Subskrybuj nas na Youtube
Ograniczenia wynikające z cienkiej kapitalizacji mają zastosowanie nawet wtedy, gdy wspólnicy w dniu spłaty zadłużenia nie mają już 25 proc. udziałów w kapitale spółki – wynika z wyroku NSA. Sąd orzekł, że liczy się to, czy 25-proc. próg był przekroczony w momencie udzielania pożyczki.
Chodzi o przepisy, które regulują zasady zaliczania do kosztów podatkowych odsetek od pożyczek udzielanych pomiędzy podmiotami powiązanymi (art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT). Potocznie nazywa się je przepisami o niedostatecznej (cienkiej) kapitalizacji. Wynika z nich, że jeśli wspólnik ma co najmniej 25 proc. udziałów, spółce nie wolno ujmować w kosztach odsetek od tej części pożyczki, w jakiej wartość zadłużenia przekracza kapitał własny.
Sprawa dotyczyła spółki, która kupiła budynek od jednego ze swoich udziałowców. Spłata została rozłożona na 20 rat z odsetkami. W dacie zawarcia umowy mężczyzna miał 50 proc. udziałów w kapitale spółki. Później jednak jego udziały spadły i nie przekraczały 25 proc.
Spór z fiskusem toczył się o to, czy na skutek zmniejszenia udziałów wspólnika nie będą miały zastosowania przepisy o niedostatecznej kapitalizacji. Słowem, czy spółce będzie wolno ująć w podatkowych kosztach całość wypłaconych mu odsetek, bez względu na wielkość jej zadłużenia.
Spółka uważała, że wielkość udziałów wspólnika w kapitale należy badać na dzień wypłaty odsetek. Fiskus stał na stanowisku, że liczy się dzień zawarcia umowy.
Sądy obu instancji potwierdziły, że rację ma fiskus. WSA w Lublinie wyjaśnił, że ocenie nie podlega w istocie status wierzyciela (którego udziały mogą się zwiększać bądź zmniejszać), tylko wierzytelność na dzień jej powstania.
Również NSA stwierdził, że dla oceny przesłanek wynikających z niedostatecznej kapitalizacji należy brać pod uwagę to, czy udziały wspólnika przekroczyły 25-proc. próg w dniu udzielenia pożyczki, a nie jej spłaty.
To nie pierwszy taki wyrok. Podobnie NSA orzekł w sprawach o sygn. akt II FSK 1223/14, II FSK 1849/13, II FSK 1842/13. Zdarzały się też jednak orzeczenia przeciwne, z których wynikało, że status udziałowca określa się na dzień spłaty zadłużenia (np. sygn. akt II FSK 2499/12, II FSK 1216/11). ⒸⓅ
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 28 kwietnia 2017 r., sygn. akt II FSK 1098/15.
