Czy reprezentant podatnika ubiegający się o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach musi za każdym razem składać odrębne upoważnienie? Wczoraj zapadły w tej kwestii dwa odmienne wyroki.
Oba zostały wydane o tej samej godzinie i w identycznych sprawach. W jednym przeważył formalizm, drugi skład sędziowski przyjął stanowisko korzystniejsze dla podatnika. Więcej o rodzajach pełnomocnictw przeczytasz tu >>>
Chodziło o pełnomocników, którzy w 2010 r. otrzymali od swoich klientów pełnomocnictwa upoważniające ich do reprezentowania i występowania przed organami podatkowymi. Mogli w imieniu mocodawców składać wszelkie deklaracje, oświadczenia, wnioski i zgłoszenia, odbierać i kwitować dokumenty oraz korespondencję. Pełnomocnictwa te zostały opłacone i złożone we właściwych urzędach skarbowych.
Kontrola skarbowa w firmie. Jakie prawa i obowiązki ma kontrolowany?
Kontrola skarbowa w firmie. Jakie prawa i obowiązki ma kontrolowany?

Zobacz również
Problem polegał na tym, że urzędnicy wymagali złożenia odrębnego pełnomocnictwa za każdym razem, gdy pełnomocnicy – w imieniu podatnika – wnioskowali o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach. To generowało dodatkowe koszty, bo od każdego pełnomocnictwa trzeba było uiścić opłatę skarbową (17 zł).
Pełnomocnik i pełnomocniczka już wcześniej składali w tej sprawie wnioski o interpretację. Początkowo wykładnia fiskusa była dla nich korzystna. Wynikało z niej, że dodatkowe pełnomocnictwa nie są wymagane.
Po trzech latach jednak dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zmienił wydane przez siebie interpretacje. Stwierdził – powołując się na obowiązujący wówczas art. 137 par. 3 ordynacji podatkowej – że pełnomocnictwo (lub jego odpis) należy składać do akt każdej konkretnej sprawy, także przy każdorazowym ubieganiu się o wydanie zaświadczenia.
Pełnomocnicy się na to nie zgadzali i zaskarżyli zmienione interpretacje do sądów. Przekonywali, że ordynacja podatkowa umożliwia działania w ramach tzw. pełnomocnictwa stałego. – Wystarczy tylko raz złożyć pełnomocnictwo, na mocy którego można wielokrotnie dokonywać czynności do momentu jego odwołania – argumentowali.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł rozbieżnie. W jednej sprawie skład orzekający stwierdził, że skoro organ jest już w posiadaniu pełnomocnictwa, to nie ma potrzeby składania kolejnych. Zdaniem tego składu byłby to zbędny formalizm i mnożenie kosztów.
Innego zdania był skład orzekający w drugiej sprawie.
Te rozbieżne wyroki utrzymał wczoraj w mocy NSA. Skład orzekający, któremu przewodniczył sędzia Zbigniew Kmieciak, stwierdził, że konieczne jest każdorazowe składanie pełnomocnictwa. Uzasadnił to tym, że wniosek o wydanie zaświadczenia wszczyna postępowanie podatkowe i kończy się wydaniem aktu administracyjnego, jakim jest zaświadczenie lub postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia. Jest więc sprawą wymagającą złożenia pełnomocnictwa.
Innego zdania był natomiast skład orzekający pod przewodnictwem sędziego Stefana Babiarza, który orzekł, że byłby to zbytni formalizm. Sędzia Babiarz dodał, że art. 137 ordynacji został już uchylony, a ostatnia nowelizacja ustawy przyniosła wiele korzystnych zmian w zakresie przepisów o pełnomocnictwach.
Mimo jednak uchylenia art. 137 ordynacji problem nadal istnieje. Każdy bowiem, kto nie ustanowi pełnomocnika ogólnego, nadal musi płacić opłatę skarbową od każdego pełnomocnictwa szczególnego. ©?
OPINIA
Pełnomocnictwo szczególne obowiązuje tylko do konkretnej sprawy
ikona lupy />
Emil Chojnacki wicedyrektor Izby Skarbowej w Krakowie / Dziennik Gazeta Prawna
Problem rozpatrywany wczoraj przez sądy jest nadal aktualny, mimo zmiany od 1 lipca 2016 r. przepisów ordynacji podatkowej o pełnomocnictwach. Również zmiany, które weszły w życie od 1 stycznia 2016 r., nie zmieniły znacząco sytuacji związanej z występowaniem o zaświadczenia.
Zdaję sobie sprawę z tego, że dla przedsiębiorców najprościej byłoby, gdyby pełnomocnik został raz upoważniony i zawsze mógł składać wnioski oraz odbierać zaświadczania. Zasadniczo jednak pełnomocnictwo szczególne obowiązuje tylko do konkretnej sprawy. Literalnie czytając przepisy można więc uznać, że złożenie wniosku o zaświadczenie to jedna, odrębna sprawa.
Problem składania pełnomocnictw przy uzyskiwaniu zaświadczeń o niezaleganiu z zapłatą podatku można obecnie rozwiązać przy wykorzystaniu instytucji pełnomocnictwa ogólnego. Można je składać od 1 lipca br. drogą elektroniczną i będzie ono honorowane w każdym organie podatkowym w kraju.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 12 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1841/14, II FSK 1701/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia