Subskrybuj nas na Youtube
Usługa likwidacji szkód jest częścią usługi ubezpieczeniowej i podlega zwolnieniu z VAT, nawet jeżeli wykonuje ją inny podmiot niż ubezpieczyciel sprawcy wypadku – orzekł WSA w Warszawie.
Chodziło o spółkę będącą towarzystwem ubezpieczeniowym, która zawarła umowę wielostronną z innymi zakładami ubezpieczeniowymi i podzieliła się z nimi obowiązkami. Miało to usprawnić i przyspieszyć świadczenie usług ubezpieczenia OC. W ramach porozumienia spółka, reprezentująca poszkodowanego, wykonywała czynności bezpośredniej likwidacji szkód na rzecz zakładu ubezpieczeń sprawcy wypadku. Usługi te polegały m.in. na ustalaniu, jak poważne były straty i na ile należy wycenić naprawy.
Spółka była przekonana, że ma prawo do zwolnienia w VAT przewidzianego dla usług ubezpieczeniowych w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT. Wynika z niego, że zwolnione z podatku są m.in. usługi ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie odmówił spółce prawa do zwolnienia. Uznał, że usługi likwidacji szkód powinny być opodatkowane stawką 23 proc., bo po pierwsze nie są one usługami ubezpieczeniowymi, a po drugie nie świadczy ich uprawniony do tego podmiot. Na potwierdzenie przywołał orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE, w tym wyrok z 17 marca 2016 r. (sygn. akt C-40/15). Wywiódł z niego, że usługę ubezpieczeniową może świadczyć tylko taki podmiot, którego łączy z klientami stosunek prawny.
Podkreślił, że co do zasady, w przypadku obowiązkowych ubezpieczeń OC za czynności likwidacji szkód odpowiedzialny jest zakład ubezpieczeń sprawcy szkody, a nie inny ubezpieczyciel.
Spółka się z tym nie zgadzała. Wskazała, że prawo przewiduje możliwość powierzenia czynności polegających na likwidacji szkód innemu podmiotowi. Wynika to z art. 4 ust. 10 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. 2015 r. poz. 1844). Podniosła również, że w świetle art. 16 tej ustawy postępowanie likwidacyjne podejmowane przez ubezpieczyciela wiąże się z ustaleniem stanu faktycznego zdarzenia losowego, a także określeniem zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia. Argumentowała więc, że usługi likwidacji szkód spełniają przesłanki pozwalające uznać je za usługi ubezpieczeniowe, mimo że nie zostały one bezpośrednio zdefiniowane w ustawie.
Na korzyść spółki rozstrzygnął WSA w Warszawie. Orzekł, że usługi likwidacji szkód są istotnym i specyficznym elementem usługi ubezpieczeniowej, niezbędnym do jej właściwego wykonywania, a zatem mieszczą się w zakresie zwolnienia.
Sędzia Waldemar Śledzik odniósł się przy tym do przywołanego przez dyrektora izby wyroku TSUE z 17 marca 2016 r. Trybunał orzekł w nim, że usługi likwidacji szkód świadczone przez podmiot trzeci na rzecz zakładu ubezpieczeń nie wchodzą w zakres zwolnienia przewidzianego w art. 135a dyrektywy VAT.
Sędzia Śledzik przyznał, że teza zawarta w tym wyroku mogłaby przeczyć argumentacji spółki, która ubiegała się o zwolnienie dla swoich usług, nie będąc jednocześnie podmiotem związanym z ubezpieczonymi. Zaznaczył jednak, że zwolnienie, o którym mowa w art. 135a, ma węższy zakres niż analogiczny przepis w polskiej ustawie, czyli art. 43 ust. 1 pkt 37.
– Całe orzecznictwo polskich sądów administracyjnych idzie w tym kierunku, że jeżeli ustawodawca krajowy przyznał szersze zwolnienie niż to wynikające z dyrektywy, to nie można z tego powodu wyciągać negatywnych skutków dla polskich podmiotów, które korzystają ze zwolnienia – powiedział sędzia Śledzik.
Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 17 sierpnia 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 2526/15.
