Budowa i remont dróg

Miasto chciało odliczać VAT proporcjonalnie. Tłumaczyło, że infrastruktura drogowa powstająca w ramach inwestycji ma związek nie tylko z wykonywaniem przez nie zadań publicznych, ale też z działalnością opodatkowaną, np. sprzedażą biletów komunikacji miejskiej, wynajmem powierzchni reklamowych na przystankach.

Z tego powodu uważało, że ma prawo do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z budową i remontem dróg, po których porusza się komunikacja miejska. Chciało zastosować proporcję, zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Nie zgodził się na to dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Stwierdził, że budowa i utrzymanie dróg należy do zadań własnych gminy wykonywanych w ramach władztwa publicznego. Nie ma związku z działalnością gospodarczą, a tym samym nie daje podstawy do odliczenia podatku naliczonego w jakiejkolwiek części. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT miasto nie występuje w tym przypadku jako podatnik – wyjaśnił.

Brak prawa do odliczenia VAT przez miasto

Tego samego zdania był WSA w Łodzi (sygn. akt I SA/Łd 999/21). Wyjaśnił, że nawet jeśli po drogach poruszają się autobusy komunikacji miejskiej, to związek wydatków na budowę i remont dróg ze świadczeniem usług transportu publicznego ma charakter wtórny.

Obowiązek budowy i utrzymania dróg to zadania publiczne, do których realizacji miasto jest zobowiązane z mocy ustawy o samorządzie gminnym, niezależnie od tego, czy po drogach będą jeździły autobusy. Działania te służą zaspokojeniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej – wyjaśnił WSA. Orzekł więc, że wykonując je, miasto działa jako organ władzy publicznej, a nie jako podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą.

Miasto nie działa tu jak podatnik VAT

Tak samo orzekł NSA. Stwierdził, że w tym wypadku nie ma związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionymi przez miasto wydatkami a działalnością opodatkowaną.

- Odnosząc się do argumentacji miasta, że budując drogi, musi uwzględniać to, iż będzie z nich korzystała komunikacja miejska, można powiedzieć, że miasto musi również uwzględniać to, że po drogach będą jeździły rowery i będą poruszali się piesi. To nie ma znaczenia dla możliwości częściowego odliczenia podatku naliczonego – uzasadnił wyrok sędzia Janusz Zubrzycki.

Wyrok NSA z 28 sierpnia 2025 r., sygn. akt I FSK 1015/22