Podatnicy, którzy od 2019 r. chcą rozliczać podatek od towarów i usług według zasad krajowych, a nie procedury MOSS, nie muszą powiadamiać o tym szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
Chodzi o obowiązek informowania o schematach podatkowych, czyli – jak tłumaczy Ministerstwo Finansów – nie tylko o agresywnych optymalizacjach, ale też o ulgach i innych legalnych, przewidzianych prawem, preferencjach podatkowych.
O ile przy schematach krajowych liczy się jeszcze to, czy podatnik spełnia kryterium kwalifikowanego korzystającego (jego przychody, koszty lub aktywa przekroczyły rocznie 10 mln euro, albo wartość preferencji przekracza 2,5 mln euro), o tyle przy rozwiązaniach transgranicznych nie ma ono znaczenia. Teoretycznie więc podatnicy powinni powiadamiać szefa KAS o każdej preferencji, która spełnia definicję schematu podatkowego.
Co z MOSS
Powstaje więc pytanie o tego rodzaju rozwiązania, jak choćby wprowadzona od 1 stycznia 2019 r. możliwość odstąpienia od procedury MOSS i rozliczanie transakcji na zasadach krajowych. Wprowadziła ją nowelizacja z 22 listopada 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 2433). Chodzi o podatników świadczących usługi telekomunikacyjne, nadawcze lub elektroniczne na rzecz zagranicznych konsumentów.
Dla takich usługodawców przewidziana jest szczególna procedura rozliczania VAT – w tzw. małym punkcie kompleksowej obsługi (Mini-One Stop Shop – MOSS). Dzięki niej usługodawca może zapłacić podatek w państwie swojej siedziby (np. w Polsce) zamiast w państwie konsumenta (usługobiorcy). Musi jednak zapłacić podatek według stawki obowiązującej w państwie, gdzie usługa ma być spożytkowana (państwie konsumpcji) oraz stosować tamtejsze zasady fakturowania.
Można odstąpić
Od 1 stycznia 2019 r. istnieje możliwość odstąpienia od procedury MOSS i rozliczanie podatku na zasadach krajowych (czyli polskich). Jest to możliwe, jeżeli całkowita wartość netto usług świadczonych na rzecz zagranicznych konsumentów nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego ani w poprzednim roku podatkowym 42 tys. zł (art. 28k ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT).
Niewątpliwie jest to preferencja, na co zwracało uwagę samo Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu dla listopadowej nowelizacji. Wskazywało, że „konieczność zaznajomienia się z zasadami występującymi w każdym państwie członkowskim, w którym znajduje się konsument, stanowi istotne obciążenie, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw i podmiotów typu start-up”.
Czy zatem należy informować szefa KAS o zamiarze odstąpienia od procedury MOSS? – spytaliśmy Ministerstwo Finansów.
W odpowiedzi resort wyjaśnił: „Uzgodnienie o charakterze transgranicznym nie będzie podlegało raportowaniu jako schemat transgraniczny wówczas, gdy będzie dotyczyło wyłącznie podatku VAT, podatku akcyzowego lub ceł, nakładanych na terytorium UE”. Jako podstawę wskazało art. 86a par. 3 ordynacji podatkowej.
Inne preferencje VAT
Tomasz Michalik, partner w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy, podaje przykłady także innych preferencji z zakresu VAT, o których również nie trzeba informować szefa KAS. – Przede wszystkim są to kwestie dotyczące ustalenia miejsca świadczenia usług, wykorzystanie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w określonym państwie członkowskim dla zmiany miejsca opodatkowania usług – mówi.
Dodaje, że mogłyby to być także transakcje łańcuchowe z przesunięciem towaru do innego państwa unijnego i np. taką alokacją transportu, która spowodowałaby zastosowanie stawki 0 proc. do innej transakcji niż pierwsza.
Inny przykład – dostawa towarów z instalacją (tam, gdzie jest to istotne) zamiast samej czystej dostawy, po to żeby zmienić miejsce opodatkowania (względnie odwrotnie – usunięcie instalacji z transakcji i dokonanie jej przez inny podmiot z grupy).
Ekspert podkreśla, że o wszystkich tych schematach należałoby poinformować szefa KAS tylko wtedy, gdyby korzyściom w zakresie VAT towarzyszyły inne – w zakresie podatku dochodowego.
– Nie jest natomiast schematem transgranicznym taki, w którym jedyna korzyść dotyczy VAT, akcyzy lub ceł – mówi ekspert.
Jego zdaniem konieczność raportowania schematów VAT-owskich jest w ogóle bez sensu. – To typowe narzędzie z obszaru podatków dochodowych i jego rozszerzenie na VAT tworzy tylko zupełnie zbędny dodatkowy chaos – uważa Tomasz Michalik.
Zwolnienie strefowe to też schemat
– Czy należy raportować zezwolenie strefowe jako schemat podatkowy, jeżeli kwota zwolnienia podatkowego przekracza 5 mln zł ( kwota z decyzji dot. zezwolenia strefowego)? W jakim terminie należy to zrobić, jeżeli zezwolenie uzyskano w grudniu 2017 r.? – pyta czytelnik DGP.
Nowelizacja z 23 października 2018 r. (Dz.U. poz. 2193), która wprowadziła do ordynacji podatkowej obowiązek informowania o schematach podatkowych nie przewiduje wyjątku dla zwolnień w PIT lub CIT przysługujących z tytułu inwestycji w specjalnej strefie ekonomicznej. Stosuje się więc tu zasady ogólne. W pierwszej kolejności należy więc sprawdzić, czy jest spełnione kryterium kwalifikowanego korzystającego (ponad 10 mln euro rocznych przychodów, kosztów lub aktywów lub wartość preferencji przekraczająca 2,5 mln euro – art. 86a par. 4 ordynacji).
Jeżeli podatnik spełnia to kryterium, to w następnej kolejności należy zbadać, czy mamy do czynienia ze schematem podatkowym. Musi więc zaistnieć główna korzyść oraz – to warunek łączny – ogólna cecha rozpoznawcza lub szczególna cecha rozpoznawcza bądź inna szczególna cecha rozpoznawcza. Definicje tych pojęć są zawarte w art. 86a par. 1 pkt 1, 6 i 13 o.p., a główna korzyść została zdefiniowana w art. 86a par 2 o.p.
O schemacie podatkowym należy poinformować, jeżeli pierwszej czynności związanej z jego wdrażaniem dokonano nie wcześniej niż po 1 listopada 2018 r.
