Przepisy, które umożliwiają osobom prowadzącym samodzielną działalność gospodarczą przekształcenie swojej firmy w jednoosobową spółkę kapitałową (spółkę z o.o. lub akcyjną), obowiązują od kilku lat. Ramy prawne takiej czynności wynikają z ustaw deregulacyjnych.

Z wprowadzonych pierwszą ustawą deregulacyjną przepisów jasno wynikała sukcesja cywilnoprawna, ale nie została rozwiązana kwestia sukcesji podatkowej. Wielu przedsiębiorców obawiało się konsekwencji podatkowych i występowało z wnioskami o interpretacje. Dopiero w wyniku nowelizacji ordynacji podatkowej, która weszła w życie 1 stycznia 2013 r., wprowadzono odpowiednie przepisy. Brak sukcesji podatkowej w okresie od 1 lipca 2011 r. do 1 stycznia 2013 r. przy przekształceniu przedsiębiorstwa jednoosobowego potwierdził ostatnio również Naczelny Sąd Administracyjny.
Po analizie interpretacji i wyroków można stwierdzić, że wciąż w tym zakresie pojawiają się liczne problemy i spory podatkowe. Wynikają one z tego, że osoba fizyczna prowadząca firmę była podatnikiem PIT, a spółka z o.o. czy akcyjna staje się podatnikiem CIT. W grę wchodzi jeszcze kwestia ewentualnej korekty faktur czy deklaracji VAT, które wygenerowane zostały w okresie sprzed przekształcenia.
Co robić, gdy fiskus wzywa do wyjaśnień podatkowych
Co robić, gdy fiskus wzywa do wyjaśnień podatkowych

Zobacz również
Zmiana formy prowadzonego przedsiębiorstwa z samodzielnej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową wywołuje wiele wątpliwości w skwestiach podatkowych. Między innymi dlatego, że osoba fizyczna w okresie prowadzenia firmy była podatnikiem PIT, a spółka z o.o. czy akcyjna staje się podatnikiem CIT
Do tego dochodzi kwestia możliwości ewentualnej korekty faktur czy deklaracji VAT, które wygenerowane zostały w okresie sprzed przekształcenia. Wątpliwości te wynikają ze szczególnie uregulowanej sukcesji podatkowej, czyli przejścia praw i obowiązków podatkowych, z których dotychczas korzystał i wypełniał podatnik, jako indywidualny przedsiębiorca, na nową spółkę.
Przepisy, które umożliwiają osobom prowadzącym samodzielną działalność gospodarczą przekształcenie swojej firmy w jednoosobową spółkę kapitałową (spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną), obowiązują od kilku lat. Ramy prawne takiej czynności wynikają z ustaw deregulacyjnych – ustawy z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 106, poz. 622 ze zm.), która weszła w życie 1 lipca 2011 r. oraz ustawy z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. z 2012 r. poz. 1342), która weszła w życie 1 stycznia 2013 r.
Sukcesja ograniczona
Ustawy te wprowadziły do kodeksu spółek handlowych zmiany dotyczące procedury przekształcenia w spółkę kapitałową. W szczególności chodzi o art. 5841–58413 kodeksu. Obecnie, zgodnie z tymi przepisami, spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Natomiast osoba fizyczna staje się z dniem przekształcenia wspólnikiem albo akcjonariuszem spółki przekształconej. Ponadto spółka przekształcona pozostaje podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Analogiczne ramy prawne ustanowione zostały równocześnie tą samą ustawą w odniesieniu do przekształcenia spółdzielni pracy w spółkę.
Zanim weszły w życie przepisy deregulacyjne, osoby fizyczne, wykonujące we własnym imieniu działalność gospodarczą, które chciały kontynuować swoją działalność w formie jednoosobowej spółki kapitałowej, musiały najpierw założyć taką spółkę, a następnie wnieść do niej prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo albo dokonać sprzedaży prowadzonego przedsiębiorstwa na rzecz spółki.
Spór z organami
Z wprowadzonych pierwszą ustawą deregulacyjną przepisów jasno wynikała sukcesja cywilnoprawna, ale nierozwiązana została kwestia sukcesji podatkowej, przez co wielu przedsiębiorców obawiało się konsekwencji podatkowych. W efekcie nie decydowało się na dokonanie przekształcenia, tylko najpierw występowało do ministra finansów z wnioskami o interpretacje podatkowe, w celu potwierdzenia skutków podatkowych przekształcenia. Te okazały się dla nich niekorzystne. Do dziś sądy administracyjne rozpatrują skargi przedsiębiorców dotyczące tego problemu. Ten związany jest z początkowym brzmieniem art. 5842 par. 2 k.s.h. Zgodnie z nim sukcesja nie obejmowała ulg podatkowych, przewidzianych w przepisach prawa podatkowego.
Luka w prawie
To stwierdzenie okazało się na tyle problematyczne, że nie wiadomo było, czy wspomniane ulgi należy rozumieć ściśle, czy też szerzej, jako wszelkie uprawnienia podatkowe – jak np. prawo do korekty faktur czy odliczenia kosztów. Jednocześnie pierwsza ustawa deregulacyjna nie wprowadziła stosownych zmian w zakresie sukcesji do ordynacji podatkowej. W jej rozdziale 14 działu III przedstawiony jest katalog sytuacji, w których zachodzi sukcesja podatkowa, tj. sukcesja praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształcanych.
Dopiero w wyniku nowelizacji ordynacji podatkowej, która weszła w życie 1 stycznia 2013 r. wprowadzono do ordynacji podatkowej przepisy o sukcesji podatkowej, dotyczące przekształcenia jednoosobowej działalności w spółkę kapitałową. Ustawą z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. poz. 1342) wykreślono sformułowanie z art. 5842 par. 2 k.s.h., gdzie z zakresu sukcesji wyłączono ulgi podatkowe, przewidziane w przepisach prawa podatkowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 4 listopada 2014 r. (sygn. akt I Sa/Kr 1362/14, nieprawomocny) zgodził się ze skarżącym podatnikiem, że w kontekście powyższej nowelizacji można mówić o luce w przepisach podatkowych. Nie zgodził się jednak z podatnikiem, że w okresie między 1 lipca 2011 r. a 1 stycznia 2013 r. zachodziła sukcesja podatkowa. Luki takiej nie można jednak zastępować orzeczeniem sądowym, gdyż wówczas sądy zastępowałyby ustawodawcę. Sądy mogą jedynie interpretować obowiązujące przepisy prawne i ewentualnie, w drodze wykładni przepisów prawnych, wyciągać wnioski, które wprost nie wynikają z przepisów prawnych. Nie mogą one jednak tworzyć nowych regulacji – uzasadnił sąd.
Brak sukcesji podatkowej, w okresie od 1 lipca 2011 r. do 1 stycznia 2013 r., przy przekształceniu przedsiębiorstwa jednoosobowego, potwierdził ostatnio również Naczelny Sąd Administracyjny, który stwierdził, że instytucja przekształcenia przedsiębiorstwa jednoosobowego w spółkę z o.o. nie jest formą transformacji ustrojowej istniejącego już podmiotu i nie wiąże się z sukcesją prawnopodatkową. Tak orzekł NSA w kilkunastu wyrokach z 5 grudnia 2014 r. (sygn. akt: II FSK 2767/12, II FSK 2631/12, II FSK 2768/12, II FSK 2765/12, II FSK 2568/12, II FSK 2766/12, II FSK 2630/12, II FSK 2767/12, II FSK 2631/12) i 9 grudnia 2014 r. (sygn. akt: II FSK 1137/13, II FSK 1134/13, II FSK 3043/12, II FSK 1135/13, II FSK 2953/12, II FSK 1136/13, II FSK 2954/12). W powyższych orzeczeniach NSA przyjął, że w wyniku przekształcenia mamy do czynienia z tym samym podmiotem prawa, tymczasem przekształcenie przedsiębiorcy, o którym jest mowa w art. 5841 k.s.h., prowadzi do utworzenia spółki prawa handlowego, która wcześniej nie istniała. Nie można stwierdzić, że w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę prawa handlowego zachowana zostaje ciągłość podmiotowa – uzasadnił sąd.
Obecnie, po przeprowadzonej nowelizacji, z art. 93a par. 4 ordynacji wynika, że jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych.
Ważne ograniczenia
Obecnie organy podatkowe w wydawanych interpretacjach potwierdzają, że dopiero od 1 stycznia 2013 r. przepisy ordynacji regulują zagadnienie przekształcenia osoby fizycznej w spółkę kapitałową i związane z tym przekształceniem przejście praw, wynikających z przepisów prawa podatkowego. Według organów jednoosobowa spółka kapitałowa, powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy, związane z jego prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych (np. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 12 sierpnia 2014 r., nr IPTPP4/443-438/14-2/OS czy dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 września 2014 r., nr IPPB1/415-653/14-4/MT).
Jednak jak wynika z innych interpretacji, sukcesja podatkowa przy przekształceniu jednoosoobowej działalności w spółkę kapitałową, mimo nowelizacji przepisów, nie jest pełna. WSA w Krakowie w wyroku z 4 listopada 2014 r. (sygn. akt I SA/Kr 1362/14, nieprawomocny) podkreślił, że kwestia przejścia praw i obowiązków przedsiębiorcy przekształconego na jednoosobową spółkę kapitałową jest ukształtowana specyficznie. Ustawodawca nie zdecydował się na uznanie spółki za sukcesora na zasadach takich, jak w przypadku innych podmiotów prawa handlowego, a więc zarówno uznając sukcesję zupełną (prawa i obowiązki), jak i automatyczną, niewymagającą wydawania decyzji przez organ podatkowy. Aktualnie, o ile sukcesja praw następuje z mocy ustawy, o tyle przejęcie zobowiązań odbywa się na zasadach obowiązujących osoby trzecie, a więc wymaga wydania odrębnej decyzji na podstawie art. 108 par. 1 ordynacji podatkowej – uzasadnił sąd.
Na brak pełnej sukcesji podatkowej wskazują też organy podatkowe w obecnie wydawanych interpretacjach dla przedsiębiorców. [tabela]
Co ze spółdzielnią pracy
Problemy związane z sukcesją podatkową dotyczą nie tylko indywidualnych przedsiębiorców, ale także spółdzielni pracy, które również na podstawie przepisów ustawy deregulacyjnej mogą dokonać przekształcenia w spółkę kapitałową.
Zgodnie z art. 93a par. 1 pkt 1 ordynacji osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia innej osoby prawnej (np. spółdzielni) wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego, prawa i obowiązki przekształcanej osoby. Według organów podatkowych nie oznacza to jednak pełnego zakresu przejmowanych przez następcę prawnego praw i obowiązków, ponieważ na uwadze trzeba mieć art. 93e ordynacji, który wprowadza odstępstwa od powyższej zasady ogólnej. Zgodnie z tym przepisem art. 93a stosuje się w zakresie, w jakim odrębne ustawy, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz inne ratyfikowane umowy międzynarodowe, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, nie stanowią inaczej.
W ocenie organów odrębne ustawy, o których mówi powyższy przepis, to każdy akt prawny rangi ustawowej, zarówno z zakresu prawa podatkowego, jak i pozapodatkowy. Również umowy międzynarodowe mogą zawierać postanowienia, których skutkiem będzie wyłączenie stosowania całości lub części przepisów regulujących instytucję następstwa prawnego. Przykładem ograniczenia wynikającego z ustawy podatkowej jest art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT, który stanowi, że przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się strat przedsiębiorców przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych – w razie przekształcenia formy prawnej, łączenia lub podziału przedsiębiorców, z wyjątkiem przekształcenia spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową (np. pismo dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 marca 2014 r., nr ILPP1/443-1139/13-2/HW).
WAŻNE
Jednoosobowa spółka kapitałowa, powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych.
Wybrane interpretacje dyrektorów izb skarbowych i orzeczenia sądów administracyjnych
A. Sukcesja podatkowa
Brak możliwości korekty faktur
Spółka przekształcona z jednoosobowej działalności gospodarczej nie może dokonywać korekt wszystkich faktur VAT za okres, w którym przedsiębiorstwo było prowadzone jako jednoosobowa działalność gospodarcza, ale tylko tych faktur, które nie prowadzą do powstania zaległości podatkowych. Zarówno stan prawny przed 1 stycznia 2013 r., jak i obecny uniemożliwiają dokonywanie korekt, które powodowałyby powstanie zaległości. W przypadku przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę nie zachodzi uniwersalna sukcesja praw i obowiązków. Spółka w zakresie obowiązków nie jest następcą prawnym przekształconego przedsiębiorcy, lecz ponosi odpowiedzialność jako osoba trzecia. Przepisy dotyczące zasad składania deklaracji podatkowych wykluczają możliwość złożenia deklaracji korygującej przez podmiot inny niż ten, który zdarzenia gospodarcze wygenerował i który złożył deklaracje pierwotne.
Wyrok WSA w Krakowie z 4 listopada 2014 r., sygn. I SA/Kr 1362/14, nieprawomocny.
Spółka powstała z przekształcenia otrzyma nowy NIP
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników spółka z o.o. mająca powstać w wyniku przekształcenia spółdzielni pracy nie jest sukcesorem przyznanego na rzecz spółdzielni pracy numeru identyfikacji podatkowej (NIP). Oznacza to, że powstanie nowy podmiot, na który nie przechodzi numer NIP nadany przekształcanemu podatnikowi (spółdzielni pracy). Tym samym spółka z o.o. powinna wystąpić do organu podatkowego o nadanie jej odrębnego numeru NIP.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 25 września 2014 r., nr ILPP1/443-651/14-2/JSK.
Spółka przejmuje po przedsiębiorcy obowiązki płatnika składek i zaliczek na PIT
Spółka przekształcona przejmie ciążące na przedsiębiorcy przekształcanym obowiązki płatnika zaliczek na PIT z tytułu wynagrodzeń, wypłacanych ze stosunku pracy, za cały rok podatkowy, w którym nastąpi przekształcenie. W związku z przekształceniem nastąpi przejęcie pracowników zgodnie z art. 231 par. 1 kodeksu pracy. Obowiązki płatnika (np. związane z przejęciem pracowników) nie ustają, lecz przechodzą na nowego płatnika, który przejmując pracowników, przejmuje także obowiązek poboru zaliczek na podatek oraz wszelkie inne obowiązki z tym związane. Z dniem przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością osoba fizyczna nie będzie miała obowiązku wystawienia informacji PIT-11 oraz deklaracji PIT-4R za rok, w którym nastąpi przekształcenie, w związku wypłatą wynagrodzeń ze stosunku pracy. Informację PIT-11 i deklarację PIT-4R za cały rok podatkowy, w którym nastąpi przekształcenie, powinien sporządzić nowy pracodawca i ująć w nich dane za cały rok podatkowy.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 31 grudnia 2013 r., nr ILPB2/415-949/13-2/TR.
Brak możliwości odliczenia straty w PIT przez nową spółkę
Sukcesja w zakresie możliwości odliczania straty w ramach spółki kapitałowej, powstałej przed przekształceniem jednoosobowej działalności w spółkę, nie istnieje w przepisach podatkowych – zarówno na gruncie ustawy ordynacja podatkowa, jak i na gruncie przepisów regulujących opodatkowanie CIT i PIT. Tym samym podatnik nie będzie mógł odliczać strat z przekształconego przedsiębiorstwa, gdyż nie będzie następcą prawnym w rozumieniu przepisów podatkowych. Właściwy następca prawny – spółka kapitałowa, powstała z przekształcenia – będzie już podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.
Interpretacja indywidualna dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z 29 maja 2013 r., nr IPPB5/423-271/13-2/IŚ.
B. Podatek dochodowy od osób fizycznych
Brak przychodu z tytułu objęcia udziałów w spółce
W wyniku przekształcenia przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą w jednoosobową spółkę kapitałową nie powstanie przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu 19-proc. stawką. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uznaje się nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, objętych w zamian za wkład niepieniężny. Jednakże u przedsiębiorcy jednoosobowego (podatnika) w wyniku przekształcenia nie wystąpi przychód z tytułu objęcia udziałów w jednoosobowej spółce. Ten rodzaj przekształcenia nie opiera się na aporcie przedsiębiorstwa osoby fizycznej do spółki kapitałowej, lecz jest przeniesieniem wyodrębnionego majątku przedsiębiorcy na inny podmiot. Przekształcenie przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą w jednoosobową spółkę kapitałową to proces zmierzający do zmiany formy prawnej przedsiębiorstwa. Przedsiębiorca przekształcany nie uzyskuje dochodu, który mógłby podlegać opodatkowaniu, ponieważ majątek osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą (przedsiębiorcy przekształcanego) nie ulega likwidacji i zwrotowi podatnikowi do majątku osobistego, lecz jest majątkiem przekształconej jednoosobowej spółki kapitałowej.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 września 2014 r., nr IPPB1/415-653/14-4/MT.
Obowiązek sporządzenia wykazu składników majątku
Na dzień przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej w jednoosobową spółkę kapitałową osoba fizyczna ma obowiązek sporządzić wykaz składników majątku, o którym mowa w art. 24 ust. 3a ustawy o PIT. Podatnik nie ma natomiast obowiązku sporządzenia remanentu likwidacyjnego, ani też obowiązku zapłaty 10-proc. zryczałtowanego podatku od dochodu z tego remanentu. Jest to wynikiem nowelizacji ustawy o PIT, wprowadzonej ustawą z 25 listopada 2010 r. (Dz.U. nr 226, poz. 1478). Ustawą tą uchylono art. 24 ust. 3 ustawy o PIT, wskazujący sposób ustalenia dochodu z remanentu likwidacyjnego oraz art. 44 ust. 4, który dotyczył ustalenia podatku w formie ryczałtu.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 30 września 2013 r., nr ITPB1/415-737/13/WM.
Wkłady członka spółdzielni do spółki z o.o. przy przekształceniu są neutralne podatkowo
Jeżeli członek spółdzielni będzie uczestniczył w przekształceniu spółdzielni w spółkę z o.o., to wniesione przez niego wpisowe, wpłacone udziały członkowskie oraz udziały członkowskie z podziału nadwyżki bilansowej staną się w dniu przekształcenia wkładami wniesionymi na pokrycie kapitału zakładowego przekształconej spółki z o.o. Nie można jednak uznać, że w takiej sytuacji członek spółdzielni uczestniczący w przekształceniu uzyskuje dochód, który mógłby podlegać opodatkowaniu PIT. Należne mu bowiem z tytułu członkostwa w spółdzielni kwoty stają się wkładami wniesionymi na pokrycie kapitału zakładowego przekształconej spółki kapitałowej. Co do zasady, przekształcenie spółdzielni pracy w spółkę kapitałową dla członków spółdzielni uczestniczących w przekształceniu będzie neutralne podatkowo, jeżeli tylko kapitał zakładowy przekształconej spółki kapitałowej nie będzie wyższy niż fundusz udziałowy przekształcanej spółdzielni.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 października 2014 r., nr ILPB2/415-827/14-2/JK.
Opodatkowanie wypłaty środków z zysku przedsiębiorcy
Wypłata przez spółkę kapitałową (powstałą z przekształcenia przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą) na rzecz udziałowca tej spółki środków odpowiadających części zysku wypracowanego do dnia przekształcenia poprzez obniżenie kapitału zapasowego tej spółki nie wiąże się z obowiązkiem opodatkowania uzyskanych środków PIT. Taka wypłata środków przez spółkę będzie dla osoby fizycznej neutralna podatkowo. Spółka nie wypłaci swojego wypracowanego zysku, lecz zysk wypracowany przed przekształceniem.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 października 2013 r., nr IPPB1/415-734/13-2/KS.
Koszty zbycia udziałów w spółce
Udziałowiec spółki z o.o., przekształconej ze spółdzielni pracy, który był członkiem spółdzielni, może w razie sprzedaży udziałów w celu ich umorzenia zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu z tego zbycia wniesione przez niego wpisowe do spółdzielni oraz wpłacone udziały członkowskie, które stały się w dniu przekształcenia wkładami wniesionymi na pokrycie kapitału zakładowego przekształconej spółki z o.o., a więc wydatkami na objęcie udziałów. Kwoty te będą kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów według art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 grudnia 2012 r., nr ITPB2/415-875/12/RS.
C. Podatek dochodowy od osób prawnych
Kontynuacja zasad amortyzacji
Po przekształceniu w spółkę kapitałową następuje kontynuacja odpisów amortyzacyjnych od znajdujących się w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych składników majątku na dotychczasowych zasadach, tj. przy zastosowaniu dotychczasowych wartości początkowych, metod i stawek amortyzacji, które przed przekształceniem znajdowały zastosowanie w przypadku osoby fizycznej.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 8 maja 2013 r., nr IPTPB3/423-71/13-2/IR.
Koszty wynagrodzeń pracowniczych
Spółka powstała w wyniku przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej, prowadzonej przez osobę fizyczną, w jednoosobową spółkę kapitałową może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów koszty wynagrodzeń pracowniczych. Zgodnie z art. 15 ust. 4g ustawy o CIT koszty pracownicze - należności z tytułu stosunku pracy oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy - stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia zaś przez pracodawcę terminowi wypłaty wynagrodzenia do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT , zgodnie z którym nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat. Zatem, w stanie faktycznym opisanym we wniosku o interpretację, wynagrodzenie pracownicze za lipiec 2012 r. może zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie, gdy świadczenie jest należne, tj. w lipcu 2012 r. (czyli po przekształceniu jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej w spółkę).
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 17 kwietnia 2013 r., nr IBPBI/2/423-169/13/SD.
Koszty przekształcenia
Koszty usługi doradztwa podatkowego, związanego z przekształceniem jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów spółki w dacie wystawienia przez spółkę doradztwa podatkowego ostatecznej faktury VAT, nawet jeśli część usługi została wykonana przed przekształceniem, a przedsiębiorca zapłacił wcześniej kancelarii podatkowej zaliczkę na poczet wykonanej usługi.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 marca 2013 r., nr ILPB3/423-534/12-2/AO.
Raty leasingowe w kosztach spółki
Spółka kapitałowa powstała z przekształcenia osoby fizycznej będzie mogła zaliczać do swoich kosztów uzyskania przychodów raty leasingowe wynikające z umów zawartych w okresie przed przekształceniem jednoosobowej działalności w spółkę.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 6 grudnia 2012 r., nr IBPBI/2/423-1147/12/JD.
D. Podatek od towarów i usług
Sprzedaż prywatnej nieruchomości spółce
Sprzedaż nieruchomości gruntowej, zakupionej przez przedsiębiorcę do swojego majątku prywatnego, spółce z o.o. powstałej w wyniku przekształcenia jego jednoosobowej działalności gospodarczej nie będzie podlegała VAT. Skoro przedsiębiorca nie wykorzystywał spornej nieruchomości w swojej działalności gospodarczej i nigdy nie była ona związana z tą działalnością, i nie dokonywał na niej żadnych nakładów, zwłaszcza w zakresie przygotowania jej do sprzedaży, nie jest ona również przedmiotem najmu, dzierżawy, to nie można uznać – tak jak uważa organ podatkowy, że osoba fizyczna planująca przekształcenie będzie działała w charakterze podatnika VAT.
Wyrok WSA w Krakowie z 9 stycznia 2015 r., sygn. I SA/Kr 1836/14, nieprawomocny.
Brak obowiązku korekty VAT
Przekształcenie przedsiębiorcy, będącego osobą fizyczną, w spółkę kapitałową polega na zmianie formy prawnej prowadzonej działalności. Nie będzie stanowić ani odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 7 oraz art. 8 ustawy o VAT. Taka zmiana formy prawnej nie stanowi również transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przedsiębiorca nie ma obowiązku korekty podatku naliczonego od nabytych towarów, usług, środków trwałych.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 12 sierpnia 2014 r., nr IPTPP4/443-438/14-2/OS.
Brak obowiązku sporządzania spisu z natury
Przekształcenie przedsiębiorstwa, prowadzonego dotychczas w formie działalności gospodarczej osoby fizycznej, w spółkę prawa handlowego nie skutkuje koniecznością sporządzania spisu z natury towarów oraz naliczania podatku należnego od towarów nabytych lub wytworzonych przed przekształceniem i znajdujących się w dniu przekształcenia w posiadaniu przedsiębiorcy. Nie stosuje się norm wynikających z art. 14 ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 31 grudnia 2013 r., nr ILPP5/443-210/13-2/KG.
E. Pozostałe obowiązki podatkowe
Prawo przedsiębiorcy do wniosku o interpretację
Organ podatkowy ma obowiązek wydać interpretację indywidualną przedsiębiorcy, który zamierza przekształcić swoją jednoosobową działalność w spółkę z o.o., i pyta o konsekwencje podatkowe zdarzeń, które będą dotyczyć nowej spółki. Osoba fizyczna jest osobą zainteresowaną w sprawie jej wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, ponieważ planuje utworzenie spółki z o.o., czym spełnia warunki do otrzymania interpretacji od ministra finansów, zgodnie z art. 14b par. 1 oraz art. 14n par. 1 ordynacji podatkowej.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 1136/13.
Obowiązek zapłaty PCC
Odmowa sądu rejonowego wpisu do KRS spółki powstającej z przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w spółkę z o.o nie stanowi podstawy do zwrotu pobranego przez notariusza podatku od czynności cywilnoprawnych. W przypadku gdy umowa spółki zostaje zawarta, z tego tytułu podatek jest należny i powinien być uiszczony. Dla powstania obowiązku podatkowego podstawowe znaczenie ma dokonanie określonej czynności cywilnoprawnej – zawarcie umowy. Zdarzeniem kreującym obowiązek podatkowy było zawarcie umowy spółki z o.o., o czym świadczy treść aktu notarialnego.
Wyrok WSA w Bydgoszczy z 27 maja 2014 r., sygn. I SA/Bd 423/14, prawomocny.
Podstawa prawna
Ustawa z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 106, poz. 622 ze zm.). Ustawa z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r. nr 94, poz. 1037 ze zm.). Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Ustawa z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. poz. 1342). Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r., nr 74, poz. 397 ze zm.). Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.).