Subskrybuj nas na Youtube
Zleceniobiorca, w przeciwieństwie do pracownika tymczasowego, ma przychód z darmowego zakwaterowania – wynika z wczorajszych wyroków NSA.
Spór w tej sprawie toczyła z fiskusem agencja pracy tymczasowej, która wysyła osoby do prac w różnych częściach Polski. Chodzi zarówno o Polaków, jak i obcokrajowców. Część z nich ma status pracownika tymczasowego, ale nie wszyscy, bo tam, gdzie to możliwe, agencja stosuje umowy zlecenia. Tak jest np. w przypadku pakowaczy, którzy wyjeżdżają do pracy na okres 1–2 miesięcy.
Agencja wyjaśniła, że bez względu na status zatrudnionych zapewnia im noclegi w bursach i w hostelach. Wyjeżdżając do pracy, nie zabierają ze sobą rodzin.
Wątpliwości dotyczyły tego, czy darmowy nocleg jest dla wyjeżdżających przychodem i czy w związku z tym agencja musi z tego tytułu pobierać zaliczki na PIT.
Agencja uważała, że nie ma takiego obowiązku, bo – jak przekonywała – noclegi nie są zapewniane w celach osobistych. Możliwość przemieszczania pracowników tymczasowych i zleceniobiorców w różne części Polski leży w jej interesie – tłumaczyła, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. (sygn. K7/13) w sprawie przychodów z nieodpłatnych świadczeń.
Tylko zatrudnieni
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że liczy się podstawa prawna zatrudnienia. Potwierdził, że przychód nie powstaje u pracowników tymczasowych, co innego zleceniobiorcy. O nich wyrok trybunału nie mówił – podkreślił organ.
Dodał, że sytuacja, w której zleceniobiorca nie musi płacić za zakwaterowanie, leży w interesie zatrudnionego. Oszczędza on bowiem czas i pieniądze na dojazd do miejsca wykonywania zlecenia.
Agencja uważała, że fiskus niesłusznie rozróżnia zleceniobiorców i pracowników tymczasowych. Nie można uznać, że w przypadku zleceniobiorców to samo świadczenie ma charakter osobisty, a w przypadku pracowników tymczasowych nie. Wszyscy są kwaterowani na takich samych zasadach i w tych samych warunkach – argumentowała.
Rację przyznał jej WSA we Wrocławiu. Orzekł, że zleceniobiorcy, na równi z pracownikami, nie powinni płacić PIT od noclegów.
Bez zleceniobiorców
Do innych wniosków doszedł Naczelny Sąd Administracyjny. Zgodził się z organem podatkowym, że wyrok TK dotyczył pracowników (także tymczasowych) i że nie ma podstaw do tego, by stosować analogiczne zasady do zleceniobiorców.
Sędzia Aleksandra Dumas wyjaśniła, że mowa o dwóch odmiennych systemach zatrudnienia, które różni w zasadzie wszystko. – Inne są źródła przychodu (ze stosunku pracy i z działalności wykonywanej osobiście), inne koszty (ryczałt kwotowy i ryczałt procentowy), inne relacje z zatrudniającym (przy zleceniu nie ma podległości, obowiązku wykonywania zleceni w określonym miejscu itp.), a także podstawa prawna (Kodeks pracy i Kodeks cywilny) – wyliczyła sędzia Dumas.
Dodała, że NSA korzystnie orzeka wyłącznie w sprawach dotyczących pracowników.
Inne orzeczenia
Takie korzystne wyroki NSA zapadły dotychczas w sprawach dotyczących pracowników mobilnych i przedstawicieli handlowych (np. sygn. akt II FSK 233/15, II FSK 1689/13) oraz pracowników budowlanych delegowanych do prac za granicą (np. sygn. akt II FSK 1970/14).
W sprawach zleceniobiorców korzystne wyroki zapadają tylko przed sądami wojewódzkimi. Przykładem są wyroki: WSA w Łodzi z 8 sierpnia 2018 r. (sygn. akt I SA/Łd 406/18) i w Poznaniu z 14 czerwca 2018 r. (sygn. akt I SA/Po 352/18). Sądy orzekły, że zleceniobiorcy mogą korzystać z darmowych noclegów na tych samych zasadach co pracownicy. Decydująca jest bowiem odległość miejsca świadczenia pracy od miejsca stałego zamieszkania.
Oba wyroki są jednak nieprawomocne.
Wątpliwości przy delegowanych
O problemie świadczeń z tytułu bezpłatnego zatrudnienia pisaliśmy więcej w artykule „Spór o opodatkowanie darmowych noclegów pracowników” (DGP nr 212/2018). Przedstawiliśmy opinie doradców i podatkowych ekspertów, których zdaniem przychód z tytułu darmowych noclegów nie powstaje tylko u pracowników mobilnych i przebywających w podróży służbowej. Co innego oddelegowywani do miejsca świadczenia pracy oraz zleceniobiorcy – oni powinni, według ekspertów, płacić podatek od bezpłatnego zakwaterowania.
Do takich samych wniosków w sprawie pracowników oddelegowanych doszedł 11 stycznia 2018 r. WSA w Gliwicach (sygn. akt I SA/Gl 957/17). Orzekł, że oddelegowania nie można utożsamiać z podróżą służbową ani z pracą mobilną, bo nie stanowi ono wykonania służbowego rozumianego jako zdarzenie incydentalne w stosunku do pracy umówionej.
orzecznictwo
Wyroki NSA z 13 listopada 2018 r., sygn. akt II FSK 3247/16, II FSK 3248/16 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
