Znacząco spadła liczba podatników, których fiskus usuwa, bo stwierdza, że nie istnieją. W 2017 r. było ponad 1,3 tys. takich przypadków, natomiast przez 9 miesięcy tego roku tylko ok. 300
Są już natomiast pierwsze usunięcia z rejestru ze względu na wyłudzenia skarbowe (na razie były trzy takie przypadki).
Zdecydowanie najczęściej fiskus wykreśla z rejestru podatników, którzy zawiesili działalność gospodarczą (135 tys.). W ciągu dziewięciu miesięcy tego roku ich liczba prawie się podwoiła w stosunku do stanu z końca 2017 r. – wynika z odpowiedzi biura prasowego Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) na pytanie DGP.
Przepisy, które dają możliwość usunięcia podatnika z rejestru VAT, weszły w życie prawie dwa lata temu (tj. od 1 stycznia 2017 r.). Od tego momentu z rejestru zniknęło prawie 203 tys. podmiotów, z czego dwie trzecie to podatnicy, którzy zawiesili działalność na co najmniej pół roku.
Z danych KAS wynika również, że fiskus częściej niż w ubiegłym roku usuwał podatników z listu z powodu braku możliwości skontaktowania się z nimi. W ciągu dziewięciu miesięcy br. takie próby okazały się bezskuteczne wobec prawie 8 tys. podmiotów (dla porównania w 2017 r. – wobec 4,3 tys. podatników).
Dwa razy więcej podmiotów niż w ub.r. nie stawiało się też na wezwanie urzędników. W tym roku było to ponad 2,4 tys. podmiotów.
Natomiast z powodu nierzetelnych rozliczeń wykreślono z rejestru w tym roku (do końca września br.) 64 podmioty. To ponad trzy razy więcej niż w całym 2017 r.
Przepisy umożliwiają wykreślenie podatnika bez zawiadomienia go, np. gdy urząd ustali, że podatnik nie istnieje, nie stawia się, nie ma z nim kontaktu lub gdy dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą. Przypomniał o tym zastępca szefa KAS Paweł Cybulski w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 26152).
W innych przypadkach (np. gdy działalność jest zawieszana albo nie są składane deklaracje) przepisy nie mówią wprost o niezawiadomieniu podatnika o wykreśleniu. Wiceminister zapewnił, że w praktyce organy informują podatnika o wykreśleniu. Daje to możliwość szybkiego przywrócenia takiego podmiotu do rejestru (bez potrzeby składania ponownego zgłoszenia rejestracyjnego) bądź ponownej rejestracji, a także złożenia przez podatnika skargi do sądu administracyjnego (na podstawie art. 53 par. 2 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.).
Informacje o podmiotach wykreślonych z rejestru są ważne nie tylko dla urzędu skarbowego, ale także dla kontrahentów podatnika. Jest to dla nich jedna z kluczowych przesłanek (ale nie jedyna), którą organy podatkowe biorą pod uwagę przy ocenie zachowania należytej staranności. To z kolei ma znaczenie dla możliwości odliczenia VAT naliczonego.
Aby ułatwić podatnikowisprawdzenie, czy kontrahent jest zarejestrowany, Ministerstwo Finansów udostępniło w tym roku dodatkowe wykazy:
- podatników, którym odmówiono rejestracji (nie zawiadamiając ich o tym),
- skreślonych z rejestru,
- przywróconych do rejestru.
Wcześniej można było sprawdzić jedynie, czy dany podmiot zarejestrował się do celów VAT.
Kto i dlaczego przestał być podatnikiem
Przyczyna wykreślenia | do 31 grudnia 2017 r. | do 30 września 2018 r. |
Podatnik nie istnieje (art. 96 ust. 9 pkt 1) | 1324 | 1675 |
Brak kontaktu z podatnikiem/pełnomocnikiem (art. 96 ust. 9 pkt 2) | 4299 | 12 232 |
Niezgodne dane w VAT-R (art. 96 ust. 9 pkt 3) | 911 | 2051 |
Nie stawia się na wezwania (art. 96 ust. 9 pkt 4) | 1230 | 3612 |
Zawieszenie działalności gospodarczej (art. 96 ust. 9a pkt 1) | 75 668 | 134 930 |
Brak deklaracji (art. 96 ust. 9a pkt 2) | 10 328 | 21 393 |
Składanie „pustych” deklaracji (art. 96 ust. 9a pkt 3) | 16 550 | 26 595 |
Dokumentowanie czynności niedokonanych (art. 96 ust. 9a pkt 4) | 42 | 86 |
Udział w nierzetelnym rozliczaniu VAT (art. 96 ust. 9a pkt 5) | 20 | 84 |
Wyłudzenia skarbowe (art. 96 ust. 9 pkt 5) | ---- | 3 |
110372 | 202661 |
Źrodło: Krajowa Administracja Skarbowa