Podatek od wygranych i nagród ma wzrosnąć do 15 proc. Ale wątpliwości zostaną

Wynika z nich, że będzie to jedyna zmiana w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, choć przepis ten od dawna jest źródłem licznych sporów podatników z fiskusem. Wykładnia sądów też nie jest jednolita.

Nagrody i wygrane w konkursach

Najwięcej kontrowersji budzi to, czy 10-proc. podatek dotyczy wygranych nagród otrzymanych tylko przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, czy również przez przedsiębiorców.

Skarbówka uważa, że tylko przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, a sądy nie są w tej kwestii zgodne.

Już w 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że 10-proc. PIT dotyczy również nagród i wygranych otrzymanych w konkursach przez przedsiębiorcę. Tak wynikało z wyroków z 20 stycznia 2015 r. (sygn. akt II FSK 202/13 oraz II FSK 232/13) i z 1 grudnia 2015 r. (II FSK 2075/13). Wykładnię tę podzielił NSA w orzeczeniach z 3 marca 2020 r. (II FSK 773/18), 11 lutego 2021 r. (II FSK 3039/18) i 16 kwietnia 2021 r. (II FSK 3346/18), 1 lutego 2022 r. (II FSK 1985/19).

Nie wszystkie sądy są jednak tego samego zdania, czego przykładem odmienne wyroki m.in. z 6 sierpnia 2020 r. (II FSK 976/18), 1 grudnia 2020 r. (II FSK 1996/18), 21 grudnia 2021 r. (II FSK 930/19), 28 lipca 2023 r. (II FSK 174/24), 10 października 2024 r. (II FSK 92/22). NSA orzekł w nich, że wygrana w konkursie jest dla przedsiębiorcy przychodem z działalności gospodarczej, dlatego nie ma do niej zastosowania art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT.

Dlatego ewentualne przegrane nie zrażają fiskusa. Nadal uważa on, że osoba, która uczestniczy w konkursie lub grze jako przedsiębiorca, nie ma prawa do opodatkowania 10-proc. zryczałtowanym podatkiem. Musi zapłacić go od nagrody jak od każdego innego przychodu z działalności gospodarczej, zgodnie z wybraną przez siebie formą opodatkowania. Tak dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził w interpretacji z 29 stycznia 2025 r. (0112-KDIL2-2.4011.860.2024.1.AA).

Nagrody związane ze sprzedażą premiową

Identyczny problem dotyczy nagród związanych ze sprzedażą premiową. W sądach przeważa stanowisko, że nagroda związana ze sprzedażą premiową jest objęta zryczałtowanym 10-proc. PIT również wtedy, gdy otrzymał ją przedsiębiorca w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą. Tak orzekł NSA w wyrokach z 16 kwietnia 2021 r. (II FSK 3346/18 oraz II FSK 3394/18), 11 lutego 2021 r. (II FSK 3038/18), 3 marca 2020 r. (II FSK 773/18), 1 grudnia 2015 r. (II FSK 2075/13).

Dyrektor KIS nadal jest przeciwnego zdania, czego przykładem interpretacja z 8 października 2024 r. (0113-KDIPT2-3.4011.513.2024.1.JŚ).

Kiedy wygrane i nagrody są zwolnione z PIT

Odrębny problem to kwestia prawa do zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT. Tu wyroki nie są dla przedsiębiorców korzystne. Zgodnie bowiem z tym przepisem wolne od podatku są:

– wygrane w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2 tys. zł;

– nagrody związane ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych nagród nie przekracza 2 tys. zł.

Z przepisu wynika jednak wprost, że zwolnienie nie dotyczy nagród (związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług) otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Dlatego we wspomnianym wyroku z 11 lutego 2021 r. (II FSK 3038/18) NSA orzekł, że zwolnienie nie dotyczy nagród związanych ze sprzedażą premiową, otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Konkurs na stronie internetowej

Kolejnym obszarem sporów z fiskusem są wygrane w konkursach organizowanych w internecie przez rozmaite podmioty niezaliczane do środków masowego przekazu. Czy one również są zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT?

Problem bierze się z tego, że w przepisie tym mowa jest o konkursach i grach „organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja)”. A co z przedsiębiorcami, którzy organizują konkursy np. na własnej ogólnodostępnej stronie internetowej?

Fiskus uważa, że wygrane w takich konkursach nie są objęte podatkowym zwolnieniem. Przykładem są interpretacje dyrektora KIS z 7 lipca 2025 r. (0113-KDWPT.4011.96.2025.2.MH) i z 28 czerwca 2024 r. (0114-KDIP3-1.4011.302.2024.2.MS2).

Tę ostatnią uchylił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. W wyroku z 14 listopada 2024 r. (III SA/Wa 1958/24) stwierdził, że internet rozumiany jako zbiór ogólnodostępnych aplikacji udostępnianych przez ich właścicieli należy traktować jako środek masowego przekazu. Tym samym konkursy organizowane i udostępniane w internecie za pomocą przeglądarek internetowych z użyciem wyspecjalizowanych aplikacji i narzędzi są również zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT.

Innymi słowy, zwolnione od podatku są również wygrane „w konkursach i grach organizowanych poprzez podmioty, do których należą aplikacje internetowe udostępnione poprzez ogólnodostępne przeglądarki internetowe na platformie cyfrowej, emitowane (ogłaszane czy też publicznie udostępnione) poprzez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja i szeroko rozumiany internet jako zbiór aplikacji i różnorodnych produktów cyfrowych)” – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2 tys. zł.

Wyrok jest korzystny dla zwycięzców takich konkursów, ale jest nieprawomocny. Ostatecznie w tej sprawie wypowie się sąd kasacyjny.

Nie w social mediach

Sporu w tej sprawie nie było natomiast o konkursy organizowane na portalach społecznościowych (np. Facebook, X, dawniej Twitter, Instagram), niezależnie od tego, czy na własnych profilach, czy na profilach innych podmiotów. Spółka sama uważała, że w takiej sytuacji musi pobrać podatek, nawet jeżeli jednorazowa wartość nagrody nie przekracza 2 tys. zł.

Jej argumentem było to, że dostęp do takiego konkursu mają wyłącznie zalogowani użytkownicy, obserwujący profil spółki lub innego podmiotu. W takiej sytuacji konkurs jest przeznaczony tylko dla ograniczonego kręgu osób, nie jest ogólnodostępny tak jak konkurs zorganizowany na stronie internetowej jego organizatora.

We wspomnianej interpretacji z 28 czerwca 2024 r. (0114-KDIP3-1.4011. 302.2024.2.MS2) dyrektor KIS zgodził się ze spółką, że w takiej sytuacji nie może jako płatnik PIT zastosować zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy.

Czy musi być rywalizacja?

Spory z fiskusem toczą się również o to, czy konkurs musi się wiązać ze współzawodnictwem, aby wygrana była zwolniona od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT. Tak uważa dyrektor KIS. Gdy nie dostrzega elementu rywalizacji, uważa, że nie ma konkursu, a w konsekwencji nie ma zwolnienia podatkowego. Przykładem jest interpretacja z 8 sierpnia 2025 r. (0115-KDIT2.4011.332.2025.1.ENB). Wynika z niej, że kwoty wypłacane pracownikom lub współpracownikom kontrahenta w związku z doprowadzeniem do zakupu produktów przez tegoż kontrahenta, są de facto dodatkowym wynagrodzeniem, premią za zwiększenie sprzedaży. Nie jest to zatem konkurs.

Tak samo dyrektor KIS wypowiedział się w sprawie nagród mających na celu uhonorowanie szczególnie zasłużonych strażaków. Stwierdził, że płatnik nie może pobrać od takich nagród zryczałtowanego 10-proc. PIT, a więc nie wykazuje ich w deklaracji rocznej PIT-8AR. Powinien wykazać je w informacji rocznej PIT-11, którą przesyła podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu. Natomiast z podatku rozliczy się sam strażak – poinstruował dyrektor KIS w interpretacji z 25 lipca 2025 r. (0114-KDIP3-2.4011.515.2025.3.JM). ©℗