstawy obliczenia daniny solidarnościowej.

Teraz zostanie to tylko wpisane wprost do ustawy o PIT. Przy czym odliczenie będzie możliwe tylko od dochodów z tego samego źródła przychodów - o ile stanowią one podstawę opodatkowania daniną solidarnościową.

Ulga IP Box bez dodatkowych odliczeń podatkowych

Oprócz tego w ustawie o PIT ma się znaleźć zastrzeżenie, że podatnik nie może tych dochodów, objętych daniną solidarnościową, pomniejszyć „o inne przysługujące osobom fizycznym, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym, odliczenia lub pomniejszenia”.

Etap legislacyjny:

Założenia do nowelizacji ustaw o PIT i CIT oraz niektórych innych ustaw – w wykazie prac Rady Ministrów (nr UD116)