Początek wakacji to okres wytężonej pracy dla inspektorów kontroli skarbowej. Od 22 czerwca do 31 sierpnia będą prowadzić wzmożone kontrole podatników, zwłaszcza w miejscowościach turystycznych. Pod lupą fiskusa znajdą się m.in. lokalne gastronomiczne, rozrywkowe, stoiska sezonowe, a także imprezy plenerowe.
Popełniane błędy będą karane. Urzędnicy chcą też uczyć przedsiębiorców i osoby prywatne prawidłowego wypełniania obowiązków podatkowych. Sprzedawców – ewidencjonowania każdej sprzedaży w kasie fiskalnej. Klientów – obowiązkowego brania paragonów. To wnioski z sondy przeprowadzonej przez „DGP” w urzędach kontroli skarbowej (UKS).
– Postaramy się, aby nasz udział w tegorocznej edycji zawierał nowe, zaskakujące elementy strategii edukacyjno-prewencyjnej oraz kontrolnej – zapowiada Andrzej Bartyska z UKS w Gdańsku.

Działania urzędów

Postępowania kontrolne UKS prowadzone są przez cały rok, również w czasie wakacji.
– W okresie wakacyjnym, tj. od 22 czerwca do 31 sierpnia ze szczególną uwagą inspektorzy będą się przyglądać, czy podatnicy rzetelnie wywiązują się z obowiązków związanych z ewidencjonowaniem obrotu przy użyciu kasy rejestrującej – wyjaśnia Agnieszka Derkacz z UKS w Opolu.
Andrzej Bartyska dodaje, że przestępcy podatkowi nie odpoczywają latem, więc czas wakacji jest dla urzędników okresem intensywnych działań kontrolnych we wszystkich obszarach zagrożeń.
– Skontrolujemy zarówno przedsiębiorców, jak i osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. W sprawdzanych firmach poszukamy ukrytych dochodów oraz wyłudzonych podatków, koncentrując uwagę na wykorzystaniu w działalności gospodarczej pustych faktur oraz powiązań o charakterze przestępczym – wymienia Andrzej Bartyska.
Wyjaśnia też, że kontrole podatników PIT ukierunkowane zostaną na ujawnienie niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej oraz źródeł pochodzenia majątku.
Jolanta Strojna z UKS w Kielcach stwierdza, że zainteresowanie urzędników skupi się na punktach handlowych, usługowych, gastronomicznych oraz rozrywkowych w miejscach atrakcyjnych turystycznie.
– Inspektorzy pojawią się na takich imprezach plenerowych, jak np. Piknik Country czy inscenizacja bitwy pod Grunwaldem – zdradza Mirosława Torenc z UKS w Olsztynie.
Bogusław Jóźwik z UKS w Szczecinie zwraca uwagę, że wakacje to czas specyficzny. Do wielu turystycznych miejscowości przybywają w poszukiwaniu zarobku liczni przedsiębiorcy z innych części kraju. Liczba działających punktów sprzedaży wszelkiego rodzaju towarów i usług znacznie wzrasta.
– W tych warunkach działania inspektorów skarbów- ki realizowane są przede wszystkim w trybie uproszczonym, w ramach tzw. postępowań mandatowych – tłumaczy Bogusław Jóźwik.
Kontrolerzy będą mogli pojawić się wszędzie, np. w sklepach i punktach usługowych, na targowiskach i bazarach, a nawet w autokarach i busach kursujących między najbardziej popularnymi miejscowościami całego regionu.
– Pracownicy UKS będą obecni poza oficjalnymi dniami i godzinami pracy urzędu, a więc także w weekendy czy też w porze nocnej – ostrzega Bogusław Jóźwik.

Uczciwość to podstawa

Zjawisko ewidencjonowania za pomocą kas fiskalnych tylko części sprzedaży prowadzi do nieprawidłowego opodatkowania, ale też sprzy- ja nieuczciwej konkurencji wśród sprzedawców, a kupującym nieposiadającym paragonu utrudniają reklamację.
Anna Baran z UKS w Zielonej Górze zauważa, że wielu sprzedawców wykorzystuje klimat relaksu i wypoczynku. W takich warunkach łatwiej zapominamy o tym, by zażądać paragonu. To zaś ułatwia nieuczciwym sprzedawcom ukrywanie skali rzeczywistej sprzedaży.
– Choć w okresie wakacyjnym może się zdarzyć, że inspektor kontroli skarbowej nałoży mandat na sprawcę za dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy, to nie liczba wystawionych mandatów będzie najważniejsza – stwierdza Teresa Piechowicz z UKS w Rzeszowie.
Nasza rozmówczyni dodaje, że chodzi o to, aby wydawanie paragonu było powszechne. Jej zdaniem, gdy tak się stanie, akcja edukacyjna na temat korzyści wynikających z faktu posiadania paragonu z kasy rejestrującej i wagi rzetelnej ewidencji sprzedaży nie będzie już potrzebna.
– Liczymy na to, że nieprawidłowości, które ewentualnie zostaną stwierdzone, będą jedynie wynikiem błędów, nie zaś celowego działania ze strony sprzedawców – ocenia Izabela Głowacka z UKS w Białymstoku.



Wyniki nie zadowalają

Praktyka w zakresie postępowań mandatowych pokazuje, że wielu przedsiębiorców obowiązki podatkowe traktuje wybiórczo, podobnie jak konieczność ewidencjonowania sprzedaży i wydawania paragonów.
Mariola Grabowska z UKS w Łodzi wyjaśnia, że np. tylko podczas wizyty na kilku imprezach plenerowych i targach, w kwietniu i maju br., inspektorzy kontroli skarbowej nałożyli 70 mandatów na łączną kwotę 25 tys. zł. Właściciele stoisk z wyrobami jubilerskimi, częściami samochodowymi, a przede wszystkim punktów gastronomicznych i ogródków piwnych, uczestnicząc w takich imprezach, czują się zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży w kasach fiskalnych.
– Zdarza się, że kasy są włączane dopiero na widok inspektorów bądź stoją nieużywane, gdyż sprzedawcy nie potrafią ich obsługiwać. Niektórzy przedsiębiorcy nie mają nawet liczby kas adekwatnej do liczby punktów sprzedaży – stwierdza Mariola Grabowska.
Dodaje, że łącznie, w wyniku wykrytych nieprawidłowości w okresie kwietnia i maja br., nałożono blisko 700 mandatów na kwotę ponad 180 tys. zł.
Z kolei z danych Joanny Kruz z UKS w Katowicach wynika, że w I półroczu br. w tym urzędzie wystawiono 1473 mandaty karne skarbowe na łączną kwotę 289 854 zł. Dla porównania w 2010 r. nałożono 4814 mandatów na kwotę 923 863 zł.
– W przypadku wykrycia podczas kontroli nieprawidłowości, np. odstępowania od ewidencjonowania towarów na kasie fiskalnej, na sprzedawców nakładane są mandaty. W tym roku najniższa kwota mandatu to 138,60 zł, najwyższa to 2772 zł – wylicza Joanna Kruz.
Grażyna Hermann-Perek z UKS w Poznaniu wyjaśnia, że podatnicy nie rejestrują zarówno biletów wstępu na imprezy, jak i sprzedaży alkoholu i papierosów.
Podkreśla też, że często ujawnianym przypadkiem jest sprzedaż piwa z zaniżoną stawką VAT. Sprzedawca wydając piwo, na kasie rejestruje towar, określając go jako napoje – ze stawką 8-proc. (przewidzianą np. dla soku), zamiast piwo – ze stawką 23-proc. Każdy taki przypadek jest bezwzględnie karany.

Edukacja jest potrzebna

Podstawowym celem wakacyjnej akcji UKS jest uświadomienie nabywcom towarów korzyści wynikających z egzekwowania prawa do odebrania paragonu dokumentującego sprzedaż.
Marek Kostyła z UKS Lublin opowiada nam, że inspektorzy i pracownicy UKS będą rozprowadzać m.in. kartki pocztowe, które będą zawierać informacje o przyczynianiu się do likwidowania szarej strefy, wspieraniu uczciwej konkurencji, możliwości skutecznej reklamacji, możliwości zwiększania nakładów na cele publiczne.
– Oczywiście obok akcji edukacyjnej skierowanej głównie do nabywców, inspektorzy będą wymie-rzać mandaty nieuczciwym sprzedawcom, którzy nie rejestrują sprzedaży na kasach fiskalnych – zastrzega Marek Kostyła.
Również Bartosz Stróżyński z UKS w Bydgoszczy stwierdza, że celem akcji „Weź paragon” jest uświadomienie klientom wymiernych korzyści płynących z żądania paragonów fiskalnych, dzięki którym: mogą łatwiej dochodzić swoich praw w przypadku reklamacji wadliwego towaru lub usługi; wiedzą za co i ile płacą, przez co łatwiej mogą porównywać ceny proponowane przez sprzedawców; przyczyniają się do likwidacji tzw. szarej strefy; wspierają przedsiębiorców uczciwie działających na rynku; mają wpływ na zwiększenie nakładów na cele publiczne, m.in. ochronę zdrowia, oświatę, bezpieczeństwo. Zabrany paragon jest dowodem na to, że wynikający z niego podatek przekazany zostanie do budżetu państwa.
Niektóre urzędy, jak np. UKS w Olsztynie, rozpoczęły już akcję edukacyjną wśród najmłodszych. Urzędnicy odwiedzają szkoły, gdzie w sposób jasny i zrozumiały tłumaczą, czym są podatki, skąd biorą się pieniądze w budżecie państwa i zachęcają do upominania się o paragony fiskalne.