Subskrybuj nas na Youtube
Jeśli odstąpienie od umowy opłaca się bardziej niż jej realizacja, to zapłacona kara umowna może być kosztem – orzekł NSA.
Chodziło o spółkę, która planowała otwarcie sklepu w powstającej galerii handlowej. Ostatecznie zrezygnowała z najmu lokalu, za co zapłaciła karę umowną. Wydatek chciała zaliczyć do kosztów. Tłumaczyła, że zrezygnowała z najmu, bo ten okazał się nieopłacalny. Oczekując na zakończenie budowy galerii, spóła otworzyła bowiem dwa inne punkty handlowe w tej samej okolicy, które nie przyniosły spodziewanych zysków. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał jednak, że zapłata kary umownej nie generuje przychodów, a rezygnując z otwarcia kolejnego sklepu, podatnik stracił możliwość zarabiania.
Innego zdania był WSA w Szczecinie. Przyznał wprawdzie, że zapłacona kara nie ma bezpośredniego związku z przychodami, ale zwrócił uwagę, że w kosztach można też ujmować wydatki, które zabezpieczają źródło przychodów. Z ekonomicznego punktu widzenia bardziej opłacało się zapłacić karę umowną niż inwestować w lokal, który prawdopodobnie okazałby się nierentowny.
Fiskus zaskarżył jednak ten wyrok. Twierdził, że niepogłębiania straty finansowej nie można utożsamiać z zabezpieczaniem źródła przychodów.
Naczelny Sąd Administracyjny przyznał jednak rację spółce. Uznał, że wycofanie się z najmu było krokiem racjonalnym, więc kara może stanowić koszt. – Sąd kasacyjny od dawna opowiada się za gospodarczą wykładnią art. 15 ust. 1 ustawy o CIT – podkreślił sędzia Jan Rudowski.
Wyjaśnił, że działający w warunkach rynkowych przedsiębiorca musi podejmować racjonalne decyzje, które pozwolą na uzyskanie najwyższej efektywności ekonomicznej.
– Działania te mogą polegać na dokonywaniu określonych oszczędności, zmniejszaniu kosztów i wydatków, minimalizowaniu strat z określonych segmentów działalności, czy też eliminowaniu nieopłacalnych przedsięwzięć – powiedział sędzia Rudowski. Dodał, że gdyby podatnik takich działań nie podejmował, to prowadzona przez niego działalność mogłaby się stać nierentowna. – Zapobieganie takiej sytuacji powinno być postrzegane jako prowadzące do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów – podkreślił sędzia NSA. ©℗
orzecznictwo
Wyrok NSA z 27 marca 2019 r., sygn. akt II FSK 292/16. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
