Subskrybuj nas na Youtube
Konieczność zapłaty podatku od przyznanej rekompensaty zależy od tego, za co i na jakiej podstawie została ona przyznana.
Czy wezwany na komendę świadek zapłaci PIT
Dwa miesiące temu wezwano mnie na policję w charakterze świadka. Wiadomo, musiałem wziąć wolne w pracy, ale komenda zwróciła mi parę złotych tytułem utraconego zarobku. Czy od tej kwoty powinienem zapłacić podatek?
TAK
Jeszcze trzy lata temu czytelnik nie musiałby płacić daniny. Dziś jednak jest do tego zobowiązany. Przyczyną tej zmiany stało się uchylenie dekretu o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym i zastąpienie go przepisami kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z dekretem kwoty otrzymywane tytułem stawiennictwa były odszkodowaniem, według obowiązujących dziś przepisów KPK nie są, bo określono je jako zwrot zarobku. W związku z tym fiskus żąda od nich podatku, tłumacząc, że z PIT zwolnione są wyłącznie odszkodowania (którym zwrot już nie jest), a pracownik, który tego dnia poszedłby do pracy, i tak musiałby zapłacić PIT od dochodu.
Podstawa prawna
Art. 618b par. 3 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. nr 89, poz. 555 ze zm.).
Art. 21 ust. 1 pkt. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy wystarczy dogadać się ze sprawcą wypadku
Na przejściu dla pieszych potrącił mnie samochód, na szczęście kierowca jechał z niewielką prędkością – opowiada pani Renata. – Czy warto czekać na wyrok sądu, czy lepiej od razu przyjąć pieniądze, skoro sprawca wypadku bierze na siebie całą winę i nie kwestionuje obowiązku zapłaty odszkodowania?
NIE
Decyzja należy do czytelniczki. Musi jednak pamiętać, że w opisanym przez nią przypadku z PIT zwolnione są wyłącznie odszkodowania przyznawane na podstawie ugód i umów sądowych, a więc tylko te zawierane pod kontrolą sądów. Nie są wolne od podatku rekompensaty na podstawie ugód podpisanych na własną rękę. I to nawet wtedy, gdy poszkodowany przyjmie pieniądze, a następnie poinformuje o tym sąd karny, w którym toczy się sprawa przeciwko sprawcy, a sąd dzięki ugodzie wymierzy mu łagodniejszą karę.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt. 3 lit. b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)
Czy odsetki od odszkodowania są opodatkowane
Wygrałem przed sądem odszkodowanie za pobieranie zaniżonej emerytury. Oprócz tego sąd zasądził mi też odsetki ustawowe – cieszy się pan Henryk. Pyta, czy to prawda, że odsetki te będą opodatkowane mimo zwolnienia samego odszkodowania.
TAK
Fakt, że zasądzone przez sąd odszkodowanie korzysta ze zwolnienia w PIT, nie oznacza wcale, że przywilej ten rozciąga się także na towarzyszące mu odsetki. Co do zasady bowiem oprocentowanie – mimo związku z odszkodowaniem – jest opodatkowane na zasadach ogólnych.
Podstawa prawna
Art. 20 ust. 1 oraz art. 21 ust. 1 pkt. 3b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy sądowa rekompensata jest zawsze bez podatku
Czytelnik dostał pieniądze w związku z wypadkiem komunikacyjnym. Rekompensata dotyczy nie tylko uszczerbku na zdrowiu, ale także utraconych korzyści związanych z brakiem możliwości podjęcia pracy w najbliższym roku. Pan Jan miał pracować w prywatnej szkole, ale ze względu na wypadek i pobyt w szpitalu wybrano kogoś innego. Czy od zasądzonego przez sąd odszkodowania za utracone korzyści nie płaci się podatku – pyta pan Jan.
NIE
Odszkodowania za zwrot utraconych korzyści są opodatkowane niezależnie od tego, czy do zawarcia umowy o ich wypłacie doszło przed sądem, czy poza nim. Zwolnienie przewidziane w przepisach ustawy o PIT obejmuje bowiem jedynie rekompensatę – poniesionej przez podatnika – realnej szkody. Jeśli więc na zasądzone odszkodowanie składa się także kwota należna za korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby szkoda nie została mu wyrządzona, to od tej części będzie on musiał zapłacić podatek.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt. 3b lit. b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361, ze zm.).
Czy zwrot kosztów urlopu jest przychodem
Pojechaliśmy z mężem na urlop do Hiszpanii. Problem w tym, że wróciliśmy już na drugi dzień – żali się pani Anna. Okazało się, że jej mąż musiał natychmiast stawić się w firmie. – Jego szef zwrócił nam obojgu poniesione koszty. Zastanawiam się jednak, czy od tej rekompensaty będziemy musieli zapłacić PIT – pyta czytelniczka.
NIE
Zwrot wydatków związanych z odwołaniem pracownika (a przez to i jego rodziny) z urlopu nie stanowi dla niego przychodu opodatkowanego PIT. Wynika to z tego, że pracodawca pokrywa jedynie koszty przez pracownika poniesione i udokumentowane, a odwołany z urlopu poniósł je przecież z opodatkowanego już wynagrodzenia za pracę.
Podstawa prawna
Art. 12 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Art. 167 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).
Czy zapłacę PIT od odszkodowania za zniszczony sprzęt
Zmiana napięcia prądu uszkodziła odbiorniki energii w moim mieszkaniu. Z dymem poszły wszystkie sprzęty, które akurat działały. Telewizor, konwerter satelitarny, zmywarka – wymienia pan Łukasz. Czytelnik zgłosił sprawę dostawcy prądu, a ten zwrócił mu równowartość zniszczonych urządzeń. Problem w tym, że wystawił też PIT-8C, z którego wynika, że pan Łukasz musi zapłacić PIT. – Jak to możliwe? Jaki to dla mnie przychód? Przecież przed wypadkiem też miałem w domu TV i zmywarkę – dziwi się czytelnik.
TAK
Niestety, nie wszystkie odszkodowania są zwolnione z PIT i nawet jeśli podatnikowi wydaje się, że w związku z ich otrzymaniem nie dostał niczego ponad to, co należało do niego już wcześniej, to nie oznacza wcale, że nie będzie musiał zapłacić podatku dochodowego. W sprawie pana Łukasza decydujące znaczenie ma fakt, że wypłata odszkodowania wynika z umowy pozasądowej, a ten typ rekompensat jest opodatkowany. Przyczyną tego stanu rzeczy jest obawa ustawodawcy, że w przeciwnym wypadku podatnicy mogliby ukrywać pod płaszczykiem odszkodowań należności niezwiązane z rekompensatą szkód, unikając w ten sposób ich opodatkowania.
Podstawa prawna
Art. 21 ust 1. pkt 3 lit g. oraz 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy trzeba opodatkować rentę alimentacyjną
Mąż pani Doroty zginął w ubiegłym roku w wypadku – potrącony przez pijanego kierowcę. Po jego śmierci sąd zasądził jej od sprawcy rentę alimentacyjną w wysokości 500 zł miesięcznie, mając na uwadze fakt, że za życia pozostawała na utrzymaniu męża. – Myślałam, że nie muszę od tego płacić podatku. Jednak naczelnik mojego urzędu skarbowego uważa inaczej. Twierdzi, że renta alimentacyjna to nie to samo co odszkodowanie, a tylko ono może być zwolnione z PIT. Czy to prawda – pyta czytelniczka.
NIE
Zgodnie z orzecznictwem sądów renta alimentacyjna ma charakter odszkodowawczy ze względu na to, że ma wynagradzać szkodę powstałą na skutek spowodowania śmierci innej osoby. Wystarczy powołać się na wyrok Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2015 r. (sygn. akt III CSK 132/14), z którego jednoznacznie wynika, że świadczenie przyznawane na podstawie art. 446 par. 2 kodeksu cywilnego ma charakter odszkodowawczy. Nie powinno być zatem żadnych przeciwwskazań ku temu, by zwolnić otrzymywane przez panią świadczenie z podatku. Tym bardziej że zostało zasądzone przez sąd.
Podstawa prawna
Art. 446 par. 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121, ze zm.).
Art. 21 ust. 1 pkt. 3 lit. b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
