Subskrybuj nas na Youtube
Jeśli ściana budynku należącego do właściciela sąsiedniej działki wkracza na grunt należący do podatnika, to nie można go sprzedać bez VAT – wynika z najnowszego wyroku NSA.
Dotychczas Naczelny Sąd Administracyjny orzekał inaczej. Chodzi o wyroki z 13 grudnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 17/16) oraz z 4 marca 2015 r. (sygn. akt I FSK 740/14). Wynikało z nich, że obiekty takie jak weranda, schody lub ganki wybudowane przez sąsiada, które wkraczają w obręb nieruchomości podatnika, nie zmieniają charakteru działki. Słowem, jeśli on sam na gruncie nic nie wybudował, to nieruchomość jest niezabudowana. Może więc zostać sprzedana bez VAT. Tym razem NSA orzekł inaczej.
Sędzia sprawozdawca Krzysztof Wujek wyjaśnił, że skład orzekający nie zgadza się z poprzednimi wyrokami. Nie wykluczył jednak, że potrzebna może być uchwała poszerzonego składu.
Sprawa dotyczyła gminy, która była właścicielem nieruchomości. Na jej teren wkraczały ściany trzech budynków mieszkalnych posadowionych na sąsiednich gruntach. Sąsiedzi, którzy przekroczyli granicę, chcieli odkupić grunt od gminy. Ta podzieliła go więc na trzy działki i postanowiła sprzedać w trybie bezprzetargowym. Spór toczył się o to, czy sprzedaż będzie zwolniona z VAT.
Gmina uważała, że podatku nie będzie. Powoływała się na zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. Zgodnie z nim opodatkowane są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane oraz tereny budowlane. Zdaniem gminy oferowany przez nią grunt spełniał warunki zwolnienia z VAT. Terenem budowlanym nie był, bo nie został ujęty w planie zagospodarowania przestrzennego, nie było też decyzji o warunkach zabudowy. Nieruchomość – w ocenie gminy – nie była też zabudowana. Ściany były jedynie elementami budynków usytuowanych de facto na działkach sąsiadów.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że podatek od dostawy będzie należny. Przyznał, że nieruchomości należą do sąsiadów, a przedmiotem dostawy jest jedynie grunt. – Jednak fakt, że ściany wkraczają na działkę powoduje, że nie można jej już uznać za teren niezabudowany – stwierdził organ podatkowy. Działka jest więc zabudowana, tyle że budynkami wzniesionymi przez właścicieli sąsiednich działek.
Po stronie gminy stanął WSA we Wrocławiu. Uznał, że elementy należące do budynku usytuowanego na odrębnej nieruchomości (np. ściany) nie zmieniają charakteru gruntu. Nie powodują, że staje się zabudowany. – Ściana nie jest obiektem budowlanym, tylko elementem budynku usytuowanego na sąsiednim gruncie – podkreślił WSA.
Innego zdania był NSA, który rację w tym sporze przyznał organowi podatkowemu. – Nie można uznać, że nieruchomość jest niezabudowana – stwierdził sędzia Krzysztof Wujek. Dodał, że przedmiotem dostawy jest jedynie grunt, jednak nie może do niego stosować zwolnienia z VAT.
W przywołanych wyżej korzystnych wyrokach, dotyczących werandy czy schodów, NSA argumentował natomiast, że elementy te należą do właścicieli gruntu sąsiedniego, więc podatnik nie ma prawa do rozporządzania tą częścią budynku w sensie prawnym i ekonomicznym.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 30 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 889/16
