Bilet kolejowy na odległość co najmniej 50 km jest fakturą, z której można odliczyć VAT. Co gdy podróż była krótsza, na odległość poniżej 50 km?
TEMAT: Bilet kolejowy
PROBLEM: Czy wystarczy NIP sprzedawcy
W takim przypadku przedsiębiorca (bo tylko on ma prawo do odliczenia VAT za przejazdy koleją w celach służbowych) musi wystąpić o wydanie faktury do paragonu. Od 1 stycznia 2020 r. taka wymiana jest możliwa tylko, gdy na paragonie jest NIP nabywcy (a sam nabywca działa w charakterze przedsiębiorcy, a nie zwykłego konsumenta).
Numeru NIP nie musi być na paragonie jedynie wtedy, gdy sprzedaż biletu jest zwolniona z ewidencjonowania w kasie fiskalnej, a więc np. gdy przedsiębiorca kupi bilet w biletomacie.

Podróż od 50 km

Problemu nie ma, gdy jednorazowy bilet kolejowy dokumentuje przejazd na odległość nie mniejszą niż 50 km.
Taki bilet traktujemy jak fakturę (a więc możemy odliczyć VAT), mimo że nie musi on zawierać wszystkich danych, tj. takich, jak na zwykłych fakturach (art. 106e ustawy o VAT). Wystarczą informacje wskazane w par. 3 pkt 4 rozporządzenia ministra finansów z 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. poz. 1485). Jedną z nich jest NIP sprzedawcy.
NIP sprzedawcy łatwo znaleźć, bo na każdym bilecie drukowanym jest on oznaczony po prostu jako „NIP”.
Od 1 stycznia 2020 r. w tym akurat zakresie nic się nie zmieniło.

Podróż poniżej 50 km

Problem dotyczy natomiast sytuacji, gdy podatnik odbywa podróż służbową koleją na odległość krótszą niż 50 km. Wtedy konieczna jest wymiana biletu na fakturę, bo nie możemy potraktować biletu jak faktury. Nie ma tu zastosowania par. 3 pkt 4 rozporządzenia ministra finansów z 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur.
Kłopot może wiązać się z tym, że od 1 stycznia 2020 r. zmieniły się zasady wymiany paragonów na faktury. Aby taka wymiana była możliwa, na paragonie dokumentującym sprzedaż biletu musi się znaleźć nie tylko NIP sprzedawcy, lecz także NIP nabywcy. Tylko taki bilet można wymienić na fakturę, z której można odliczyć VAT naliczony.
W praktyce może się zdarzyć, że kasa fiskalna na stacji kolejowej daje możliwości wystawienia paragonu z NIP nabywcy. Przedsiębiorca musi wtedy od razu wziąć fakturę. Jeśli weźmie zwykły bilet, na którym nie będzie jego własnego NIP (NIP nabywcy), to nie będzie mógł wymienić go na fakturę. W efekcie nie będzie mógł odliczyć VAT.

Przez internet

A co z biletami kupionymi przez internet?
Z wyjaśnień zamieszczonych na stronach internetowych PKP Intercity czytamy, że: „w przeciwieństwie do biletu zakupionego w kasie, bilet internetowy nie jest fakturą VAT”.
W praktyce przedsiębiorca musi więc od razu wziąć fakturę, czyli – jak wskazuje PKP Intercity – już w trakcie kupowania biletu zaznaczyć check-box „Proszę o wystawienia faktury VAT”.
Jeżeli dane do faktury są zapisane na koncie użytkownika, to zostaną one automatycznie przeniesione do formularza w celu wystawienia faktury (dane można każdorazowo zmienić). Co więcej, taka faktura może zostać przekazana elektronicznie na konto użytkownika w systemie e-IC, jeżeli wyrazi on zgodę na otrzymywanie faktur w takiej formie (zaznaczy check-box „Wyrażam zgodę na otrzymywanie faktur drogą elektroniczną).

W biletomacie

Przedsiębiorca nie powinien mieć problemu z wymianą biletu na fakturę, jeżeli kupił go w biletomacie. W takim przypadku biletomat nie musi wydawać paragonu. Jak wynika z interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 listopada 2019 r. (nr 0114-KDIP1-3.4012.400. 2019.2.ISK), wymiana paragonów z NIP na faktury (od 1 stycznia 2020 r.) dotyczy jedynie sprzedaży ewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
Natomiast sprzedaż za pomocą biletomatu jest zwolniona z kas, zgodnie z poz. 40 załącznika do rozporządzenia ministra finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2018 r. poz. 2519).
Jeśli więc sprzedawca będzie zwolniony z obowiązku wydawania paragonów (bo sprzedaje bilety za pomocą biletomatu), to będzie mógł wystawić fakturę do biletu, mimo że nabywca nie będzie posiadał paragonu z NIP.