Szczególnym rodzajem ewidencji VAT jest ewidencja sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Obowiązek prowadzenia tej ewidencji może ciążyć na wszystkich podatnikach, w tym podatnikach zwolnionych od podatku VAT.

Z punktu widzenia obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących sprzedaż występującą u podatników można podzielić na podlegającą obowiązkowi ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących oraz niepodlegającą temu obowiązkowi.

Więcej na ten temat przeczytasz w naszej książce "Nowy JPK_VAT z deklaracją i ewidencją" >>>>>

Sprzedaż podlegająca obowiązkowi ewidencjonowania Sprzedaż niepodlegająca obowiązkowi ewidencjonowania
1) sprzedaż na rzecz osób fizycznych nie- prowadzących działalności gospodar- czej, w tym sprzedaż na rzecz osób fi- zycznych prowadzących działalność gospodarczą, którzy zakupów dokonują prywatnie,2) sprzedaż na rzecz rolników ryczałto- wych (definicję rolnika ryczałtowego określa art. 2 pkt 19 ustawy o VAT) 1) sprzedaż na rzecz osób fizycznych prowadzących dzia- łalność gospodarczą (jeśli zakupów dokonują w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą), z wyjątkiem sprzedaży na rzecz rolników ryczałtowych,2) sprzedaż na rzecz osób prawnych (np. spółek kapitało- wych, tj. spółek z o.o. oraz spółek akcyjnych, spółdzielni, fundacji, stowarzyszeń rejestrowych, związków zawodo- wych),3) sprzedaż na rzecz jednostek organizacyjnych niemają- cych osobowości prawnej (np. spółek cywilnych, spółek osobowych, spółek kapitałowych w organizacji, stowarzy- szeń zwykłych, wspólnot mieszkaniowych),4) sprzedaż dokonywana przez podatników prywatnie, w tym sprzedaż składników majątku uprzednio przeka- zanych na cele osobiste (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 16 maja 2013 r., ITPP1/443-184/13/AJ)

Zastrzec jednak należy, że nie zawsze sprzedaż podlegająca obowiązkowi ewidencjonowania musi być fak- tycznie ewidencjonowana. Istnieją bowiem zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, które w latach 2019– 2021 określa rozporządzenie Ministra Finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Od 1 maja 2019 r. obowiązują przepisy dotyczące tzw. kas online. Kasami tymi są kasy rejestrujące umożliwiające połączenie i przesyłanie informacji między kasą rejestrującą a tzw. Centralnym Repozytorium Kas.

Rodzaje kas rejestrujących

Teoretycznie z obowiązującego od 1 maja 2019 r. brzmienia art. 111 ust. 6a ustawy o VAT wynika obowią- zek używania do ewidencjonowania kas online. Jednak na podstawie art. 145a ust. 1 ustawy o VAT nadal istnieje możliwość ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu dotychczas stosowanych kas rejestrujących, tj. kas z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii. A zatem w obecnym stanie prawnym do ewidencjonowania sprzedaży mogą być używane trzy rodzaje kas rejestrujących. Są to:

1) kasy rejestrujące z papierowym zapisem kopii,
2) kasy rejestrujące z elektronicznym zapisem kopii,
3) kasy online.

Ograniczenia możliwości stosowania kas rejestrujących z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii

Możliwość używania kas rejestrujących z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii jest ograniczana. Następuje to na trzy sposoby, tj. poprzez:

1) ograniczenie dostępności kas z kopią papierową oraz kas z elektronicznym zapisem kopii; z końcem sierpnia 2019 r. została wyłączona możliwość wprowadzania do obrotu kas rejestrujących z papierowym zapisem kopii, a z końcem 2022 r. zostanie wyłączona możliwość wprowadzania do obrotu kas z elektronicznym zapisem kopii (art. 8 ustawy z 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach – Dz.U. poz. 675),
2) wyłączenie możliwości wymiany pamięci fiskalnej w kasach rejestrującej z papierowym zapisem kopii (art. 145a ust. 5 ustawy o VAT); powoduje to, że podatnicy stosujący kasy rejestrujące z kopią papierową po zapełnieniu pamięci fiskalnej będą zmuszeni nabywać nowe kasy rejestrujące, tj. kasy z zapisem elek- tronicznym lub kasy online,
3) określenie terminów, po upływie których niektóre czynności muszą być ewidencjonowane za pomocą kas online (art. 145b ust. 1 ustawy o VAT).