Pracuję na podstawie umowy o dzieło i sama opłacam składki na ubezpieczenie zdrowotne. Dowiedziałam się, że mogę je odliczyć od podatku, ale nie wiem, jak to zrobić. Czy odliczam całą sumę zapłaconych składek, czy tylko jakiś procent – pyta pani Klara.
Składki na publiczne ubezpieczenie zdrowotne mogą odliczyć praktycznie wszyscy, niezależnie od tego, czy płacą podatek dochodowy według skali, liniowy, czy ryczałt. Nie ma też znaczenia, czy składki takie są opłacone obowiązkowo, czy też dobrowolnie. Podatek dochodowy w pierwszej kolejności obniżany jest właśnie o kwotę składki zdrowotnej.
Zatem zarabiając na podstawie umowy o dzieło, mamy prawo odliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne od płaconego podatku, z tym że niecałą. Zasada jest taka, że 7,75 proc. podstawy wymiaru można odliczyć, podczas gdy wysokość składki wynosi 9 proc. Co znaczy, że mamy prawo do odzyskania 86 proc. z zapłaconych w danym roku składek.
Kwota dobrowolnej składki nie jest stała – zależy od średniej wysokości wynagrodzenia miesięcznego w sektorze przedsiębiorstw.
Z każdego miesiąca bierzemy podstawę płaconej składki, obliczamy 7,75 proc., sumujemy za cały rok i tę kwotę odliczamy w PIT. Pamiętajmy tylko, żeby uwzględniać składki faktycznie zapłacone. Przepisy wyraźnie mówią o składce opłaconej w roku podatkowym. Jeżeli składka za grudzień została zapłacona w styczniu 2016 r., to dopiero w rozliczeniu za 2016 r. będzie można ją odliczyć od podatku.
Podane zasady dotyczą wszystkich opłacających dobrowolne ubezpieczenie. Są to przede wszystkim ludzie zatrudnieni na podstawie umowy o dzieło lub uzyskujący dochody z najmu.
I rzecz najistotniejsza. Aby odliczyć składkę, podatek powinien być wystarczająco wysoki. W przypadku umowy o dzieło, w której koszty uzyskania przychodu wynoszą 50 proc., odliczenie będzie najmniejsze. Więcej odliczą ci, którzy korzystają z kosztów w wysokości 20 proc. Przy małym podatku problem będą mieli wszyscy korzystający z ulg podatkowych: ulgi na dzieci lub wydatków na internet. Będą musieli wybrać (obliczyć), co im się bardziej opłaca – korzystać z ulg, czy odliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zatem przy niskich dochodach a tym, samym podatku nie w pełni wykorzystamy odliczenie.
Uwaga
Odliczenie składki zdrowotnej możliwe jest pod warunkiem jej udokumentowania. Dokumentów stwierdzających jej poniesienie (np. przelew bankowy) nie wysyłamy do urzędu skarbowego, ale przechowujemy przez pięć lat w celu ewentualnej kontroli
Podstawa prawna
Art. 27, art. 30 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361).