Abolicja nie może działać, gdy podatek nie był płacony

Jeżeli podatnik pracował za granicą, ale nie zapłacił podatku ani tam, ani w Polsce, to nie może skorzystać z ustawowej ulgi abolicyjnej.

Skarżący pracował w Arabii Saudyjskiej. Nie płacił tam jednak podatku, ponieważ system prawny tego kraju nie przewiduje opodatkowania PIT wynagrodzeń. Podatku nie zapłacił również w Polsce. Chciał skorzystać z ulgi abolicyjnej. Zdaniem naczelnika urzędu skarbowego, nie przysługuje mu do tego prawo. Wprowadzenie ustawy o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2008 r. nr 143, poz. 894), a więc ustawy abolicyjnej, miało bowiem na celu ujednolicenie zasad unikania podwójnego opodatkowania oraz zrównanie statusu podatników rozliczających podatek w Polsce od dochodów uzyskanych za granicą przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją i metody zaliczenia proporcjonalnego. Chodziło zatem o zrównanie sytuacji podatników wykorzystujących różne metody unikania podwójnego opodatkowania, a nie do eliminacji opodatkowania w ogóle.

Abolicja podatkowa obejmie ponad 400 tys. przedsiębiorców

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, że organy podatkowe mają rację. W decyzji wyjaśniły one, że art. 1 ust. 1 ustawy abolicyjnej stosuje się do podatnika, który przynajmniej w jednym roku podatkowym – w okresie od 2002 r. do 2007 r. – podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (obowiązek opodatkowania wszystkich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia) i uzyskiwał w tym roku przychody z pracy, do których miał zastosowanie art. 27 ust. 9 albo 9a ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli podatnik podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu osiąga również dochody z działalności wykonywanej poza Polską, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie przewiduje metody wyłączenia z progresją, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł położonych na terytorium Polski. W tym przypadku od podatku obliczonego dla sumy dochodów odlicza się kwotę równą PIT zapłaconemu w obcym państwie. Przepis art. 27 ust. 9 ustawy o PIT przewiduje więc stosowanie metody zaliczenia proporcjonalnego. Zasada ta, zgodnie z art. 27 ust. 9a ustawy o PIT, obowiązuje również w sytuacji, gdy Polska nie podpisała z danym krajem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, jak np. z Arabią Saudyjską. Efektem ulgi abolicyjnej jest więc obniżenie podatku. Organ podatkowy wydaje decyzję umarzającą zaległość podatkową lub decyduje o zwrocie podatku. Abolicja dotyczy więc jedynie nadwyżki podatku ustalonego zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia nad podatkiem ustalonym zgodnie z metodą wyłączenia z progresją (polega na tym, że w Polsce zwalnia się z opodatkowania dochody osiągnięte w drugim państwie, ale dla ustalenia podatku od dochodów wypracowanych w Polsce stosuje się stawkę obliczoną dla całego dochodu, czyli łącznie z otrzymanym w innym kraju).