Unijne dotacje na realizacje inwestycji w OZE wchodzą do podstawy opodatkowania – potwierdził wiceminister finansów Paweł Gruza w odpowiedzi na interpelację poselską.
Wyjaśnił, że podstawa opodatkowania VAT obejmuje całą zapłatę za dostawę towarów lub świadczenie usług, otrzymaną od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Wlicza się tu także subwencje (dotacje) związane bezpośrednio z ceną (art. 29a ustawy o VAT).
Problem dotyczy dofinansowywanych z UE gminnych projektów instalacji odnawialnych źródeł energii na prywatnych posesjach. W szczególności chodzi o instalacje solarne, fotowoltaiczne, piece na biomasę. Wątpliwości dotyczą tego, czy VAT ma być płacony tylko od wkładu własnego mieszkańców, czy podstawa opodatkowania powinna również obejmować dotacje. O rozbieżnościach w tym zakresie pisaliśmy w artykule „Fiskus hamuje walkę o bycie EKO” (DGP nr 231/2017).
W praktyce najwięcej problemów powstaje, gdy płatność za usługę instalacji jest rozproszona między kilka podmiotów (mieszkańca, gminę, fundusz unijny). Zazwyczaj powinna ona obejmować nie tylko kwoty otrzymywane od mieszkańców, ale również wpłacone przez podmiot trzeci (w tym wypadku finansowane z funduszy unijnych). Generalnie bowiem podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę, nawet gdy częściową odpłatność ponosi inny podmiot niż konsument.
Według sądu...
Odnosząc się do tej kwestii, wiceminister Gruza przywołał wyrok WSA w Lublinie z 21 marca 2018 r. (sygn. akt I SA/Lu 610/17). Dotyczył on gminy, która uzyskała dotacje na projekt z Regionalnego Programu Operacyjnego. Montaż instalacji (kolektorów słonecznych i pomp ciepła) zleciła innemu podmiotowi. Sąd nie miał wątpliwości, że zawierając umowę z wykonawcami projektu oraz z mieszkańcami, gmina stała się usługodawcą, a dotacja powinna zostać wliczona do podstawy opodatkowania VAT. Pozostaje ona bowiem w ścisłym związku z usługą świadczoną przez gminę i w zasadniczy sposób wpływa na wysokość wpłat pobieranych od mieszkańców (usługobiorców) – uzasadnił WSA.
Wiceminister Gruza podkreślił jednak, że kwestia VAT od dotacji powinna być za każdym razem analizowana indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących konkretnej sprawie. Praktyka pokazuje jednak, że fiskus w podobnych przypadkach jest konsekwentny.
...i dyrektora KIS
W jednej z takich spraw gmina przekonywała, że do podstawy opodatkowania wlicza się tylko dotacje przeznaczone na dopłatę do ceny towaru lub usługi. Tymczasem otrzymana przez nią dotacja była dotacją kosztową do wykonania kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych. Gmina miała być ich właścicielem przez czas trwania projektu, po czym własność instalacji miała być przenoszona ma mieszkańców, którzy brali w nim udział. Udzielenie dotacji nie było, zdaniem gminy, powiązane w żaden sposób z odpłatnością pobieraną od mieszkańców, dlatego podstawa VAT powinna obejmować wyłącznie ich wkłady własne.
Nie przekonało to dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Nie miał on wątpliwości, że kwota obowiązkowej wpłaty od ostatecznego odbiorcy będzie – z uwagi na przyznane dofinansowanie – niższa od kwoty, jakiej gmina musiałby żądać, gdyby dotacji nie było. Oznacza to, że otrzymana dotacja unijna to zapłata od osoby trzeciej mająca wpływ na cenę.

Odpowiedź wiceministra finansów Pawła Gruzy na interpelację poselską nr 21595.
Interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 maja 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.347.2018.1.BW.