Subskrybuj nas na Youtube
Odszkodowanie za przedwczesne rozwiązanie umowy dzierżawy nieruchomości, na których prowadzona była działalność przynosząca straty, można zaliczyć do kosztów podatkowych – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła firmy, która przejęła inną spółkę. Wstąpiła tym samym we wszystkie prawa i obowiązki spółki A, w tym umowy dzierżawy nieruchomości. Umowy te były zawarte na czas określony i nie przewidywały możliwości wcześniejszego rozwiązania.
Spółka B prognozowała jednak, że działalność na tych nieruchomościach będzie generowała straty. Dlatego postanowiła rozwiązać umowy dzierżawy przed terminem wynikającym z umów. W tym celu zawarła ugody z wydzierżawiającym i wypłaciła im odszkodowania. Było to i tak dla niej bardziej opłacalne niż czekanie, aż dzierżawy wygasną.
Spółka chciała zaliczyć wypłacone odszkodowanie do kosztów uzyskania przychodów. Przekonywała, że jej działanie było racjonalne ekonomicznie, a jego celem było zachowanie i zabezpieczenie źródeł przychodów. Wskazywała, że w takiej sytuacji odszkodowanie nie jest wyłączone z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem bowiem nie uważa się za koszty tylko kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał jednak, że rozwiązanie przez spółkę umów dzierżawy wcale nie miało na celu zachowania przychodów ani zabezpieczenia ich źródła, tylko przeciwnie – jego unicestwienie.
Stwierdził też, że nie można zaliczać do kosztów wydatków, które jedynie ograniczały straty spółki. Za nieistotne uznał to, że odszkodowania wypłacone przez spółkę nie zostały wyłączone z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT.
Nie zgodził się z tym WSA w Warszawie. Wyjaśnił, że oceniając, czy dany wydatek może być kosztem podatkowym, należy brać pod uwagę m.in. specyfikę sytuacji, w jakiej znalazł się podatnik. Jeśli związek przyczynowy między przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów jest niejednoznaczny, trzeba brać pod uwagę, czy działanie podatnika było uzasadnione i celowe – stwierdził sąd.
Zgodził się ze spółką, że zapewnienie stabilności finansowej wymaga racjonalnego zarządzania zasobami, minimalizacji kosztów i maksymalizacji zysków. Stabilność finansowa jest więc warunkiem zachowania źródła przychodów – uznał.
Ze stanowiskiem tym zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny. Orzekł, że wypłata odszkodowania (co wiązało się ze stratą) miała związek z zachowaniem źródła przychodu.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 15 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1698/14.
