Niedawne pytanie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, mimo że dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego, ściśle wiąże się z momentem powstania obowiązku podatkowego. A to problem będący od lat przedmiotem sporów.
Unijny trybunał już co najmniej dwa razy odpowiadał na pytanie polskich sądów w sprawie momentu powstania obowiązku podatkowego. Pytania te dotyczyły:
  • usług budowlanych i budowlano-montażowych – wyrok TSUE zapadł 2 maja 2019 r. w sprawie Budimex (C-224/18), a wyrok NSA w sprawie tej samej firmy – 18 lipca 2019 r. (sygn. akt I FSK 65/16);
  • zaliczki w turystyce – wyrok TSUE zapadł z 19 grudnia 2018 r. w sprawie Skarpa Travel (sygn. C-422/17), a wyrok NSA w sprawie tej samej spółki – 4 czerwca 2019 r. (sygn. akt I FSK 831/15).
  • Przy zamianie nieruchomości liczy się wartość nettoDuplikaty świadectw są poza VAT
Najnowsze pytanie dotyczy wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (dalej: WNT), importu usług i odwrotnego obciążenia – kiedy można odliczyć podatek naliczony, jeśli podatek należny został wykazany po więcej niż trzech miesiącach od momentu powstania obowiązku podatkowego. Zadał je 4 listopada br. WSA w Gliwicach (sygn. akt I SA/Gl 495/19).

(Nie)pożądana kazuistyka

Przepisy w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego stają się coraz bardziej kazuistyczne również za sprawą wymogu dostosowania do dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE z 2006 r. L 347, s. 1; ost.zm. Dz.Urz. UE z 2019 L 293 s. 101; dalej: dyrektywa VAT). Z tego powodu od początku 2019 r. ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 2200; dalej: ustawa o VAT) określa, kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku transferu bonów jednego bądź różnego przeznaczenia. Innymi słowy, kiedy uznaje się, że doszło do dostawy towarów lub wykonania usługi (art. 19a ust. 1a i 4a ustawy o VAT). W opinii ekspertów taka kazuistyka jest pożądana. Niestety, nie chroni nas ona w pełni przed sporami, czego przykładem nie tylko sprawy trafiające do TSUE, ale i nasze, krajowe, toczące się, bywa, latami. Przykładem kontrowersje dotyczące:
  • dostaw o charakterze ciągłym;
  • usług wykonywanych etapami (np. informatycznych);
  • licencji;
  • dostaw towarów wysyłanych przez przewoźnika;
  • dostaw i usług dokumentowanych fakturą wystawioną przed wykonaniem świadczenia.
W odniesieniu do niektórych czynności ustawa o VAT określa szczególne zasady ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego. Jednak w odniesieniu do wielu nie zawiera żadnych odrębnych zasad.

W budowlance

W tym zakresie nadal czekamy na ostateczne ustosunkowanie się Ministerstwa Finansów do wyroku TSUE z 2 maja 2019 r. w sprawie Budimex (C-244/18). W komunikacie wydanym po tym orzeczeniu resort napisał, że „planuje przedstawić stanowisko do tego zagadnienia po rozstrzygnięciu sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny”.

Wyrok NSA zapadł cztery miesiące temu – 18 lipca 2019 r. (sygn. akt I FSK 65/16), lecz MF tłumaczyło do tej pory, że czeka na jego pisemne uzasadnienie. Teraz i ono jest znane (jest opublikowane na stronie: orzeczenia.nsa.gov.pl), ale stanowiska resortu nadal nie ma.

TO TYLKO FRAGMENT TEKSTU. CAŁY ARTYKUŁ PRZECZYTASZ W TYGODNIKU GAZETA PRAWNA >>