Subskrybuj nas na Youtube
O powstaniu wierzytelności Skarbu Państwa nie przesądza decyzja urzędnika określająca wysokość zaległości, tylko ustawowy termin zapłaty daniny – orzekł NSA.
/>
Wyrok dotyczy spółki, która w 2011 r. znalazła się w upadłości układowej (obecnie, zgodnie z nowymi przepisami, byłoby to postępowanie restrukturyzacyjne). Dzięki temu spółka miała ustalony harmonogram spłat wierzytelności powstałych przed datą ogłoszenia upadłości. Nie obejmował on wierzytelności powstałych później, czyli po ogłoszeniu upadłości – te musiały być regulowane na bieżąco.
Fiskus zamierzał wyegzekwować VAT od importu poza układem, czyli z bieżących środków spółki.
Chodziło o VAT od transakcji, która miała miejsce w 2008 r. Spółka obliczyła daninę od importu i wpłaciła ją w ciągu 10 dni. Tuż przed upływem 5 lat organy celne zweryfikowały jednak te rozliczenia i ustaliły, że wpłacona kwota VAT powinna być wyższa. Wydały więc decyzję określającą, z której wynikało, że spółka ma dopłacić zaległość w ciągu 10 dni. Decyzja ta została wydana w 2013 r., a więc już po zawarciu układu.
Firma nie wpłaciła jednak domiaru. Uważała, że wierzytelność ta powinna być objęta układem.
Innego zdania był dyrektor urzędu celnego. Stwierdził, że układ nie obejmuje dodatkowego VAT, bo w czasie gdy był on zawierany, nie było nic wiadomo o istnieniu zaległości. Dyrektor wystawił więc tytuł wykonawczy, co uruchomiło egzekucję.
Spółka wygrała w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie. Sąd orzekł, że o terminie powstania wierzytelności przesądza termin płatności podatku wynikający z ustawy, a nie termin wskazany przez fiskusa w decyzji określającej wysokość zobowiązania. Dlatego uznał, że zobowiązanie to powstało już w 2008 r., czyli jeszcze przed ogłoszeniem upadłości układowej. W związku z tym fiskus nie może jej egzekwować poza układem – stwierdził WSA.
Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Aleksandra Dumas wyjaśniła, że liczy się termin, w którym podatnik sam był zobowiązany uregulować daninę, a nie wtórny termin na uregulowanie niedopłaty wynikający z decyzji fiskusa.
Liczy się termin zapłaty podatku
Wyrok NSA jest spójny z linią orzeczniczą odnoszącą się do poglądu – forsowanego czasem przez podatników – że o wejściu wierzytelności do układu przesądza data dokonania transakcji, a nie data zapłaty podatku (który w przypadku VAT co do zasady jest płatny do 25. dnia następnego miesiąca).
Ten pogląd nie znajduje akceptacji sądów, bo te konsekwentnie przyjmują, że decydujący jest termin płatności podatku. Jeśli zatem przypada on już po dniu ogłoszenia upadłości, to fiskus może ściągać daninę poza kolejnością. W takiej sytuacji bowiem wierzytelność Skarbu Państwa nie wchodzi do układu.
Przykładem takiej wykładni są wyroki NSA o sygn. akt II FSK 1393/13, II FSK 760/11, II FSK 770/11, II FSK 919/11, II FSK 2310/12.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 15 września 2016 r., sygn. akt II FSK 2473/14.
