Subskrybuj nas na Youtube
Przy sprzedaży przedsiębiorstwa podatek od czynności cywilnoprawnych jest ustalany na podstawie ceny, a nie wartości majątku rzeczowego.
To sedno wczorajszego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego. Chodziło o goodwill, czyli renomę, pozytywny wizerunek przedsiębiorstwa wpływający na cenę sprzedaży. Spór toczył się o to, czy goodwill wchodzi do podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC).
Sędzia Jerzy Płusa nie wykluczył, że wkrótce kwestia ta może trafić pod uchwałę NSA. Powodem jest rozbieżne orzecznictwo.
Wczorajszy skład orzekający nie zadał pytania pod uchwałę, ale zwrócił uwagę, że na rozpoznanie czekają trzy kolejne skargi kasacyjne od wyroków sądów I instancji: w Gdańsku, Krakowie i Wrocławiu. – Być może, któryś ze składów orzekających w tych sprawach zdecyduje się skierować problem do rozpatrzenia przez poszerzony skład NSA – powiedział sędzia Płusa.
Renoma wpływa na cenę
Chodziło o przedsiębiorstwo z bardzo dobrą renomą, która sprawiła, że cena sprzedaży była niemal o połowę wyższa. Notariusz pobrał 2-proc. PCC od całej ceny. Spółka uważała, że był to błąd i zwróciła się do urzędu skarbowego o zwrot nadpłaty.
Argumentowała, że renoma nie stanowi rzeczy ani prawa majątkowego. Nie można jej sprzedać.
Naczelnik urzędu skarbowego odmówił zwrotu. Podkreślił, że dodatnia wartość firmy występuje wtedy, gdy nabywca jest skłonny zapłacić za nią więcej niż wynosi wartość rynkowa składników majątkowych. Nie ma więc wątpliwości, że goodwill jest sprzedawany wraz z przedsiębiorstwem – stwierdził. Dodał, że gdy przedsiębiorstwo nie cieszy się renomą, to można je sprzedać za nie więcej niż wartość majątku rzeczowego.
Do takich samych wniosków doszedł dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu. Stwierdził, że wartość firmy to prawo majątkowe, które zostaje przeniesione wraz z przedsiębiorstwem. To dzięki niemu nabywca gotów jest zapłacić więcej.
Tego samego zdania były sądy obu instancji. Zarówno WSA w Poznaniu, jak i NSA orzekły, że goodwill to prawo majątkowe. Wskazuje na to możliwość jego wyceny.
– Jest to prawo akcesoryjne, które nabiera szczególnego znaczenia w momencie sprzedaży przedsiębiorstwa, podwyższając jego wartość – powiedziała sędzia Alina Rzepecka, uzasadniając wyrok NSA.
Orzeczenia przeciwne
Podatnicy nie zawsze w tej sprawie przegrywają. Przykładem jest wyrok NSA z 28 czerwca 2018 r. (sygn. akt II FSK 1932/16). Sąd kasacyjny orzekł w nim, że wartość firmy nie jest prawem majątkowym w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC.
Wyjaśnił, że jest to „pewien stan faktyczny, uzewnętrzniony w momencie sprzedaży przedsiębiorstwa, nie stanowiący jakiegokolwiek prawa podmiotowego, a tym samym nie może być przedmiotem samodzielnego obrotu gospodarczego”.
Spór toczy się o to, czy wartość firmy jest prawem majątkowym w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC
orzecznictwo
Wyrok NSA z 14 listopada 2018 r., sygn. akt II FSK 3253/16. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
