Strata podatkowa nie zawsze pozbawia możliwości uniknięcia sporządzania dokumentacji cen transferowych dla krajowych obrotów. To wniosek z najnowszych interpretacji podatkowych.
Od 1 stycznia 2019 r. obowiązują ważne zmiany w przepisach dotyczących dokumentacji cen transferowych. Jedną z nich jest wprowadzenie art. 11n pkt 1 do ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 865; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 2200; dalej: ustawa o CIT) – zwolnienia z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych dla transakcji realizowanych pomiędzy podmiotami krajowymi. Dotyczy ono wyłącznie tych podmiotów, które nie korzystają ze zwolnień podmiotowych określonych w ustawie o CIT, nie działają w specjalnej strefie ekonomicznej ani na podstawie decyzji o wsparciu oraz nie ponoszą straty podatkowej. Wskazane warunki muszą być spełnione przez obie strony transakcji w danym roku podatkowym.
Ostatnia z wymienionych przesłanek – nieponiesienie straty podatkowej – przysporzyła podatnikom wiele wątpliwości interpretacyjnych. Nowe przepisy o cenach transferowych nie precyzują bowiem, co należy rozumieć pod tym pojęciem. Obecnie w podatku dochodowym od osób prawnych wyróżniamy dwa źródła przychodów, tj. zyski kapitałowe i pozostałe przychody (działalność operacyjną). Pojawia się pytanie, czy chodzi o stratę poniesioną tylko ze źródła, do którego zalicza się transakcja kontrolowana, czy o stratę poniesioną na którymkolwiek ze źródeł przychodów?

Restrykcyjna interpretacja

Początkowo w wydawanych interpretacjach organy podatkowe stwierdzały, że aby warunek braku poniesienia straty podatkowej został spełniony, podatnik nie powinien ponieść straty w żadnym ze źródeł przychodów (np. interpretacje indywidualne dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 sierpnia 2019 r. nr 0111-KDIB1-2.4010.187.2019.1.AK, z 22 sierpnia 2019 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.260.2019.1.MS, z 12 lipca 2019 r. o nr 0111-KDIB1-3.4010.125.2019.2.APO). Interpretacja fiskusa sprowadzała się do literalnego brzmienia przepisów. W praktyce zatem podmiot, który osiągnąłby dochód ze źródła przychodów, z którym jest związana transakcja kontrolowana, a jednocześnie poniósłby stratę podatkową z drugiego źródła, nie mógłby skorzystać z przewidzianego w przepisach zwolnienia i byłby obowiązany sporządzić dokumentację podatkową.

Strata z innego źródła nie ma znaczenia

W najnowszych interpretacjach (m.in. z 15 października 2019 r., nr 0111-KDIB1-3.40-.10.294.2019.2.IZ, z 7 października 2019 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.341.2019.1.APO, z 8 lis topada 2019 r., nr DPP13 8221.81.2019.CPXJ) organy podatkowe zmieniły stanowisko. Ich zdaniem brak obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych dla transakcji krajowych należy ustalić w oparciu o stratę ze źródła przychodów, do którego zalicza się analizowana transakcja. Wystąpienie straty z innego źródła przychodów jest w takiej sytuacji bez znaczenia. Należy mieć na uwadze, że szef Krajowej Administracji Skarbowej interpretacją z 8 listopada 2019 r. uchylił interpretację dyrektora KIS z 12 lipca 2019 r. Może to zatem sugerować zwrot organów podatkowych ku mniej restrykcyjnemu podejściu. Szef KAS podkreślił, że definiując stratę podatkową w art. 7 ust 2 ustawy o CIT, ustawodawca ustalił, że podatnik może ją ponieść na każdym źródle odrębnie. Jeśli zatem transakcja kontrolowana dotyczy określonego źródła przychodów, to należy zbadać, czy podatnik poniósł stratę tylko z tego źródła.
W świetle powyższego należy stwierdzić, że podejście organów podatkowych wskazywane w ostatnich interpretacjach indywidualnych jest korzystne dla podatników i może się przyczynić do zmniejszenia obowiązków dokumentacyjnych. Należy przy tym pamiętać, że w praktyce polscy podatnicy dokonujący z podmiotami powiązanymi transakcji, których wartość przekracza określony próg dokumentacyjny, będą musieli zweryfikować nie tylko, czy sami ponieśli stratę podatkową z danego źródła, lecz również czy taką stratę poniósł podmiot powiązany, z którym dokonują transakcji.
PRZYKŁAD
Sprzedaż wyrobów ze stali o wartości ponad 10 mln zł
Podmiot A jest producentem wyrobów ze stali i dokonuje sprzedaży produktów do podmiotu powiązanego B. Łączna wartość transakcji w roku podatkowym przekroczyła próg 10 mln zł. Strony transakcji mają siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie korzystają ze zwolnień podmiotowych oraz nie osiągają dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie ustawy o CIT. Podmiot A w roku podatkowym, w trakcie którego dokonywano wspomnianej transakcji, osiągnął dochód zarówno z zysków kapitałowych, jak i z działalności operacyjnej. Z kolei podmiot B odnotował dodatni wynik z działalności operacyjnej, jednak poniósł stratę na zyskach kapitałowych (na sprzedaży akcji po cenie niższej niż koszt nabycia w przeszłości).
Przyjmując początkowe, restrykcyjne podejście organów podatkowych, transakcja sprzedaży wyrobów ze stali przez podmiot A podmiotowi B powinna być przedmiotem dokumentacji cen transferowych. Kupujący poniósł stratę na jednym ze źródeł przychodów, tj. zyskach kapitałowych. Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt, że transakcja kontrolowana jest zaliczana do pozostałych źródeł przychodów.
Biorąc pod uwagę najnowsze, bardziej liberalne stanowisko fiskusa – strony transakcji mogą skorzystać ze zwolnienia z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej, ponieważ oba podmioty nie poniosły straty ze źródeł przychodów, do których zalicza się transakcję sprzedaży produktów, tj. z działalności operacyjnej.