Ministerstwo Finansów będzie uczyć zagraniczne administracje podatkowe, jak walczyć z oszustami podatkowymi – poinformowali wczoraj przedstawiciele Polskiego Instytutu Ekonomicznego podczas prezentacji raportu „Zmniejszenie luki VAT w Polsce w latach 2016–2017”.
Autorami dokumentu są eksperci resortu finansów, mimo że MF oficjalnie nie występuje w dokumencie. W najbliższych dniach ma on zostać przetłumaczony na język angielski, a jego twórcy chcą zorganizować na ten temat konferencje w Brukseli.
MF chce się podzielić z zagranicą m.in. doświadczeniami z wprowadzenia jednolitego pliku kontrolnego (JPK_VAT), blokady rachunków bankowych (STIR) oraz obowiązującego od lipca 2018 r. mechanizmu podzielonej płatności (od 2019 r. może zostać obowiązkowy). Chce też mówić o porządkach w rejestrze aktywnych podatników VAT. W ten sposób tylko w 2017 r. status podatnika straciło prawie ok. 160 tys. firm (głównie przedsiębiorców, którzy zawiesili działalność).
W trakcie prezentacji raportu wiceminister finansów Leszek Skiba przypomniał, że w latach 2006–2011 luka VAT wzrosła z 0,4 do 1,5 proc. PKB. W 2012 r. budżet tracił ponad 43 mld zł VAT, a w 2015 r. do budżetu nie trafiało prawie 24 proc. potencjalnie należnego podatku. Ministerstwo wypowiedziało temu wojnę w 2016 r. i założyło, że do 2020 r. wskaźnik ten zmaleje do 15 proc. Cel został osiągnięty już po roku.
Wiceminister przypomniał, że w walce z oszustami przydatne okazały się zarówno funkcjonujące już wcześniej mechanizmy (takie jak odwrotne obciążenie i solidarna odpowiedzialność), jak i nowe rozwiązania.
Od 2016 r. podatnicy, którym fiskus udowodni nieprawidłowe rozliczanie daniny, płacą wyższe o 50 proc. odsetki od niezapłaconego VAT. Przywrócono także obowiązującą już w przeszłości sankcję VAT za błędne rozliczenie. Zasadniczo wynosi ona 30 proc. zobowiązania podatkowego, ale dla oszustów wykorzystujących puste faktury – aż 100 proc.
Za wystawianie i posługiwanie się nierzetelnymi fakturami przestępcom grozi nawet 25 lat więzienia. Niemal równolegle, w kwietniu 2017 r., wprowadzono przepisy o konfiskacie rozszerzonej, która pozwala na przejęcie przez Skarb Państwa majątku zgromadzonego przez przestępców.
Autorzy raportu przypomnieli też o dwóch pakietach: paliwowym i przewozowym wprowadzonych w drugiej połowie 2016 r. i w pierwszej połowie 2017 r. Przestępców odstraszył zarówno obowiązek rozliczenia VAT po pięciu dniach od sprowadzenia paliwa do kraju (pakiet paliwowy), jak i obowiązek rejestracji transakcji w elektronicznej bazie SENT (pakiet przewozowy).
Autorzy raportu chwalą też działalność Krajowej Administracji Skarbowej. Dzięki wykorzystaniu m.in. danych z JPK nauczyła się ona lepiej typować podatników do kontroli, co przełożyło się na mniejszą ich liczbę (o 1/5), za to wyższe ustalenia.