W styczniu 2025 roku wchodzi w życie nowa dyrektywa unijna dotycząca stawek VAT na niektóre produkty i usługi. Rząd musi podjąć do tego czasu decyzję, na co będzie obowiązywał tzw. zerowy VAT.

Do końca 2024 roku Polska musi uporządkować stawki VAT na towary i usługi, co wynika z dyrektywy unijnej 2022/542. W praktyce oznacza to, że od 1 stycznia 2025 roku państwa członkowskie będą mogły stosować obniżoną stawkę podatku na poziomie co najmniej 5 proc. do maksymalnie 24 pozycji różnych grup produktów. Z kolei dla siedmiu grup towarowych będziemy mogli stosować stawkę 0 proc. VAT. Jakie produkty zostaną objęte tzw. zerową stawką VAT? Jak informuje portal money.pl, rząd na razie w tej sprawie milczy.

Nowe stawki VAT. Decyzja należy do rządu

To, jakich produktów będą dotyczyć poszczególnie stawki VAT zależy od rządu. To on wybiera określone produkty,które znajdą się w tej grupie. Przed wyborami parlamentarnymi w 2019 roku PiS zapowiadał "największe obniżki VAT-u w historii". Jakie plany ma nowy rząd? Na chwilę obecną nie ma żadnych informacji w tej kwestii.

Jak poinformowało portal money.pl Ministerstwo Finansów, "obecnie MF nie pracuje nad projektem zmian w ustawie VAT, który miałby dotyczyć określenia nowych grup towarów i usług, które są objęte obniżoną lub zerową stawką VAT".

Nowy projekt zmian w ustawie VAT określający nowe grupy towarów i usług, które są objęte obniżoną lub zerową stawką VAT powinien pojawić się do końca 2024 roku.

Jak podkreśla w rozmowie z money.pl Wojciech Śliż, były dyrektor Departamentu Podatku VAT w Ministerstwie Finansów, wśród towarów, które będą mogły skorzystać z zerowej stawki, będą mogły być książki, gazety, a także produkty farmaceutyczne, artykuły dziecięce oraz produkty spożywcze, które teraz wróciły do 5-proc. stawki.

"Na pewno niektóre towary i usługi opodatkowane obecnie stawką 5 proc. i 8 proc. "wypadną" z preferencyjnego traktowania, a ich ceny prawdopodobnie wzrosną. Decyzje w tym zakresie podejmować będzie rząd" – zaznacza Śliż.

Koniec zerowego VAT-u na żywność

W ostatnim czasie Ministerstwo finansów podjęło decyzję o nieprzedłużeniu zerowej stawki VAT na artykuły spożywcze. Zmniejszenie stawki VAT na podstawowe produkty spożywcze do 0 proc. (wcześniej te produkty były opodatkowane 5-procentową stawką) weszło w życie 1 lutego 2022 roku. Zerowy VAT dotyczył podstawowych artykułów żywnościowych, takich jak owoce, warzywa, mięso, produkty mleczne oraz produkty zbożowe.

Zerowy VAT na transport publiczny?

Z kolei, jak niedawno poinformowała Polska Agencja Prasowa, resort finansów analizuje skutki potencjalnego obniżenia stawki VAT do zera na niektóre kategorie usług transportu pasażerskiego. Taką wiadomość przekazał wiceminister finansów Jarosław Neneman.

"Obecnie w Ministerstwie Finansów prowadzone są analizy związane z potencjalnym obniżeniem – z 8 proc. do 0 proc. – stawki VAT dla określonych kategorii usług transportu pasażerskiego, dotyczące m.in. zakresu zmian, korzyści dla poszczególnych uczestników rynku oraz potencjalnych skutków finansowych dla strony dochodowej i wydatkowej budżetu państwa" — poinformował Neneman.

Dodał, że podatek VAT jest istotnym źródłem dochodów budżetu państwa i wszelkie zmiany w zakresie wysokości stawek tego podatku "powinny być dokonywane z dużą ostrożnością, aby zapewnić stabilność w finansowaniu kluczowych obszarów działania państwa".

Co to jest VAT?

VAT to nic innego jak podatek od towarów i usług. To danina, która dotyczy sprzedawców oraz nabywców, a jego wartość doliczana jest do wartości netto transakcji kupna-sprzedaży.

Mechanizm rozliczenia VAT-u sprawia, że podatek płacony jest przez konsumenta. VAT jest wprowadzany na każdym etapie produkcji przez podmioty wnoszące wartość dodaną a przedsiębiorcy, rozliczając podatek, płacą jego wysokość zależną od wartości netto sprzedaży.