Wydatki na inteligentny system transportowy w mieście, w tym na tablice informujące pasażerów na przystankach, są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej jednostki samorządowej – orzekł NSA.

Chodziło o miasto, które w celu modernizacji systemu komunikacji miejskiej planowało m.in.: kupić autobusy niskoemisyjne, przebudować przystanki i wprowadzić ich monitoring, na 23 z nich zamontować tablice, które będą na bieżąco informowały pasażerów o rozkładzie jazdy autobusów, kupić biletomaty, przebudować zajezdnię, stworzyć nowy portal internetowy i aplikację mobilną.
Nowa inwestycja miała zostać sfinansowana ze środków własnych i unijnych (w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego), przy czym dofinansowanie nie obejmowałoby VAT (nie byłby to tzw. koszt kwalifikowany).
Cała ta nowa infrastruktura (inteligentny system transportowy, w skrócie ITS) miała być wykorzystywana do transportu zbiorowego, który co do zasady jest odpłatny. Miasto planowało udostępnić ją Miejskim Zakładom Komunikacyjnym na podstawie umowy użyczenia, na czas nieokreślony.
Miejska spółka jest organizatorem transportu zbiorowego, ale wpływy ze sprzedaży biletów są przychodami miasta. To ono rozlicza VAT należny z tytułu świadczenia usług publicznej komunikacji zbiorowej.

Spór o zakres odliczenia

Miasto chciało odliczyć VAT naliczony związany z wydatkami na nabycie towarów i usług na potrzeby systemu ITS. Spytało, czy może odjąć go w całości, czy musi stosować prewspółczynnik, zgodnie art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Uważało, że ma prawo do pełnego odliczenia.
Pobór opłat za przejazdy nie przekreśla gospodarczego charakteru wydatku poniesionego na system komunikacji miejskiej
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z nim tylko częściowo. Stwierdził, że miasto może odliczyć cały VAT jedynie od wydatków na: zakup autobusów niskoemisyjnych, doposażenie stacji obsługi pojazdów w zajezdni autobusowej, budowę budynku technicznego, doprowadzenie przyłączy z kotłowni do budynku administracyjnego oraz budowę budynku (kontenera) przy końcowym przystanku autobusowym.
Natomiast w odniesieniu do pozostałych wydatków uznał, że konieczne jest zastosowanie prewspółczynnika. Dotyczyłoby to więc m.in. wydatków na: nabycie i instalację tablic dynamicznej informacji pasażerskiej wraz z systemem ITS, zakup biletomatów, instalację systemu monitoringu, stworzenie nowej wersji portalu internetowego wraz z aplikacją mobilną.
Organ uzasadniał, że wydatki te będą służyły nie tylko działalności gospodarczej miasta, lecz także działalności nieopodatkowanej – zapewnieniu bezpieczeństwa i prawidłowej organizacji ruchu, które jest zadaniem własnym samorządu. Dlatego za konieczne uznał ustalenie prewspółczynnika w celu częściowego tylko odliczenia VAT.
Ruszyła nowa usługa w e-Urzędzie Skarbowym
Ruszyła nowa usługa w e-Urzędzie Skarbowym

Zobacz również

Miasto wygrało

Z fiskusem nie zgodziły się sądy obu instancji. WSA w Łodzi wyjaśnił, że planowana przez miasto modernizacja systemu transportu publicznego nie mieści się w zakresie spraw gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, wskazanych w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1372). Sąd zgodził się z samorządem, że służy to realizacji lokalnego transportu zbiorowego, a miasto realizuje je w warunkach art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, a więc na podstawie umów zawieranych z pasażerami korzystającymi z komunikacji miejskiej. W tym zakresie zatem działa jako podatnik VAT, co oznacza, że ma prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego – uznał WSA.
Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Ryszard Pęk wyjaśnił, że jeśli uwzględnić to, czemu służy inteligentny system transportowy, to trudno uznać, że wydatek został poniesiony na inne cele niż komunikacja publiczna.
– Podobnie, skoro tablice ułatwiają planowanie podróży pasażerom, to trudno uznać, że służą innym celom niż komunikacja publiczna – stwierdził sędzia Pęk.
Przywołał wcześniejsze wyroki NSA dotyczące odliczania VAT od targowisk (m.in. z 15 listopada 2018 r., sygn. akt I FSK 832/18). Wynikało z nich, że gdy przy okazji wykonywanej przez gminę działalności gospodarczej, pobiera ona należności o charakterze publicznoprawnym, to nie jest zobowiązana do stosowania prewspółczynnika.
– Podobnie pobór opłat za przejazdy nie przekreśla charakteru gospodarczego wydatku poniesionego na system komunikacji miejskiej – wyjaśnił sędzia Ryszard Pęk.©℗

orzecznictwo

Wyrok NSA z 22 września 2021 r., sygn. akt I FSK 2222/18. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia