Znacząco spadła liczba podatników, których fiskus usuwa, bo stwierdza, że nie istnieją. W 2017 r. było ponad 1,3 tys. takich przypadków, natomiast przez 9 miesięcy tego roku tylko ok. 300
Są już natomiast pierwsze usunięcia z rejestru ze względu na wyłudzenia skarbowe (na razie były trzy takie przypadki).
Zdecydowanie najczęściej fiskus wykreśla z rejestru podatników, którzy zawiesili działalność gospodarczą (135 tys.). W ciągu dziewięciu miesięcy tego roku ich liczba prawie się podwoiła w stosunku do stanu z końca 2017 r. – wynika z odpowiedzi biura prasowego Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) na pytanie DGP.
Przepisy, które dają możliwość usunięcia podatnika z rejestru VAT, weszły w życie prawie dwa lata temu (tj. od 1 stycznia 2017 r.). Od tego momentu z rejestru zniknęło prawie 203 tys. podmiotów, z czego dwie trzecie to podatnicy, którzy zawiesili działalność na co najmniej pół roku.
Z danych KAS wynika również, że fiskus częściej niż w ubiegłym roku usuwał podatników z listu z powodu braku możliwości skontaktowania się z nimi. W ciągu dziewięciu miesięcy br. takie próby okazały się bezskuteczne wobec prawie 8 tys. podmiotów (dla porównania w 2017 r. – wobec 4,3 tys. podatników).
Dwa razy więcej podmiotów niż w ub.r. nie stawiało się też na wezwanie urzędników. W tym roku było to ponad 2,4 tys. podmiotów.
Natomiast z powodu nierzetelnych rozliczeń wykreślono z rejestru w tym roku (do końca września br.) 64 podmioty. To ponad trzy razy więcej niż w całym 2017 r.
Przepisy umożliwiają wykreślenie podatnika bez zawiadomienia go, np. gdy urząd ustali, że podatnik nie istnieje, nie stawia się, nie ma z nim kontaktu lub gdy dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą. Przypomniał o tym zastępca szefa KAS Paweł Cybulski w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 26152).
W innych przypadkach (np. gdy działalność jest zawieszana albo nie są składane deklaracje) przepisy nie mówią wprost o niezawiadomieniu podatnika o wykreśleniu. Wiceminister zapewnił, że w praktyce organy informują podatnika o wykreśleniu. Daje to możliwość szybkiego przywrócenia takiego podmiotu do rejestru (bez potrzeby składania ponownego zgłoszenia rejestracyjnego) bądź ponownej rejestracji, a także złożenia przez podatnika skargi do sądu administracyjnego (na podstawie art. 53 par. 2 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.).
Informacje o podmiotach wykreślonych z rejestru są ważne nie tylko dla urzędu skarbowego, ale także dla kontrahentów podatnika. Jest to dla nich jedna z kluczowych przesłanek (ale nie jedyna), którą organy podatkowe biorą pod uwagę przy ocenie zachowania należytej staranności. To z kolei ma znaczenie dla możliwości odliczenia VAT naliczonego.
Aby ułatwić podatnikowisprawdzenie, czy kontrahent jest zarejestrowany, Ministerstwo Finansów udostępniło w tym roku dodatkowe wykazy:
  • podatników, którym odmówiono rejestracji (nie zawiadamiając ich o tym),
  • skreślonych z rejestru,
  • przywróconych do rejestru.
Wcześniej można było sprawdzić jedynie, czy dany podmiot zarejestrował się do celów VAT.
Kto i dlaczego przestał być podatnikiem
Przyczyna wykreślenia do 31 grudnia 2017 r. do 30 września 2018 r.
Podatnik nie istnieje (art. 96 ust. 9 pkt 1) 1324 1675
Brak kontaktu z podatnikiem/pełnomocnikiem (art. 96 ust. 9 pkt 2) 4299 12 232
Niezgodne dane w VAT-R (art. 96 ust. 9 pkt 3) 911 2051
Nie stawia się na wezwania (art. 96 ust. 9 pkt 4) 1230 3612
Zawieszenie działalności gospodarczej (art. 96 ust. 9a pkt 1) 75 668 134 930
Brak deklaracji (art. 96 ust. 9a pkt 2) 10 328 21 393
Składanie „pustych” deklaracji (art. 96 ust. 9a pkt 3) 16 550 26 595
Dokumentowanie czynności niedokonanych (art. 96 ust. 9a pkt 4) 42 86
Udział w nierzetelnym rozliczaniu VAT (art. 96 ust. 9a pkt 5) 20 84
Wyłudzenia skarbowe (art. 96 ust. 9 pkt 5) ---- 3
110372 202661
Źrodło: Krajowa Administracja Skarbowa