Podwyższona opłata za wydobywanie kopalin bez koncesji nie jest kosztem podatkowym

W sprawie rozpatrzonej przez gdański sąd chodziło o spółkę, która przygotowując się do nowej inwestycji, musiała zniwelować teren. Urząd górniczy stwierdził, że doszło do wydobycia piasku. Piasek jest kopaliną, ale spółka nie miała koncesji wymaganej na jego wydobycie. Z tego powodu musiała uiścić podwyższoną opłatę eksploatacyjną, zgodnie z art. 140 ust. 3 pkt 3 prawa geologicznego i górniczego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1290 ze zm.).

Firma uważała, że podwyższona opłata jest nadal opłatą eksploatacyjną, a nie karą, której nie można zaliczyć do podatkowych kosztów (zabrania tego art. 16 ust. 1 pkt 18 ustawy o CIT). Tłumaczyła, że podwyższenie opłaty w żadnym stopniu nie zmienia jej pierwotnego charakteru. Chciała więc odliczyć ją od przychodu. Argumentowała, że prace ziemne są niezbędne dla jej dalszego rozwoju.

...to kara pieniężna

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził jednak, że poniesiona przez spółkę opłata jest w istocie karą pieniężną orzeczoną w postępowaniu administracyjnym. Dlatego nie może być ona podatkowym kosztem – uznał w interpretacji z 21 lutego 2025 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.788.2024.1.AW).

Kosztem mogą być natomiast wydatki związane z prowadzonymi postępowaniami przed organami górniczymi oraz sądami administracyjnymi, w szczególności wydatki na zastępstwo procesowe, wydatki na wpisy sądowe, doradztwo prawne oraz obsługę prowadzonego postępowania – potwierdził fiskus.

Tego samego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Uzasadniając wyrok, sędzia Joanna Zdzienicka-Wiśniewska podkreśliła, że cechy podwyższonej opłaty eksploatacyjnej uzasadniają stwierdzenie, że ma ona charakter administracyjnej kary pieniężnej. Jest ona nakładana z określonego powodu, w określonym celu, i w określonej wysokości wobec podmiotu, który wszedł w pewien obszar.

Wyrok jest nieprawomocny.

Wyrok WSA w Gdańsku z 26 sierpnia 2025 r., sygn. akt I SA/Gd 333/25

Autor jest doradcą podatkowym