Chodziło o spółkę, która planowała otwarcie sklepu w powstającej galerii handlowej. Ostatecznie zrezygnowała z najmu lokalu, za co zapłaciła karę umowną. Wydatek chciała zaliczyć do kosztów. Tłumaczyła, że zrezygnowała z najmu, bo ten okazał się nieopłacalny. Oczekując na zakończenie budowy galerii, spóła otworzyła bowiem dwa inne punkty handlowe w tej samej okolicy, które nie przyniosły spodziewanych zysków. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał jednak, że zapłata kary umownej nie generuje przychodów, a rezygnując z otwarcia kolejnego sklepu, podatnik stracił możliwość zarabiania.
Innego zdania był WSA w Szczecinie. Przyznał wprawdzie, że zapłacona kara nie ma bezpośredniego związku z przychodami, ale zwrócił uwagę, że w kosztach można też ujmować wydatki, które zabezpieczają źródło przychodów. Z ekonomicznego punktu widzenia bardziej opłacało się zapłacić karę umowną niż inwestować w lokal, który prawdopodobnie okazałby się nierentowny.
Nowa rozbudowana struktura JPK od stycznia 2020 r.
Nowa rozbudowana struktura JPK od stycznia 2020 r.

Zobacz również
Fiskus zaskarżył jednak ten wyrok. Twierdził, że niepogłębiania straty finansowej nie można utożsamiać z zabezpieczaniem źródła przychodów.
Naczelny Sąd Administracyjny przyznał jednak rację spółce. Uznał, że wycofanie się z najmu było krokiem racjonalnym, więc kara może stanowić koszt. – Sąd kasacyjny od dawna opowiada się za gospodarczą wykładnią art. 15 ust. 1 ustawy o CIT – podkreślił sędzia Jan Rudowski.
Wyjaśnił, że działający w warunkach rynkowych przedsiębiorca musi podejmować racjonalne decyzje, które pozwolą na uzyskanie najwyższej efektywności ekonomicznej.
– Działania te mogą polegać na dokonywaniu określonych oszczędności, zmniejszaniu kosztów i wydatków, minimalizowaniu strat z określonych segmentów działalności, czy też eliminowaniu nieopłacalnych przedsięwzięć – powiedział sędzia Rudowski. Dodał, że gdyby podatnik takich działań nie podejmował, to prowadzona przez niego działalność mogłaby się stać nierentowna. – Zapobieganie takiej sytuacji powinno być postrzegane jako prowadzące do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów – podkreślił sędzia NSA. ©℗

orzecznictwo

Wyrok NSA z 27 marca 2019 r., sygn. akt II FSK 292/16. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia