Kiedy uwzględnić w kosztach zakup kasy online, która zacznie być używana za kilka miesięcy?
Czy trzeba zapłacić podatek dochodowy w przypadku sprzedaży domu za granicą przed powrotem do Polski?
Jak amortyzować jacht wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej?
Czy można odliczyć VAT od nabytego prywatnie auta wprowadzonego potem do działalności?
Prowadzę działalność gospodarczą (zakład kosmetyczny) i rozliczam się na zasadach ogólnych (podatkowa księga przychodów i rozchodów). 15 lipca 2020 r. (jest to również data wystawienia faktury dokumentującej zakup kasy) kupiłam kasę online, przy czym zacznę jej używać dopiero w czerwcu 2021 r. Czy koszt zakupu kasy mogę zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów już teraz?

Większość osób fizycznych dla celów podatkowych prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową, zakładam więc, że tak jest też w analizowanym przypadku. Mając to na uwadze, pragnę wskazać, że koszty uzyskania przychodów w przypadku stosowania metody kasowej są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione (art. 22 ust. 4 ustawy o PIT). Za dzień poniesienia kosztu u takich podatników uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b ustawy o PIT). Powoduje to, że u podatników stosujących tę metodę koszty stają się potrącalne w dacie wystawienia faktury, rachunku lub innego dokumentu (np. noty obciążeniowej) stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (zob. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 4 czerwca 2012 r., nr IPTPB1/415-185/12-3/KSU lub interpretację indywidualną dyrektora IS w Poznaniu z 24 grudnia 2013 r., nr ILPB1/415-1099/13-2/AP).

Na powyższe nie wpływa przy tym okoliczność, że nabywane urządzenie podatnik zamierza wykorzystywać na potrzeby prowadzonej działalności dopiero za jakiś czas. W konsekwencji w przedstawionej sytuacji koszt zakupu kasy rejestrującej online podatniczka może zaliczyć do podatkowych kosztów uzyskania przychodów w dacie wystawienia faktury (tj. 15 lipca 2020 r.), mimo że kasę tę zacznie wykorzystywać na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej dopiero w czerwcu 2021 r.



Podstawa prawna
• art. 22 ust. 4 i 6b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
Od 15 lat mieszkamy z żoną i pracujemy w Irlandii, tam też rozliczamy podatki i nie prowadzimy żadnych interesów w Polsce. Trzy lata temu kupiliśmy pod Dublinem dom, który obecnie chcemy sprzedać i wrócić do ojczyzny. Czy w tej sytuacji musimy zapłacić podatek dochodowy w Polsce? Dodam, że dom zamierzamy sprzedać pod koniec tego roku, a powrót do kraju planujemy w 2021 r.

Jak stanowi art. 3 ust. 1 ustawy o PIT, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają tu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Jest to nieograniczony obowiązek podatkowy.

Z kolei art. 3 ust. 2a ustawy o PIT stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to ograniczony obowiązek podatkowy.
Jak jednocześnie stanowi art. 3 ust. 1a ustawy o PIT, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
  • ma na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
  • przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
W momencie sprzedaży domu małżonkowie nie będą mieć miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu tego przepisu. Nie przebywają oni bowiem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym, a jednocześnie – skoro od 15 lat mieszkają i pracują w Irlandii oraz nie mają żadnych interesów w Polsce – ich ośrodek interesów życiowych znajduje się na terytorium Irlandii, a więc poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Oznacza to, że w momencie sprzedaży domu w Irlandii małżonkowie będą podlegać ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, a w konsekwencji dochód ze sprzedaży tego domu – jako osiągnięty poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – nie będzie podlegać opodatkowaniu PIT w Polsce. A zatem z tytułu sprzedaży domu nie będą oni zobowiązani płacić w Polsce podatku dochodowego. Odpowiednie zastosowanie znajduje w tym przypadku interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 maja 2017 r. (nr 0114-KDIP3-3.4011.42.2017.1.JK3), w której czytamy, że „od momentu przeniesienia ośrodka interesów życiowych i gospodarczych do Irlandii, Wnioskodawczyni w Polsce podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlega obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Polski. Tym samym, Wnioskodawczyni dokonując zbycia wchodzącej w skład jej majątku nieruchomości położonej na terenie Wielkiej Brytanii, w momencie posiadania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Irlandii nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce z tytułu tej sprzedaży, gdyż sprzedaż nie będzie stanowiła źródła przychodu położonego na terytorium Polski i nie będą mieć zastosowania polskie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Na marginesie pragnę dodać, że podatku dochodowego w Polsce małżonkowie nie musieliby zapłacić nawet wtedy, gdyby przeprowadzili się do Polski w roku sprzedaży domu. Niemniej jednak ze względów profilaktycznych pozytywnie należy ocenić plan przeprowadzki do Polski w roku następującym po roku sprzedaży domu.
Podstawa prawna
• art. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
Przedsiębiorca kupił jacht, który w sezonie (od kwietnia/maja do października) będzie przez tę osobę wykorzystywany do spotkań biznesowych, jak również wynajmowany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jacht zostanie zaliczony przez tę osobę do środków trwałych. Jak należy go amortyzować? Czy odpisy amortyzacyjne mogą być zaliczane w całości do kosztów uzyskania przychodów?

Z art. 22h ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT wynika szczególny sposób amortyzacji środków trwałych (oraz wartości niematerialnych i prawnych) używanych sezonowo. Odpisów amortyzacyjnych w przypadku takich środków trwałych dokonuje się w okresie wykorzystywania środków trwałych. Wysokość odpisu miesięcznego ustala się według jednej z dwóch metod, tj.:

  • poprzez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie, albo
  • poprzez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez 12 miesięcy w roku.
Zatem w przypadku używanych sezonowo środków trwałych odpisy amortyzacyjne nie mogą być dokonywane przez cały rok, lecz jedynie w miesiącach wykorzystywania środków trwałych. Wybór pierwszego z zaprezentowanych powyżej sposobów amortyzacji pozwala na szybszą amortyzację środków trwałych używanych sezonowo (co jest korzystniejsze dla większości podatników). Wybór drugiego sposobu pozwala natomiast na wydłużenie okresu amortyzacji środków trwałych.
W analizowanym przypadku jacht będzie przez podatnika wykorzystywana na potrzeby działalności gospodarczej jedynie przez część roku, a więc sezonowo. W związku z tym jacht ten stanowi środek trwały używany sezonowo, a w konsekwencji dotyczące go odpisy amortyzacyjne osoba fizyczne może naliczać tylko w miesiącach jej używania (na jeden ze wskazanych sposobów).
Jachty są na gruncie Klasyfikacji Środków Trwałych ujmowane w grupowaniu 770 (w przypadku jachtów morskich) lub 773 (w przypadku jachtów śródlądowych). W konsekwencji w przypadku amortyzacji metodą liniową przedmiotowa łódź podlega amortyzacji według rocznej stawki amortyzacyjnej 7 proc. (art. 22i ust. 1 w zw. z poz. 07 załącznika nr 1 do ustawy o PIT).
Odpisy te według mnie będą mogły być przez podatnika zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów, gdyż jacht będzie nie tylko służył spotkaniom biznesowym z kontrahentami strategicznymi (co stanowi cel reprezentacyjny, koszty reprezentacji zaś nie stanowią kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT), lecz także będzie w ramach prowadzonej działalności gospodarczy wynajmowany. Podobne stanowisko zajął dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w (wydanej na gruncie ustawy o CIT, lecz mającej odpowiednie zastosowanie na gruncie ustawy o PIT) interpretacji indywidualnej z 17 kwietnia 2020 r. (nr 0111-KDIB2-1.4010.20.2020.1.EN), w której czytamy, że choć „wskazane powyżej wykorzystanie jachtu [spotkania biznesowe] uprawnia Wnioskodawcę do uznania go za środek trwały w prowadzonej działalności gospodarczej, to dokonywane odpisy amortyzacyjne i tak nie mogłyby stanowić kosztów podatkowych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT. Jednakże skoro, jak wskazał Wnioskodawca, Spółka rozpocznie wynajmowanie jachtu w celach zarobkowych, co zarazem oznacza, że jacht będzie wykorzystywany w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej w celu uzyskania przychodów – to odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej jachtu będą mogły stanowić koszty podatkowe tej działalności. Warunkiem koniecznym dla uznania odpisów amortyzacyjnych od danego środka trwałego za koszt uzyskania przychodu jest bowiem jego wykorzystywanie w ramach i na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej”.
Pragnę jednak zastrzec, że przyjęcie tego stanowiska obarczone jest zwiększonym ryzykiem podatkowym. W konsekwencji wskazane byłoby uzyskanie przez przedsiębiorcę interpretacji indywidualnej w tym zakresie.
Podstawa prawna
• art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 23, art. 22h ust. 1 pkt 3 oraz art. 22i ust. 1 w zw. z poz. 01 załącznika nr 1 do ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
Podatnik będący osobą fizyczną wprowadził do działalności gospodarczej prywatny samochód jako środek trwały i rozpoczął jego używanie na potrzeby działalności gospodarczej opodatkowanej VAT. Po roku przedsiębiorca sprzedał samochód, naliczając VAT. Czy w tej sytuacji może on w drodze korekty odliczyć VAT zapłacony przy zakupie samochodu?

Co do zasady nie jest możliwe korzystanie z prawa do odliczenia, jeżeli dokonujący zakupów podmiot nie działał w charakterze podatnika (zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 11 lipca 1991 r., sygn. C-97/90), w szczególności przez osoby fizyczne działające prywatnie. W takich przypadkach przeznaczenie nabytych w podobnych okolicznościach towarów i usług na cele działalności gospodarczej nie stanowi zmiany prawa do odliczenia, o której mowa w art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, a więc nie uprawnia do odliczenia podatku naliczonego w drodze korekty. Korekta w takich przypadkach nie jest również możliwa na podstawie art. 91 ust. 4–6 oraz art. 90b ustawy o VAT. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 lipca 2017 r. (nr 0111-KDIB3-2.4012.218.2017.1.ASZ), „jeżeli w momencie nabycia towarów czy usług podmiot nie działał w charakterze podatnika VAT, wtedy takiemu podmiotowi nie przysługuje w żadnym (także późniejszym) momencie prawo do odliczenia VAT naliczonego. Innymi słowy oznacza to, że późniejsza zmiana przeznaczenia środków trwałych przez wykorzystanie ich w części do działalności gospodarczej, nie spowoduje powstania prawa do odliczenia VAT, gdyż prawo takie powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny”.

Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji skorzystanie z prawa do odliczenia w drodze korekty nie jest możliwe. Nabywając samochód, podatnik, o którym mowa, nie działał bowiem w charakterze podatnika (gdyż kupił go „prywatnie”).
Podstawa prawna
• art. 86 ust. 1, art. 90, art. 90b i art. 91 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)