Reformy podatkowe rządu. Szanse i zagrożenia

Nowa Ordynacja podatkowa, split payment, ulgi związane z działalnością badawczo- rozwojową czy w końcu podatek od przeniesienia biznesu. Które z tych reform opłacą się podatnikom? Dr Irena Ożóg, minister ds. polityki podatkowej Gabinetu Cieni BCC ocenia, że kluczowe zmiany utrudnią prowadzenie biznesu. Zacznijmy jednak od reform, dzięki którym podatnicy będą mogli się wzbogacić…

Do pozytywnych zmian ekspertka zalicza m.in. próbę eliminacji wątpliwości podatkowych w zakresie obrotu nieruchomościami komercyjnymi. Kiedy sprzedaż nieruchomości komercyjnej niesie za sobą obowiązek uiszczenia podatku VAT? Ministerstwo Finansów rozpoczęło konsultacje dotyczące zmian ws. opodatkowania podatkiem VAT transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych. Cel to stworzenie jasnych kryteriów, które pozwolą określić, czy zbycie nieruchomości komercyjnej jest zbyciem przedsiębiorstwa czy jego zorganizowanej części. Podatnicy skorzystają także na zmianie zasad zwolnionego z opodatkowania zbycia dziedziczonej nieruchomości. W 2019 roku spadkobiercy będą mogli szybciej sprzedać otrzymaną nieruchomość i nie płacić podatku od uzyskanego przychodu. Pięcioletni termin, po którym dom, czy mieszkanie może być sprzedane bez podatku, u spadkobiercy liczony będzie od momentu nabycia nieruchomości przez spadkodawcę (obecnie jest on liczony on od nabycia przez spadkobiercę).

Zyskają też najmniejsi podatnicy. W 2019 roku będą mogli skorzystać z niżej, 9 proc. stawki CIT. Przypominamy, że co do zasady obniżka podatku obejmie jedynie te firmy, u których wartość przychodu ze sprzedaży nie przekroczyła w danym roku podatkowym równowartości 1,2 mln euro. Resort szacuje, że reforma obejmie ponad 400 tys. firm mających osobowość prawną. Ma to być także zachęta, do wyboru tej właśnie formy działalności.

Resort stawia też na rozwój sektora B+R. T tym miejscu wymienić należy m.in. nową ulgę – innovation box. Ta od 2019 roku będzie polegać na preferencyjnym opodatkowaniu dochodu uzyskanego z praw własności intelektualnej. Chodzi m.in. o patenty, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego czy prawo autorskie. Wpływy z tego tytułu będą opodatkowane 5 proc. stawką podatku. Warunkiem koniecznym dla skorzystania z projektowanej preferencji byłby wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej związanej z wytworzeniem, rozwojem lub ulepszaniem składnika własności intelektualnej. „To korzystna zmiana, która może wpłynąć na rozwój działalności badawczej w Polsce”- komentuje dr Irena Ożóg.

Jak stwierdza ekspertka, większość nadchodzących zmian niesie jednak więcej zagrożeń niż korzyści. Nie sposób nie dopisać do tej listy nowej sankcji przewidzianej przez nową ordynację podatkową czy exit tax.

– Projekt Ordynacji podatkowej i koncepcja dodatkowego zobowiązania podatkowego, które może sięgać nawet 120 proc. kwoty zakwestionowanej przez organy podatkowe korzyści podatkowej – jest nieproporcjonalna do zagrożenia, które ma na celu eliminować – skomentowała minister ds. polityki podatkowej dr Irena Ożóg.

Rosną też wątpliwości w sprawie podatku od przeniesienia biznesu. Chodzi exit tax, czyli podatek od niezrealizowanych zysków w związku z przeniesieniem aktywów firmy do innego państwa. Jak zaznacza ekspertka, ustawodawca nakłada obowiązek natychmiastowej i bezwarunkowej zapłaty podatku, co może być niezgodne z dyrektywą ATAD. Co więcej, proponowane zmiany zakładają objęcie nowym podatkiem także osób fizycznych. Warto także nadmienić, że unijna dyrektywa zobowiązuje polskiego ustawodawcę do wdrożenia przepisów do końca 2019 roku, stąd pośpiech w tej sprawie nie jest najlepszym doradcą.

Zastrzeżenia budzą także przepisy, które obligują m.in. doradców podatkowych do raportowania skarbówce schematów podatkowych. Jak zaznacza dr Irena Ożóg, ich definicja jest szeroka i dość generalna, co może rodzić wiele sporów z organami podatkowymi.

„System podatkowy jest w Polsce oceniany jako zły (2,2 w 5-stopniowej skali). Z internetowego Systemu Aktów Prawnych wynika, że podstawowe ustawy podatkowe zmieniły się w 2017 roku 36 razy. Mamy chaos prawny, autorytet Polski bardzo się obniżył”. Tymi słowami Ryszard Kalisz, minister ds. prawa gospodarczego Gabinetu Cieni BCC podsumował już obowiązujące, a także planowane w 2019 roku zmiany podatkowe.

- Przez zmiany w podatkach możemy oczekiwać rozwoju doradztwa podatkowego, a koszty tych reform poniosą przedsiębiorcy. Potrzebna jest rewolucja, a nie ewolucja systemu podatkowego – komentował Janusz Steinhoff minister gospodarki Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC.